SPIN-HSV

SHIPPING QUALITY AND SAFETY OF HIGH SPEED VESSELS, TERMINALS AND PORT OPERATIONS IN NODAL POINTS

Για πληροφορίες

Σχοινάς Χ., Καθηγητής, sxinas@otenet.gr, Επιστημονικός Υπεύθυνος

Γουργούλης Δ., Καθηγητής, gourgoulis@yahoo.com, Υπεύθυνος διαχείρισης

Γκοτζαμάνης Γ., Καθηγητής, ag2109@otenet.gr, Ερευνητικό μέλος

Βουβαλίδης Ξ., Καθηγητής, vouvaxen@yahoo.gr, Ερευνητικό μέλος

H Ευρωπαϊκή Ένωση στο White Paper με θέμα ‘European transport policy for 2010: Time to decide’ τόνιζε την ανάγκη μεταφοράς προϊόντων χρησιμοποιώντας έννοιες όπως το ‘Short Sea Shipping’ για ‘door-to-door’ μεταφορά. Αυτό μπορούσε να πραγματοποιηθεί μόνο με την ανάπτυξη και χρήση γρηγορότερων πλοίων.

Αυτή ήταν και μια από τις βασικές και όχι μόνο προτεραιότητες του ερευνητικού προγράμματος SPIN – HSV. Ξεκίνησε την 1 Ιανουαρίου του 2002 και ολοκληρώθηκε σε τρία χρόνια. Συμμετείχαν 9 Ευρωπαϊκές χώρες με συνολικά 23 εταίρους μεταξύ των οποίων οι εταιρείες METTLE από τη Γαλλία, ο Νορβηγικός νηογνώμονας DNV, οι εταιρίες διαχείρισης πλοίων HSD από τη Νορβηγία GRIMALDI και SNAV από την Ιταλία, οι εταιρίες ΤΝΟ και EHMA από την Ολλανδία, το ινστιτούτο ISL και οι εταιρίες SWH και STNATLAS ELECTRONIC από τη Γερμανία, η εταιρία τηλεπικοινωνιακού υλικού SAITEC και το λιμάνι της NAPOLI από την Ιταλία, το πανεπιστήμιο της Γλασκόβης και οι οργανισμοί MCA και MTS από την Αγγλία, το ινστιτούτο DMI από τη Δανία, το πανεπιστήμιο FRESTI και οι εταιρίες VIANA DE CASTELO, AIM και IPN από την Πορτογαλία, η Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού Μακεδονίας, ο Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ) και η εταιρία MEGATECHNICA από την Ελλάδα.

Το πρόγραμμα σχεδιάστηκε χρησιμοποιώντας ως βασική ιδέα ότι υπήρχε μια τάση για μεγαλύτερες ταχύτητες, με στόχο να μειωθεί ο χρόνος μεταφοράς, αλλά υπήρχαν κάποιοι σημαντικοί περιοριστικοί παράγοντες και οι οποίοι ήταν και εξακολουθούν να είναι το κόστος λειτουργίας, οι καιρικές συνθήκες, η απαιτούμενη υποδομή στα λιμάνια, το φορτίο και τέλος οι επιβάτες. Ταυτόχρονα το πρόγραμμα κλήθηκε να απαντήσει στο ερώτημα ‘Είναι τεχνολογικό εμπόδιο το γεγονός ότι οι σύγχρονες τεχνολογικές λύσεις είναι πολύ ακριβές;’.

Κύριοι άξονες του προγράμματος ήταν να διερευνήσει τη μελλοντική χρήση των HSV στο ολοκληρωμένο μοντέλο των μεταφορών σε συνδυασμό με τις υπάρχουσες χερσαίες μεταφορές και να αναπτύξει βιώσιμες στρατηγικές για την καλύτερη κατανόηση της δυναμικής και διείσδυσης των HSV. Να εξακριβώσει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που προκύπτουν από την χρήση των πλοίων αυτών τόσο στα λιμάνια όσο και κοντά στις ακτές, εξαιτίας της αυξημένης ταχύτητας και ταυτόχρονα να δημιουργήσει τους κανόνες και τις απαιτήσεις που πρέπει να ικανοποιούνται από τα HSV, για την προστασία του περιβάλλοντος, την ασφάλεια και άνεση των επιβατών που χρησιμοποιούν κυρίως τα πλοία αυτά σε διαδρομές που η διάρκεια τους δεν υπερβαίνει τις τέσσερις ώρες. Τέλος, να εξειδικεύσει τις απαιτήσεις που πρέπει να ικανοποιούνται από όλες τις συμβατές ναυτιλιακές υποδομές για την ορθολογιστική εξυπηρέτηση των HSV, περιλαμβάνοντας λύσεις για την ενίσχυση αλλά και βελτίωση των λειτουργιών των λιμανιών.

Το πρόγραμμα ερεύνησε τη δυνατότητα χρήσης των Town ships, Ekranoplanes και Wigs από την αλυσίδα των συνδυασμένων μεταφορών. Δημιουργήθηκε μια βάση δεδομένων με όλους τους πιθανούς τύπους πλοίων των οποίων η λειτουργία βασίζεται το φαινόμενο ‘Wing in ground effect’, ανέλυσε τις σχεδιαστικές παραμέτρους, την εμπορική βιωσιμότητα, την ασφάλεια και προστασία, τα πλεονεκτήματα – μειονεκτήματα των πλοίων αυτών.

Περίγραψε τις λειτουργίες των HSV και αξιολόγησε τους κινδύνους που εμφανίζονται από τη χρήση των HSV και κυρίως στο περιβάλλον από τις εκπομπές οξειδίων του αζώτου και του θείου.

Ανέπτυξε μοντέλα για τη βελτιστοποίηση των λειτουργιών των HSV και τα οποία είχαν σα στόχο την ασφάλεια των προϊόντων, την απλοποίηση των διαδικασιών πλοήγησης και ταυτόχρονα την άνεση των επιβατών. Ανέλυσε όρους όπως ‘human factor – workload – fatigue – stress’ σε πραγματικές συνθήκες λειτουργίας των HSV. Πραγματοποιήθηκαν ασκήσεις προσομοίωσης πλοήγησης σε προσομοιωτή γέφυρας και μηχανοστασίου στις εγκαταστάσεις του Danish Maritime Institute με τη συμμέτοχή προσωπικού από την Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού Μακεδονίας και πλοιάρχων από την εταιρεία ελληνικών συμφερόντων Superfast Ferries. Κατά τη διάρκεια των πειραμάτων έγιναν μετρήσεις συχνοτήτων εγκεφαλογραφημάτων με χρήση ειδικού εξοπλισμού σε διαφορετικές διαδρομές και δυσκολίες πλοήγησης ώστε να εκτιμηθούν σε όσο το δυνατότερο ρεαλιστικότερο περιβάλλον εργασίας οι παράγοντες εκείνοι που επηρεάζουν τη βελτιστοποίηση της ανθρώπινης απόδοσης.

Αξιολόγησε τους υπάρχοντες κανόνες και διαδικασίες, που ήδη ακολουθούνται από την SOLAS ή την COLREG για τα HSV. Υπογράμμισε τα κενά που υπάρχουν στον εφαρμοζόμενο HSC code κυρίως στην εκπαίδευση του προσωπικού. Τόνισε την ανάγκη για δημιουργία κανονισμών που θα διαφέρουν μεταξύ τους με κριτήρια τη γεωγραφική περιοχή τις καιρικές συνθήκες.

Τα κύρια εργαλεία τα όποια χρησιμοποιήθηκαν για την ολοκλήρωση του προγράμματος ήταν τα εξής: Περιγραφή, Μοντελοποίηση και Επανασχεδίαση. Ειδικότερα, πραγματοποιήθηκε περιγραφή των λειτουργικών διαδικασιών πλοίων και λιμανιών και έγινε ανάλυση των κινδύνων και των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη χρήση των HSV. Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε η μοντελοποίηση όλων των εμφανιζόμενων προβλημάτων με τη χρήση και λειτουργία προσομοιωτών γέφυρας – μηχανής – Vessel TrafficManagement Information System και οργάνωσης λιμανιών. Παράλληλα υλοποιήθηκε εφαρμογή νέων τεχνολογιών επικοινωνίας για την καλύτερη διαχείριση της επικοινωνίας μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων. Τέλος, μέσω της επανασχεδίασης, πραγματοποιήθηκε η εξεύρεση των καλύτερων λύσεων, οι οποίες θα είναι αποδεκτές με το χαμηλότερο κόστος από τους χρήστες των HSV και προωθήθηκαν τα αποτελέσματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με άμεσο στόχο τη δημιουργία αποτελεσματικότερων κανόνων λειτουργίας των HSV.