อิทธิพลต่อการเปลี่ยนแปลงงานทัศนศิลป์ของไทย

๑. การเปลี่ยนแปลงจากอิทธิพลจีน

การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญในงานทัศนศิลป์คือการได้รับอิทธิพลจากศิลปะต่างชาติเข้ามาผสมผสานในลักษณะต่าง ๆ ทั้งรูปแบบ วัสดุ เทคนิควิธีการ ทำให้ศิลปินมีโอกาสเลือก นำไปสู่การสร้างสรรค์แบบใหม่ ดังเช่น ในสมัยรัชกาลที่ ๓ ซึ่งมีการจัดสำเภาหลวงไปติดต่อค้าขายกับประเทศจีนทำให้ได้สีมาใช้เพิ่มขึ้น ภาพจิตรกรรมบางส่วนเคยใช้พื้นหลังเป็นสีอ่อน ได้เปลี่ยนแปลงเป็นพื้นสีเข้ม ส่งผลให้ภาพคมชัดเจน ดูหนักแน่นยิ่งขึ้น มีการตกแต่งภาพด้วยสีทองจากแผ่นทองคำเปลวในภาพที่เป็นปราสาทราชวังและเครื่องประดับตกแต่งร่างกาย ทำให้ภาพดูเด่นสว่าง อลังการ ขลัง ศักดิ์สิทธิ์ และได้รูปแบบเนื้อหาทางวัฒนธรรมของจีนเข้ามาปรากฏในจิตรกรรมฝาผนังของไทยด้วย เช่น ภาพอาคารบ้านเรือน โต๊ะบูชาซึ่งเชื่อว่าเป็นภาพมงคล เห็นได้จากภาพเขียนในอุโบสถและพระวิหาร วัดสุทัศน์เทพวราราม วัดสุวรรณาราม ฯลฯ ส่งผลให้จิตรกรรมฝาผนังสมัยรัตนโกสินทร์รุ่งเรืองมากในสมัยรัชกาลที่ ๓ 

๒. การเปลี่ยนแปลงจากอิทธิพลตะวันตก   

อิทธิพลศิลปวัฒนธรรมตะวันตกเข้าสู่ประเทศไทยมาตั้งแต่สมัยกรุง–ศรีอยุธยาแล้ว แต่ที่มีอิทธิพลต่อศิลปะไทยอย่างชัดเจน เริ่มตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ ๔ ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงไปมากโดยเฉพาะมีการนำความรู้เกี่ยวกับการทัศนวิทยา (Perspective) มาปรับใช้ในการเขียนภาพสร้างระยะใกล้/ไกล ด้วยเส้นและน้ำหนักอ่อนแก่จนมองดูลึกเข้าไปในภาพดังเช่นงานจิตรกรรมของขรัวอิน–โข่ง ใช้เนื้อหาเรื่องราวทางพุทธศาสนาปริศนาธรรมร่วมกับภาพผู้คนแต่งกายตามวัฒนธรรมตะวันตกทำให้ดูมีมิติตื้นลึกเหมือนจริงมากกว่าจิตรกรรมที่เคยทำกันมา 

๓. อิทธิพลของเทคโนโลยีต่อการเปลี่ยนแปลงการสร้างงานประติมากรรม 

พระพุทธรูปแกะสลักหินหน้าผาเขาชีจรรย์

ปัจจุบันสังคมไทยก้าวเข้าสู่ยุคดิจิทัลเทคโนโลยี (Digital Technology) มีความนิยมในการสร้างพระพุทธรูปขนาดใหญ่ด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัย เช่น พระพุทธรูปแกะสลักหินหน้าผาเขาชีจรรย์ตั้งอยู่ที่ตำบลนาจอมเทียน อำเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี เป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย (ปางชนะมาร) เป็นประติมากรรมแบบนูนต่ำ ที่ให้ความสำคัญกับความงามของเส้นรอบนอก (Outline) เลียนแบบพระพุทธนวราชบพิตร ศิลปะสุโขทัยผสมศิลปะล้านนา มีความสูง ๑๓๐ เมตร หน้าตักกว้าง ๗๐ เมตรเทียบกับคนแล้วพระพุทธรูปมีขนาดใหญ่โตมาก เริ่มจากปรับหน้าผาแล้วทำการสแกนภาพต้นแบบของพระพุทธรูปไว้ในคอมพิวเตอร์ แล้วบันทึกโปรแกรมส่งไปยังสแกนเนอร์ ควบคุมการยิงเลเซอร์เพื่อวาดภาพบนเขา จึงต้องทำในเวลากลางคืนเพื่อการมองเห็นที่ชัดเจน เมื่อสร้างเสร็จมีการประกอบพิธีน้อมเกล้าฯ ถวายพระพุทธรูปแกะสลักบนหน้าผาเขาชีจรรย์ แด่รัชกาลที่ ๙ และขอพระราชทานพระมหากรุณาธิคุณเสด็จฯ ทรงประกอบพิธีเบิกพระเนตร และบรรจุพระบรมสารีริกธาตุที่พระอุระของพระพุทธรูป เพื่อให้เกิดเป็นสิริมงคลสืบไป ปัจจุบันภูเขาแห่งนี้ถือว่าเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์และเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญอีกแห่งของจังหวัด

ย้อนกลับ