Bizim için sürdürülebilirlik denklemi, ürünün tasarımından malzemelerin bir araya getirilmesi, kumaş, boyama, baskı ve dikiş, nakliye, satış ve ürünün bakımına kadar her şeyi kapsıyor. Çünkü hazır giyim endüstrisi, çevre ve çalışan hakları konularında yeterince hassas ve duyarlı olmayan iş yapış biçimlerini tetikliyor. Bu noktada tüketicilerin de her gün giydikleri kıyafetlerin doğaya ve insana verdiği zararın farkında olmaları gün geçtikçe daha önemli hâle geliyor.
Bunu da dört başlıkta özetliyoruz:
Sürdürülebilirlik alanındaki en önemli etkenlerden birinin hammadde olduğuna inanıyor, en yüksek çevresel etkiyi malzeme seçimleriyle sağlıyoruz.
Ürünlerimizde kullandığımız malzemelerin ve tekstil hammaddelerinin hangi şartlar altında elde edildiğini, işlendiğini, hangi kimyasal ve fiziksel işlemlere ihtiyaç duyduğunu ve ne kadar geri dönüştürülebilir olduğunu her zaman göz önünde bulundururken, sürekli daha iyi kumaşın, daha iyi uygulamaların, daha iyi ürünlerin peşindeyiz. Tasarım aşamasından üretime kadar çevremize karşı sorumluluğumuzu yansıtan ürünler yaratmayı hedefliyoruz.
Her zaman uluslararası sertifikalı kumaşlar seçtiğimizden emin oluyoruz. Hazır giyim ürünlerimiz için organik pamuk, GOTS sertifikalı organik pamuk, GRS (Global Recycling Standart – Küresel Geri Dönüşüm Standardı) sertifikalı geri dönüştürülmüş polyester, TENCEL™ ve kimi zaman ölü-stok kumaş kullanıyoruz.
Giyim ürünlerimizin %60’ından fazlasının hammaddesi pamuk. Pamuklu ürünlerimizde çoğunlukla Global Organik Tekstil Sertifikası (GOTS) ya da BCI sertifikalı pamuk kullanıyoruz.
Ürünlerimizde kullanılan pamuklar, Ege Bölgesi’nde sürdürülebilir koşullarda yetiştiriliyor. Kimyasal, pestisit, suni gübre ve GDO kullanılmadan yetiştirilen Ege pamuğu; dünyada yüksek kalitesi ve ultra yumuşaklığıyla biliniyor. Kullandığımız pamuklar ayrı sertifikalara sahip:
GOTS: Organik pamuk ile yapılan bütün konfeksiyon ürünlerinin hasat sonrasındaki tüm işlemlerinde (iplik, örme, dokuma, boyama ve üretim dahil) hem çevresel hem de sosyal kriterler içeren bir standart. Ana kriterleri arasında genetik olarak modifiye edilmiş organizmaların (GDO'ların) kullanımı, atık su arıtma yöntemlerinin zorunluluğu, zararlı kimyasalların ve boyaların kullanımı bulunuyor. Aynı zamanda sosyal kriterlerin karşılanması ve çocuk işçi yasağına uyulup uyulmadığı takip ediliyor.
BCI (İyi Pamuk Girişimi): Sürdürülebilir pamuk üretimini çevresel, sosyal ve ekonomik yönleriyle ele alan ve bütünsel bir yaklaşım olan İyi Pamuk (Better Cotton) Standart Sistemi, kar amacı gütmeyen küresel bir organizasyon olarak dünyadaki en büyük sürdürülebilir pamuk programı. Çiftçiye pilot alan uygulamaları, ücretsiz toprak analizleri, uzman ziraat mühendisi desteği gibi çeşitli olanaklar sunulurken tarım arazilerinde toprak sağlığının ve doğal yaşam alanlarının korunması ile tarım çalışanlarının da refahının artırılmasını hedefleniyor.
Geri dönüştürülmüş polyester, sentetik elyaflardan üretilen insan yapımı bir kumaştır. Ancak yapımında petrol gibi yeni hammaddeler kullanmak yerine pet şişe gibi mevcut plastik atıkları kullanılıyor. Örneğin, WWF Market’in güneş gözlüklerinde toplanan poşet ve pet şişeler parçalara bölünüp, eritiliyor. Kalıplara döküldükten sonra ortaya esnek, kırılmayan, organik camlı güneş gözlükleri ortaya çıkıyor.
Geri dönüştürülmüş polyester yeni hammadde ihtiyacını ortadan kaldırarak üretim aşamasındaki çevresel etkiyi önemli ölçüde azaltıyor. Atık plastiği çöplüklerden kurtarıyor, kullanılmış plastiğin okyanuslarımıza karışmasını ve deniz yaşamına zarar vermesini önlüyor, sera gazı emisyonlarını azaltıyor ve üretim sırasında çok daha az su kullanıyor.
Geri dönüştürülmüş plastikten üretilen ürünlerimiz:
Erkek deniz şortları ve kadın mayoları
Polarlar
Güneş gözlükleri
Havlular
TENCEL™ Lyocell ve Modal hem rahatlığı hem de doğanın döngüsüne katkısıyla bilinen botanik kökenli elyaf. Sürdürülebilir yöntemlerle, yenilenebilir ağaçlardan, sertifikalı ve kontrollü yetiştirilen okaliptus, kavak, çam ve huş ağacı gibi farklı ağaç türlerinden üretiliyor.
TENCEL™, üretimi için en az su tüketilen elyaflardan biri. Ayrıca kapalı döngü üretim modeli sunuyor. Bu da şu demek, bu elyaflar ev, toprak ve deniz koşullarında çözünme ve gübreleşme özelliğine sahip, dolayısıyla kullanıldıktan sonra tamamen doğaya geri dönebilir. Bu kapalı döngü süreci, üretimde kullanılan suyun ve çözücünün %99’dan bile fazla geri kazanılmasını sağlıyor.
TENCEL™ kullanılarak üretilen ürünlerimiz:
Kimonolar
Uzun kollu gömlekler
Kısa kollu gömlekler
T-shirt
Ömrünü tamamlamış, artık kullanılamayacak durumdaki malzemeleri, hammaddeleri veya eşyaları asıl amacından farklı bir işlev kazandırma sürecine ileri dönüşüm deniyor. Örneğin, huner markasıyla olan işbirliğimizde ortaya çıkan çanta ve case’ler artık kullanılamayacak durumdaki yelken kumaşlarının değerlendirilmesiyle ikinci bir yaşama kavuştu.
Sürdürülebilir moda, döngüsel ekonomi ve kadına şiddetle ilgili çalışmalarını yakından takip ettiğimiz Mana’yla farklı bir ileri dönüşüm projesi için bir araya geldik, üretimimizden artakalan yumuşacık Selanik kumaştan ikili toka setleri ürettik.
Çeşitli nedenlerden dolayı evlerinden çıkamayan ve ekonomik açıdan zor durumda olan kadınlara gelir elde etme imkânı sağladık. WWF Market’in tekstil atıklarını onlara yolladık ve çöpe gidecek olan kumaş parçalarını tokalara dönüştürdük. Böylece üretimimizden çıkan atık kumaşlar yeni bir yaşam döngüsü kazanmaya devam ediyor.
Özellikle üst giyim ürünlerinin üretim sürecinde fazla sipariş verilmiş, kenara ayrılmış, çeşitli sebeplerden dolayı âtıl kalmış “ölü stok” adı verilen kumaşları her zaman değerlendirmeye çalışıyoruz. Üretim süreçlerini daha sürdürülebilir hâle getirmek için ve daha az atık çıkarmak için bu tür malzemeleri yeniden değerlendiriyoruz.
Ölü stokları değerlendirdiğimiz ürünler:
Kaşkorse sweatshirt’ler
Kolsuz crop top’lar
2022 sezonundaki crop t-shirt’ler
Şeffaf tedarik zinciri, iş yapma biçimimizin temelinde yer alıyor. Tekstil endüstrisi, doğası gereği çok aşamalı, karmaşık üretim süreçleri içeriyor. Bunların içinde kumaşların, ipliklerin ve malzemelerin satın alınması, boyama, baskı, rötuş, aksesuar üretimi, kesim ve dikim, son imalat ve montaj adımları var. Bunlar ya uçtan uca üretim sunan imalatçı fabrikalarda ya da son kesim ve dikim ile imalatı kendisi yapıp diğer adımları taşeron firmalara veren ilk kademe şirketler tarafından yapılıyor. İki durumda da taşeronlar ya da tedarikçiler arasında bir denetim ya da şeffaflık söz konusu değil.
Ekosistemimizdeki her bireyin adil ve güvenli hayat standartlarından faydalanması gerektiğine inanıyoruz. Bu yüzden de bağımsız uluslarası kurumlar tarafından verilen, uluslararası standartların gözetildiği sertifikaları almaya devam ediyoruz.
Tedarikçilerimizin hepsinin BSCI (Business Social Compliance Initiative - Ticari Sosyal Uyumluluk Girişimi) sertifikası bulunuyor. Böylelikle çalışma saatleri, tazminatlar, sendika özgürlüğü, sağlık ve güvenlik gibi çalışan hakları güvence altında.
BSCI (Business Social Compliance Initiative – Ticari Sosyal Uyumluluk Girişimi): BSCI ile şirketlerin sosyal sorumluluk standartlarına uygunluğu belirlenir. BSCI standartları çalışanların haklarını gözetir.
Çevreye karşı olan tüm operasyonel ve idari sorumluluklarımızı üretim sürecimizi nasıl yönettiğimiz kadar ekip olarak gündelik etkimizi, örneğin stüdyomuzun mutfağını ya da ofis eşyalarını nasıl kullandığımızı değerlendirmek de dahil. Su kullanımı, karbon ayak izi, enerji kullanımı, atık yönetimi gibi unsurların yanı sıra iklim, sürdürülebilirlik gibi konuları, hatta hayattaki etkimizi dahi kapsıyor.
Ürünlerimizin yolculuğu, tarlada başlıyor. Giyim ürünlerimizde kullanılan pamuk, Ege’de hasat edildikten sonra İstanbul’a getiriliyor. Pamuğun kumaş haline gelmesinden dikimine; etiketlerin üretiminden operasyon sürecimize kadar olan tüm işlemler, İstanbul sınırlarında gerçekleşiyor. Tedarik zincirimiz yerel üretime dayalı olduğu için de, karbon ayak izimizi minimum seviyede tutabiliyoruz.
Ekibimize hoş geldin. Peki, sen çevresel etkini azaltmak için neler yapabilirsin?
İşe gelirken kendi mataranı getirerek başlayabilirsin. AVM’nin çeşitli yerlerinde su doldurma alanları var. Ayrıca kahveni de matarana doldurtarak kağıt ve plastik bardak tüketimini azaltabilirsin.
Pipet, plastik atıklar arasında geri dönüşümü en zor olan ürün. Bu nedenle pipet kullanımın hakkında daha bilinçli ve dikkatli olabilirsin.
Tüm AVM’lerde artık geri dönüşüm kutuları mevcut. Atıklarını çeşidine göre ilgili kutulara attığından emin olabilirsin.
Alışverişe giderken tek kullanımlık plastik poşetler yerine bez çantalarımızı kullanabilirsin. Hatta etkinliklerde hediye verdiğimiz bez poşetler, tam da bu ihtiyacını karşılayacaktır.
Mağaza veya etkinliklere gerekenler elzem değilse, her istek için kurye çağırmamaya özen göstermen fark yaratacaktır. Eğer aciliyeti yoksa kurye işlerinin toplanması için öğleden sonrayı bekleyip, birden fazla gönderilecek ürün olduğunda kurye talebini gerçekleştirebilirsin.
Haftada bir kez kırmızı et tüketmeyerek, yıllık karbon ayak izini bir sene içinde 560 km giden bir aracın çıkardığı karbon emisyonuyla aynı miktarda tasarruf sağlaman mümkün.
Mağazalardaki klimaların, elektrikli aletlerin ve ışıkların kullanılmadığı zaman her zaman kapalı olduğundan emin olarak elektrik israfından kaçınabilirsin. Bunu aynı şekilde evinde de uyguladığından emin olman epey fark yaratacaktır.
Bunlar başta küçük gibi görünse de, dünya için çok büyük etkisi olan alışkanlıklar. En azından şimdilik bunlardan başlayıp, daha fazlası için sürdürülebilirlik yöneticimiz Serra Türkün ile iletişime geçebilirsin.
Bizim için şeffaflık, adil üretim şartlarının ve çevre dostu üretimin garantisi.
Şeffaf bir tedarik zinciri, çalışma ilkelerimizin temelini oluşturuyor. Tekstil endüstrisi, doğası gereği çok aşamalı ve karmaşık üretim süreçleri içeriyor. Reflect Studio olarak ürünlerimizin imalatı sırasındaki bu karmaşık süreci takip eden, değerlendiren, planlayan ve denetleyen bir departman kurduk ve tüm süreçlerimizi belgeledik. Çünkü biz neyi bilmek istersek, takipçilerimizin de bunu bilmek isteyebileceğini varsayıyoruz. Yani şeffaflık burada başlıyor. Peki, bir ürünümüz nasıl üretiliyor?
Ürünlerimizin yolculuğu, tarlada başlıyor. Giyim ürünlerimizde kullanılan pamuk, Ege’de hasat edildikten sonra İstanbul’a getiriliyor. Pamuğun kumaş hâline gelmesinden dikimine; etiketlerin üretiminden operasyon sürecimize kadar olan tüm işlemler, İstanbul sınırlarında, yani çok kısa bir mesafe içerisinde gerçekleşiyor. Tedarik zincirimiz yerel üretime dayalı olduğu için de, karbon ayak izimizi minimum seviyede tutabiliyoruz.
Üretim operasyonlarının her adımında şeffaflıktan yana olduğumuz için; aldığın ürünlerin nerede, kimler tarafından, hangi şartlar altında yapıldığını ve bu ürünlere nasıl daha iyi bakabileceğini bilmeni istiyoruz! WWF Market ürünlerinin içinde bir QR kod göreceksin. Bunu okuttuğun zaman her birinin nasıl bir yolculuk geçirdiğini takip edebilirsin.
Mağazadaki ziyaretçilere yıkama talimatlarında bulunan QR kodu anlatmayı unutma, böylece şeffaf bir şekilde bir ürünün pamuktan paketlemeye kadar olan yolculuğunu takip edebilirler!
Bu bizim ayrıca çok fazla düşündüğümüz, üzerine araştırma ve geliştirme yaptığımız bir alan. “Sadece bir paket için mi?” diye düşünme. Paketleme kendi düşüncelerimizi, duruşumuzu yansıtabileceğimiz bir alan. Sana da sorular gelecek, onun için detayını bilmende fayda var.
Mağaza torbaları: Mağazalarda müşterilere verilen yeşil torbalar, plastik atıklardan, geri dönüştürülmüş ve tekrardan geri dönüştürülebilir plastik malzemelerden üretiliyor.
Kargo paketlemeleri: Kargolarda kullanılan paketlemeler için geri dönüştürülmüş kartonlar toplanıyor. Onlar da geri dönüşüm kutusuna
atıldıkları takdirde tekrardan geri dönüşebiliyor.
Etkinlik poşetleri: Etkinliklerde verilen bez torbalar, tek kullanımlık plastik poşet kullanımını ve hediye paketi sırasında kullanılan fazla paketleme malzemelerini azaltmak için üretiliyor. Dolayısıyla tüketicilere birden fazla kez kullanabilecekleri ve kişiselleştirme yapabilecekleri sürdürülebilir bir poşet alternatifi sunuyoruz.
Etiketler: Ürünlerin üzerine takılan tüm etiketler FSC sertifikalı, yani doğa dostu sertifikalı, kağıtlardan üretiliyor.
Soru: Reflect Studio’nun üretim açısından en önemli özelliği nedir?
Yerel tasarım ve yerel üretim yapması
Karbon ayak izini minimumda tutması
Şeffaflığa önem vermesi
Cevap, hepsi.
⏭️ Dilersen bir sonraki bölümden devam edebilirsin.