ศาสตร์ชุมชน
ศาสตร์ชุมชน หมายถึง ความรู้ของชาวบ้าน ซึ่งได้มาจากประสบการณ์ และความเฉลียวฉลาดของชาวบ้าน รวมทั้งความรู้ที่สั่งสม มาแต่บรรพบุรุษ สืบทอดจากคนรุ่นหนึ่งไปสู่คนอีกรุ่นหนึ่ง ระหว่างการสืบทอดมีการปรับ ประยุกต์และเปลี่ยนแปลง จนอาจเกิดเป็นความรู้ใหม่ตามสภาพการณ์ทางสังคมวัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อม
ลอดช่อง คือ ขนมพื้นบ้านที่ใช้แป้งข้าวเจ้าเป็นวัตถุดิบ เป็นที่นิยมแพร่หลายในไทยชนิดหนึ่ง มีจุดกำเนิดร่วมในทั่วทั้งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เชื่อกันว่ามีต้นกำเนิดมาจากอินโดนีเซีย
วัดเจษฎาราม วัดสร้างเมื่อใดไม่แน่ชัด แต่บริเวณวัดเดิมเคยเป็นที่ตั้งของพระอุโบสถต่อมาในปี พ.ศ. 2401 พระอาจารย์น่วม จากวัดแสมดำ คหบดี และชาวบ้านตำบลมหาชัยได้ร่วมกันจัดสร้างขึ้นใหม่ ในชื่อ วัดธรรมสังเวช ชาวบ้านเรียก วัดกระเจ็ด จนปี พ.ศ. 2439 เจ้าจอมมารดาโหมด ในรัชกาลที่ 5 ได้มาพักแรมอยู่บริเวณวัด ได้ขนานนามให้วัดใหม่ว่า วัดเจษฎาราม ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อ พ.ศ. 2480 เขตวิสุงคามสีมากว้าง 40 เมตร ยาว 80 เมตร ได้รับพระราชทานยกฐานะขึ้นเป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญตั้งแต่วันที่ 15 มกราคม พ.ศ. 2531[1]
สิ่งสำคัญในวัดคือ พระประธานในพระอุโบสถปางมารวิชัย เรียกกันโดยทั่วไปว่า หลวงพ่อโต[2] พระพุทธรูปยืนปางถวายเนตรหน้าพระอุโบสถ รอยพระพุทธบาทจำลอง ต้นศรีมหาโพธิ์ และรูปหล่อพระครูชัยบริรักษ์ (หลวงปุ่เชย) ทางวัดจัดให้มีงานเป็นประจำทุกปีในวันแรม 11 ค่ำ เดือน 5[3] นอกจากนี้ยังมีโรงเรียนพระปริยัติธรรม เป็นสนามสอบพระปริยัติธรรมสนามหลวงแผนกธรรมและแผนกบาลีประจำจังหวัดสมุทรสาคร ดำเนินกิจกรรมในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา รวมทั้งกิจกรรมเพื่อสาธารณประโยชน์และสังคมสงเคราะห์หลายประการ
ลอดช่องวัดเจษ หรือขนมชื่อดังที่ใครๆก็ต้องรู้จัก ซึ่งนี่ก็คือหนึ่งในอาหารที่ทำให้วัดเจษฎาราม จังหวัดสมุทรสาคร เป็นที่รู้จัก รวมไปถึงจังหวัดสมุทรสาครที่น้อยคนจะแวะผ่านมาเยี่ยมชม ให้เป็นที่รู้จักมากขึ้น ซึ่งนี่ก็ถือเป็นหนึ่งในศาสตร์ชุมชนที่ทำให้ชุมชนมีรายได้