Noain - Billabeta

Noaingo ubidea eta aireportua begi bistan ditugula abiatu gara Elortzibarreko udalerritik egun argi eta hotzarekin (- 1º C). Aurtengo lehen ibilaldia da, Milagro eta Aezkoa arteko Errege Abelbideari dagokiona. Taxoare herrixka aldera jo dugu eta hura hurbilean dugula egin dugu aurrera.

Bidean tarteka agertzen diren paneletan ikusi dugunez, Aranguren ibarrean murgildu gara. Bide erosoa da eta laster heldu gara bailarako Zolia herrixkara; Aranguren udalerriko kontzejua da Zolia. Herri honetako San Esteban eliza XII. mendearen amaierako eraikin erromanikoa da, eta XVI. mendeko eranskin batzuk ere baditu: kaperak eta korua.

Zolia igaro eta laster Ezkorizko idoira inguratu gara. Gaur egun, Iruñerriko arroako ur masarik handiena da eta ur habitat garrantzitsu bezain urria osatzen du Nafarroako eremu horretan. Kokapen berezia duenez, Nafarroako aintzirarik iparraldekoena da, eta, gainera, Pirinioetatik hurbil egonik, nabarmena da faunarentzat eta paisaiarentzat urmaelak duen balioa. Hemen ibiltzen diren hegaztiei dagokienez, urtarrilaren 20an, esaterako, ipar-ahateak, basahateak, zertzeta arruntak, kopetazuri arruntak edota txilinportak ikusi ziren, besteak beste, urtegi honetan.

Ilundainera hurbildu eta han herriko baratze ekologikoa ikusi dugu. Inguruan zenbait gazte ere ikusi ditugu hango baserri-eskolan lanean. Haritz Berri baserri-eskola dago herri hartan, Ilundain Fundazioarena. Herriko San Joan Bataiatzailearen elizaren ondotik igarota, mendian gora egin dugu Irulegiko lepo aldera eta bidean ikusi ditugu herriko baso berezia iragartzen duten panelak edota basoko fauna sendatzeko zentroa. Irulegiko tontorrera igo gabe ere, bada zer ikusia Ilundainen.

Bide erosotan ibili gara, baina bezperako eta lehenagoko euriak direla eta, lokatz handiak bildu ditugu, oinetakoetan ez ezik, baita galtza barrenetan ere. Sarritan bota azpiko lokatzak kendu egin behar izan ditugu zama astunegirik gabe ibili ahal izateko. Holakoetan gertatu ohi den bezala, izan da taloren bat edo beste jasan behar izan duenik ere.

Lokatzak bilduz eta lokatzak kenduz Itzagaondoa ibarreko Idoatera iritsi gara. Zelai eta baso ederrez inguratua, Erdi Aroko Santa Ageda eliza eta Idoateko jauregia dira hango ondasun nabarmenenak. Atzean gelditu dira esku famatua aurkitutako Irulegiko mendia eta gaztelua.

Aurrera egin eta Urrotz-Hiria bistaratu zaigu hurrena. Nafarroako bigarren plaza handiena duen herri txiki honetan, hiru liburu-denda daude eta Liburu-Hiria izendapena jaso zuen 2021ean. Arkitektura aberatseko herria izanik, eraikin zibil dotoreak ditu, horietako batzuk Azoka plazan bertan.

Eraikin zibil horietako bat eta liburu-denda bat ondoan ditugula egin dugu eguneko ibiltarien argazkia Urrozko plazan. Gero Jasokundeko elizaren ondotik igaro eta gaur helmuga izan dugun Billabeta herriraino jarraitu dugu. Hara heldu baino lehen, Billabetako idoitik datorren Nafarroako ubidearen gainetik pasatu gara eta ia 6 ordu ibili ondoren, gaurko etapa Billabetan amaitu eta Ekai Longidako Ekai hotelera joan gara bazkaltzera (Tel.: 948 334 153).