จากลูกมือแม่สู่ภูมิปัญญาขนมไทย
นางศรัญญา สิทธิสมบัติ ภูมิปัญญา การประกอบอาชีพ
จุดเล็กเล็กเริ่มต้นจากการเป็นลูกมือของแม่ในอดีต ก่อให้เกิดการเริ่มต้นทำขนมไทยอย่างจริงจัง ความทรงจำวัยเด็ก ที่เป็นจุดเริ่มต้น ความคุ้นเคยกับขนมไทยมานาน เพราะเห็นผู้เป็นแม่ได้ทำมาก่อน พอได้หยิบได้จับช่วยเหลือตั้งแต่เด็ก จึงเกิดการซึมซับ ครูพักลักจำ เรียนรู้จากการสังเกต ซึมซับทุกขั้นตอนจากแม่ผู้ซึ่งประกอบอาชีพขายขนมไทย
วิถีชีวิตของคนไทยนั้นเป็นสังคมการเกษตรที่มีผลิตผลทางธรรมชาติอยู่มากมาย เช่น กล้วย เผือก มัน รวมไปถึงข้าวเจ้า ข้าวเหนียว ฯลฯ ที่สามารถปรุงเป็น ขนม ได้มากมายหลายชนิด ขนมไทย เป็นของหวานที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว มีความละเอียดอ่อนประณีตในการเลือกสรรวัตถุดิบ วิธีการที่พิถีพิถัน รสชาติหอมหวาน สีสันสวยงาม รูปลักษณ์ชวนรับประทาน แฝงไว้ด้วยภูมิปัญญามากมาย ทั้งเรื่องของสีสันที่ดึงดูดสายตาที่ได้จากการนำวัสดุธรรมชาติรอบตัวมาประยุกต์ใช้ ตามลักษณะของขนมชนิดนั้น ๆ
จุดเริ่มต้นของการทำขนมไทยของภูมิปัญญานั้น ภูมิปัญญาได้เล่าให้ฟังถึงความทรงจำวัยเด็ก ที่เป็นจุดเริ่มต้น ว่ามีความคุ้นเคยกับขนมไทยมานาน เพราะเห็นผู้เป็นแม่ได้ทำมาก่อน พอได้หยิบได้จับช่วยเหลือตั้งแต่เด็ก จึงเกิดการซึมซับ ครูพักลักจำ เรียนรู้จากการสังเกต ซึมซับทุกขั้นตอนจากแม่ผู้ซึ่งประกอบอาชีพขายขนมไทยอยู่แล้ว และจุดเล็กเล็กเริ่มต้นจากการเป็นลูกมือของแม่ในอดีต ก่อให้เกิดการเริ่มต้นทำขนมไทยอย่างจริงจัง เพื่อจำหน่ายในชุมชนเรื่อยมา จากการฝึกฝน ปรับปรุง พัฒนา ของตัวภูมิปัญญาประกอบกับความชอบส่วนตัว ความตั้งใจที่อยากจะพัฒนา ต่อยอด ขนมไทยที่มีอยู่ให้คู่กับสังคมไทยให้นานเท่านาน
จึงประยุกต์ขนมไทยให้มีความร่วมสมัยมากยิ่งขึ้น ให้มีความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว แตกต่างจากบุคคลอื่นทั่วไป เช่น ข้าวเหนียวมูนหน้าธัญพืช โดยมีการนำธัญพืชต่างๆที่มีประโยชน์ ไม่ว่าจะเป็น งาขาว งาดำ งาขี้ม่อน ลูกเดือย แครอท ถั่วลันเตา (เม็ดใน) มาโรยหน้าข้าวเหนียวมูน ซึ่งได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก มีความเป็นไทยในอดีตผสมความเป็นปัจจุบัน และดีต่อสุขภาพ เหมาะกับยุคสมัยปัจจุบันเป็นอย่างมาก ที่นิยมการดูแลร่างกาย เลือกสรรการรับประทานอาหารที่เป็นประโยชน์ วัตถุดิบที่ใช้เป็นวัตถุดิบที่หาได้ภายในท้องถิ่น โดยเลือกสรรแต่วัตถุดิบที่มีคุณภาพ ไม่ว่าจะเป็น มะพร้าวเพื่อมาทำน้ำกะทิ ใบเตยจากพื้นที่ในชุมชน งาขี้ม่อน เพื่อเป็นการการันตีถึงวัตถุดิบที่ปลอดภัย ไร้สารเคมี ประยุกต์ขนมไทยดั้งเดิมให้เข้ากับยุคสมัยปัจจุบันมากยิ่งขึ้น มีความทันสมัย ใส่ใจสุขภาพ ไม่ว่าจะเป็นการคัดสรรวัตถุดิบที่ปลอดสาร มีประโยชน์ต่อสุขภาพ พัฒนารูปแบบของบรรจุภัณฑ์ให้รักษ์สิ่งแวดล้อม (การใช้กระทงใบตอง แทน กระทงพลาสติก) รสชาติที่สามารถรับประทานได้ทุกวัย เผยแพร่ โดยการอบรม จัดกิจกรรม กลุ่มสนใจ กลุ่มชั้นเรียน ให้กับบุคคลในชุมชน หรือแก่บุคคลที่มีความสนใจในด้านหัตถกรรม การทำขนมไทย
ภูมิปัญญาท้องถิ่นได้พัฒนานวัตกรรม เพิ่มคุณค่า (มูลค่า) และสร้างความภาคภูมิใจ เริ่มแรกตัวภูมิปัญญาเป็นบุคคลที่ใกล้ชิดกับแม่ผู้ที่มีอาชีพทำขนมไทยขาย ความใกล้ชิด ความคุ้นเคยกับขนมไทย การเป็นลูกมือ ช่วยหยิบจับ เกิดการสังเกต จดจำในทุกทุกวัน ปลูกฝังให้ภูมิปัญญาเกิดความรักในการทำขนมไทย จึงได้สืบทอดการทำขนมไทยจากแม่ ไม่ว่าจะเป็นสูตร ขั้นตอน วัตถุดิบ ต่างๆ ล้วนได้รับการสืบทอดมาจากแม่ทั้งสิ้น แม้กาลเวลาผ่านไป ก็ได้ปรับให้มีความทันสมัยตามยุคตามสมัยมากยิ่งขึ้น
ชื่อภูมิปัญญา นางศรัญญา สิทธิสมบัติ
ภูมิปัญญา การประกอบอาชีพ
ที่อยู่ปัจจุบัน 115 ม.9 ต.ดอนศรีชุม อ.ดอกคำใต้ จ.พะเยา 56120
โทรศัพท์ 064-2562734
พิกัดทางภูมิศาสตร์ ค่า X: 604888.911E ค่า Y: 2118339.315N
ข้อมูล เนื้อหา เรียบเรียง โดย นางวันทนา โยวัง
ภาพถ่าย/ ภาพประกอบ โดย นางวันทนา โยวัง
***ขอบคุณ Clip VDO จาก YouTube : S&P