กระเป๋าผ้าด้นมือ

งานหัตถกรรมสู่การสร้างรายได้

กระเป๋าผ้าด้นมือ เป็นงานเย็บผ้าและประกอบกันเข้าเป็นชิ้นงาน โดยทุกขั้นตอนของการทำล้วนใช้มือในการเย็บปัก ฉะนั้นจึงถือว่าเป็นภูมิปัญญาขั้นพื้นฐานที่ได้รับการสืบทอดมาจากบรรพบุรุษ เพราะในอดีตไม่มีเครื่องมือทุนแรงในการเย็บผ้า ซึ่งการปักผ้าด้วยมือก็มีการพัฒนามากขึ้นโดยการทำลวดลายต่างๆ นอกจากนี้การทำกระเป๋าผ้าด้นมือถือเป็นการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ พัฒนาความคิดสร้างสรรค์ของตนลงในชิ้นงาน ปัจจุบันได้ กระเป๋าผ้าด้นมือ ได้มีการพัฒนารูปแบบการเย็บปัก ลายเส้น ลวดลาย สีสัน เพื่อให้เข้ากับยุคสมัย แต่ยังไม่ทิ้งภูมิปัญญาท้องถิ่น มีการเย็บปักด้วยมือ ลายเส้นและลวดลาย มีลักษณะที่บ่งบอกถึงวัฒนธรรมของ ภูมิปัญญาท้องถิ่น จึงกลายเป็นผ้าด้นมือในรูปแบบใหม่ ที่มิใช่เพียงแค่การที่ใช้ในครัวเรือนที่เย็บ ความรู้ประสบการณ์การทำกระเป๋าผ้าด้นมือมาประยุกต์ดัดแปลง เดิมทำเป็นงานด้นมือชิ้นเล็กๆและได้พัฒนาชิ้นงานใหญ่ขึ้น อาชีพที่สามารถสร้างรายได้ให้แก่ครอบครัวนั้นมีอยู่ไม่น้อย หนึ่งในนั้นคืออาชีพการทำกระเป๋าผ้าด้นมือ ซึ่งการทำกระเป๋าผ้าด้นมือถือเป็นงานฝีมือ ต้องใช้ความประณีตในการผลิตผลิตภัณฑ์แต่ละชิ้น

เหมือนเช่น นางนงคราญ สมจิตร ที่มีความชอบในเรื่องของการทำกระเป๋าผ้าด้นมือ โดยศึกษาหาความรู้ด้วยตนเองในการทำกระเป๋าหลังจากนั้นจึงพัฒนาผลิตภัณฑ์และทำการออกแบบกระเป๋าผ้าด้นมือให้มีเอกลักษณ์เฉพาะเป็นของตนเอง ประกอบกับการเป็นผู้ที่ชอบศึกษา ค้นคว้า พัฒนาตนเองอยู่เสมอทำให้มีการพัฒนารูปแบบการเย็บปัก ลายเส้น ลวดลาย สีสัน เพื่อให้เข้ากับยุคสมัย แต่ยังไม่ทิ้งภูมิปัญญาท้องถิ่น มีการเย็บปักด้วยมือ ลายเส้นและลวดลาย มีลักษณะที่บ่งบอกถึงวัฒนธรรมของภูมิปัญญาท้องถิ่น จึงกลายเป็นการทำในรูปแบบใหม่ รูปทรงที่หลากหลาย จนก่อให้เกิดอาชีพเสริมที่สร้างรายได้ให้คนในครอบครัว ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ที่สามารถหาวัสดุได้จากท้องถิ่น ซึ่งการทำกระเป๋าผ้าด้นมือถือเป็นงานฝีมือ ต้องใช้ความประณีตในการผลิตผลิตภัณฑ์แต่ละชิ้น จุดเด่นของกระเป๋าผ้าด้นมือของนางนงคราญนั้น เกิดจากการพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์และมีการออกแบบลวดลายของผลิตภัณฑ์ให้มีความสวยงามอยู่เสมอ ซึ่งสิ่งเหล่านี้มาจากการฝึกฝน ปรับปรุงและพัฒนาผลิตภัณฑ์ของตนเองอย่างสม่ำเสมอ นอกจากนี้ กระเป๋าผ้าด้นมือของนางนงคราญยังได้มีการคิดค้นรูปแบบของกระเป๋าผ้าให้มีความใหม่และทันสมัยและสามารถใช้งานได้หลากหลาย สามารถตอบสนองความต้องการของผู้ใช้งานได้เป็นอย่างดี

นอกจากนั้นยังเป็นบุคคลที่มีความกระตือรือร้น ชอบศึกษาค้นคว้าหาความรู้เพิ่มเติมอยู่ตลอดเวลา สั่งสมประสบการณ์ ลองผิดลองถูก จนกลายมาเป็นบุคคลผู้มีความรู้ความเชี่ยวชาญ สามารถถ่ายทอด ส่งต่อความรู้ให้แก่บุคคลอื่นได้ เป็นผู้มีความรู้ความสามารถในด้านของการประดิษฐ์กระเป๋าผ้าด้นมือ ที่เกิดจากความชอบส่วนตนและมีโอกาสได้เรียนรู้จากการเข้ารับการฝึกอบรม และนำมาพัฒนา ต่อยอด ฝึกฝน จนสามารถนำไปเผยแพร่และถ่ายทอดให้ความรู้แก่บุคคลทั่วไปได้อย่างแพร่หลาย

กระเป๋าผ้าด้นมือของนางนงคราญ จะใช้เวลาเย็บแล้วแต่ขนาดของกระเป๋าผ้า หากเป็นกระเป๋าผ้าใบเล็กๆ กระเป๋าสตางค์ จะใช้เวลาไม่ถึง 1 วัน หากเป็นกระเป๋าถือที่มีขนาดใหญ่ขึ้นมาอีกขนาด ก็จะใช้เวลาประมาณ 1-2 วัน นอกจากนั้นยังเป็นผลิตภัณฑ์ที่สามารถหาวัสดุได้จากท้องถิ่นเป็นงานฝีมือ การเย็บปักทุกขั้นตอนล้วนทำด้วยมือ ลายเส้นและลวดลาย มีลักษณะที่บ่งบอกถึงวัฒนธรรมของภูมิปัญญาท้องถิ่น ใช้ความประณีตในการผลิตผลิตภัณฑ์แต่ละชิ้น ซึ่งสามารถกล่าวได้ว่ากระเป๋าแต่ละใบจะมีความแตกต่างกันเนื่องจากเป็นงานประดิษฐ์มือ ไม่ซ้ำใคร

ชื่อภูมิปัญญา นางนงคราญ สมจิตร

ภูมิปัญญา การประกอบอาชีพ

ที่อยู่ปัจจุบัน 93/1 ม.9 ต.ดอนศรีชุม อ.ดอกคำใต้ จ.พะเยา 56120

โทรศัพท์ 084-6127307

พิกัดทางภูมิศาสตร์ ค่า X: 604263.339E ค่า Y: 2119572.037N 47Q

ข้อมูล เนื้อหา เรียบเรียง โดย นางวันทนา โยวัง

ภาพถ่าย/ ภาพประกอบ โดย นางวันทนา โยวัง