ศูนย์เครือข่ายวิถีเกษตรธรรมชาติ
แหล่งเรียนรู้ : ศูนย์เครือข่ายวิถีเกษตรธรรมชาติ
สถานที่ตั้ง หมู่ที่ 5 บ้านหินปิด ตำบลช้างแรก อำเภอบางสะพานน้อย จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
นายนันทปรีชา คำทอง ประธานกลุ่มเครือข่ายวิถีเกษตรธรรมชาติ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ กล่าวว่าเครือข่ายวิถีเกษตรธรรมชาติ เริ่มก่อตั้งเกิดขึ้นเมื่อประมาณปลายปี พ.ศ.2557 แต่เดิมนั้นใช้ชื่อว่า“เครือข่ายนาคุณธรรม” หลังจากนั้นได้พัฒนาเป็นศูนย์เครือข่ายวิถีเกษตรธรรมชาติ เป็นศูนย์การเรียนรู้ในเรื่องของเกษตรธรรมชาติ มีภาคีเครือข่ายทั่วทุกภูมิภาค โดยมีจังหวัดนำร่อง ได้แก่ เชียงราย กาญจนบุรี ปราจีนบุรี เพชรบุรี ประจวบคีรีขันธ์ และพัทลุง ซึ่งได้กำหนดทิศทางร่วมกัน ตามลักษณะภูมิประเทศและวัฒนธรรมของแต่ละพื้นที่ เพื่อเป็นก้าวแรกในการปฏิวัติตนเองไปสู่ "การกินอิ่มนอนอุ่น" เพื่อรวบรวมภูมิปัญญาท้องถิ่นของคนรุ่นเก่า และสร้างนวัตกรรมใหม่ๆของคนรุ่นหลัง ฟื้นฟูแหล่งทรัพยากรในท้องถิ่น ในแต่ละพื้นที่ของเครือข่าย ทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน สร้างพื้นที่ความมั่นคง ความปลอดภัยทางอาหาร ที่เครือข่ายวิถีเกษตรธรรมชาติดำเนินการนำร่องปลูกพืชผัก ผลไม้ ทำนา ทำสวน และนำมาทำการแปรรูปเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม เป็นการกระจายขยายผล รองรับกับวิกฤติการณ์ทางเศรษฐกิจที่กำลังเกิดขึ้นจากหลายปัจจัยอยู่ในขณะนี้
ในส่วนของเครือข่ายวิถีเกษตรธรรมชาติ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ นายนันทปรีชา คำทอง กล่าวว่าทางศูนย์ได้ใช้ข้าวเป็นต้นเรื่องนำร่อง โดยใช้พันธุ์ข้าวสังข์หยด ของเครือข่ายวิถีเกษตรธรรมชาติ จังหวัดพัทลุง ที่ได้เก็บรักษาพันธุ์ดั้งเดิมไว้ และเมื่อนำมาทดลองปลูกในพื้นที่จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ พบว่าคุณค่าทางโภชนาการใกล้เคียงกับที่ปลูกในพื้นที่จังหวัดพัทลุง
ต่อมามีการจัดซื้อที่ดินเพื่อเป็นของเครือข่ายวิถีเกษตรธรรมชาติเอง โดยชาวบ้านมีกรรมสิทธ์ร่วมกัน ซึ่งปัจจุบันเครือข่ายวิถีเกษตรธรรมชาติ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ตั้งอยู่หมู่ที่ 5 บ้านหินปิด ตำบลช้างแรก อำเภอบางสะพานน้อย จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ มีเนื้อที่ 3 ไร่ ได้มีการปลูกผักอินทรีย์ โกโก้ พริกไทยและมะพร้าว พร้อมทั้งมีการพัฒนาอาชีพ เช่น การทำไม้กวาดก้านมะพร้าว การแปรรูปโกโก้ผง การทำน้ำมันมะพร้าวสกัดร้อน เพื่อสร้างมูลค่าของสินค้าทางการเกษตรให้เพิ่มมากขึ้น ปัจจุบันมีสมาชิก 52 รายทั้งที่อาศัยอยู่ในจังหวัดประจวบคีรีขันธ์และต่างจังหวัด
กิจกรรมของศูนย์เครือข่ายวิถีเกษตรธรรมชาติ
- แหล่งเรียนรู้ศูนย์เครือข่ายวิถีเกษตรธรรมชาติ เก็บรวบรวมข้อมูลชุมชนที่มีการอนุรักษ์พันธุ์พืชพื้นเมืองในชุมชน ได้แก่ ต้นค้อ ต้นหมากเม้า ต้นเหงือกปลาหมอ ต้นส้มแป้น ต้นทางโทน ต้นกระทือ เถาอางเสือ ต้นบุกคางคก ต้นพูม ต้นหงอนไก่ป่า ต้นเล็บรอก ต้นกล้วยป่า ต้นกระพ้อ ต้นกระซง และต้นเสม็ดขุน
- แหล่งเรียนรู้การทำเกษตรผสมผสาน และแปลงปลูกข้าว จะมีการปลูกข้าวในช่วงเดือนสิงหาคม เก็บเกี่ยวในเดือนธันวาคมของทุกปี
- แหล่งเรียนรู้แหล่งน้ำ ฝ่ายน้ำไหลผ่านโขดหิน เป็นธารน้ำที่ดูเป็นธรรมชาติน่าท่องเที่ยว
- การปลูกและแปรรูปโกโก้
ผู้ให้ข้อมูล : นายนันทปรีชา คำทอง ประธานกลุ่มเครือข่ายวิถีเกษตรธรรมชาติ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เบอร์โทร 099-1535788
ผู้เรียบเรียง : นางสาวเสาวภา หนูเจริญ
ภาพโดย : นางสาวเสาวภา หนูเจริญ