การทำไม้กวาดก้านมะพร้าว
อาชีพ : การทำไม้กวาดก้านมะพร้าว
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
ข้อมูลผู้ประกอบอาชีพ : ชื่อ นางสาวสนิท งามเอก อายุ 64 ปี
ที่อยู่ของผู้ประกอบการอาชีพ : บ้านเลขที่ 28/4 หมู่ที่ 5 ต.ช้างแรก อ.บางสะพานน้อย จ.ประจวบคีรีขันธ์
กระบวนการ/ขั้นตอนการดำเนินการ
ไม้กวาดทางมะพร้าวคือ ไม้กวาดที่ทำจากก้านใบย่อยของทางมะพร้าว ใช้สำหรับกวาดเศษหินดินทราย ใบไม้ หรือขยะชิ้นใหญ่ บริเวณลานบ้าน สนามหญ้า และพื้นดิน
ไม่เหมาะสำหรับนำไปกวาดเศษขยะชิ้นเล็กหรือฝุ่น โดยนิยมใช้ทางมะพร้าวพันธุ์พื้นเมือง ซึ่งมีก้านใบที่ยาวและใหญ่กว่าพันธุ์อื่น ๆ ส่วนด้ามก็ได้จากไม้หลากหลายชนิด ได้แก่ ไม้ไผ่ ไม้กระถิน และไม้ข่วย แต่ส่วนมากจะใช้ไม้ไผ่ตัน เพราะขนาดเหมาะมือ น้ำหนักเบา แข็งแรง และตอกตะปูง่าย โดยมีขั้นตอนการทำไม้กวาดทางมะพร้าวดังนี้
วัสดุและอุปกรณ์
- ก้านมะพร้าว ที่เหลาใบย่อยออกและผึ่งแดดแล้ว ประมาณ 300 ก้าน
- ไม้สำหรับทำด้ามจับ โดยเลือกไม้ที่มีความแข็งแรง น้ำหนักเบา ไม่มีเสี้ยน ขนาดลำและความยาวพอเหมาะ
- เชือก
- ลวด
- คีมตัดลวด
- มีด
- ตะปู
- ค้อน
- สีน้ำมันกันสนิม
วิธีทำ
1. นำก้านมะพร้าวที่เหลาและผึ่งแดดให้แห้งสนิทแล้วมามัดรวมกันเป็นมัดเล็ก ๆ ประมาณ 6 มัด
2. จากนั้นตัดโคนก้านให้เป็นระเบียบเสมอกัน ส่วนไม้ไผ่ที่เตรียมไว้ให้นำมาตอกตะปูบริเวณปลายไม้ 2 จุด
โดยแต่ละจุดควรห่างกันประมาณ 10 เซนติเมตร และที่สำคัญต้องตอกให้เหลือหัวตะปูโผล่ไว้ประมาณ 1 เซนติเมตร แล้วนำเชือกหรือลวดมามัดกับหัวตะปูด้วย
3. เสร็จแล้วให้เอาก้านมะพร้าวที่เราแบ่งไว้เป็นมัด ๆ มาล้อมปลายด้ามไม้ไผ่ โดยให้โคนก้านสูงกว่าตะปูเล็กน้อย แล้วนำเชือกหรือลวดที่เราผูกติดกับหัวตะปูไว้ทั้งสองจุดมามัดรอบก้านมะพร้าวให้แน่นชิดติดกัน
4. อาจมัดด้วยลวดทับอีกชั้นหรือตอกตะปูให้แน่น ป้องกันไม่ให้ทางมะพร้าวขยับขณะใช้งาน
5. สุดท้ายก็ทาสีน้ำมันกันสนิม จากนั้นตากแดดไว้สัก 2-3 วัน ก็จะได้ไม้กวาดทางมะพร้าวที่พร้อมใช้งานแล้ว
สำหรับวิธีเก็บดูแลรักษาไม้กวาดทางมะพร้าว ไม่ควรกดด้านไม้กวาดมากเกินไป เพราะจะทำให้ปลายก้านหักหรือโค้งงอ ส่วนตอนนำไปเก็บก็ให้ตั้งด้ามจับลงกับพื้นแล้วพิงไว้ข้างกำแพง ไม่ควรวางราบไปกับพื้น หากนำไปกวาดบริเวณที่มีน้ำขัง ควรตากแดดให้แห้งสนิทก่อนนำมาเก็บ ป้องกันการเกิดเชื้อราและไม่ให้ผุพังง่าย
ผู้บันทึกข้อมูล : นางสาวเสาวภา หนูเจริญ
ภาพโดย : นางสาวเสาวภา หนูเจริญ