วัดพระพุทธบาทถ้ำป่าไผ่ หรือ ถ้ำดอยโตน ตั้งอยู่ในพื้นที่ หมู่.๑ ต.ป่าไผ่ อ.ลี้ จ.ลำพูนอำเภอลี้ มีรอยพระพุทธบาทตั่งอยู่เหนือดอยโตน (หลังถ้ำป่าไผ่) มาแต่โบราณ ไม่มีผู้ใดพบเห็นเพราะรกไปด้วยต้นไม้ เครือเขาและเถาวัลย์ โดยในส่วนของประวัติรอยพระพุทธบาทบนถ้ำป่าไผ่ วัดพระพุทธบาทถ้ำป่าไผ่ องค์หลวงปู่ครูบาอภิชัยขาวปี แห่งวัดพระพุทธบาทผาหนาม เคยได้พยากรณ์ไว้ว่า"รอยพระพุทธบาทที่พุทธบริษัทได้บูชากันอยู่ทุกวันนี้ ที่อยู่ข้างล่างนั่น ยังไม่ใช่ของแท้ ของแท้อยู่บนเขาที่หลังถ้ำดอยโตน (ถ้ำป่าไผ่) ในอนาคตพวกท่านก็จะได้เห็นกัน" ต่อมาปี พ.ศ.๒๕๒๓ พ่อน้อยจุ่ม ขัดสาร อยู่บ้านป่าไผ่ ตำบลป่าไผ่ อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน ได้ฝันว่า มีเมฆก้อนกลมๆ โตๆ ๒ ก้อนลอยมาทางทิศตะวันตก ๑ ก้อน ลอยมาทางทิศตะวันออก ๑ ก้อน ได้มาบรรจบรวมกันเป็นก้อนเดียวที่หลังดอยโตนแห่งนี้ แล้วลอยต่ำลงมา กลายเป็นต้นโพธิ์และเปล่งรัศมีแสงสี ๖ สี พวยพุ่งออกมา มีลักษณะสวยงามมาก มองไปทางทิศตะวันตกใต้ต้นโพธิ์ เห็นพระสงฆ์รูปหนึ่ง ก็สะดุ้งตกใจตื่นในวันนั้น พ่อน้อยจุ่ม ขัดสาร ได้ขึ้นไปเก็บเห็ดที่หลังถ้ำดอยโตน (ถ้ำป่าไผ่) แห่งนี้ จึงได้พบรอยพระพุทธบาทของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จึงได้เกิดความปีติศรัทธากราบไหว้บูชา หลังจากนั้นก็พยายามขึ้นมาทำความสะอาด ปัดกวาดตกแต่งรอบๆ บริเวณรอยพระพุทธบาทอยู่บ่อยๆ เสมอ ในปี พ.ศ.๒๕๓๕ พระมหาสิงห์ วิสุทฺโธ ได้มาจำพรรษาอยู่ประจำที่ถ้ำป่าไผ่ เมื่อทราบเรื่องแล้ว จึงได้พาคณะพุทธบริษัทไปกราบอาราธนา หลวงปู่พระครูบาชัยยะวงศาพัฒนา แห่งวัดพระพุทธบาทห้วยต้ม อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน มาตรวจดูด้วยญาณ องค์หลวงปู่ตรวจแล้วบอกว่า เป็นรอยพระพุทธบาทจริง เป็นรอยพระพุทธบาทข้างซ้าย โดยองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ได้ผินพระพักตร์ไปด้านทิศใต้ แล้วก็ก้าวพระบาทข้างซ้ายเหยียบประทับรอยพระบาท แล้วจึงหันพระองค์กลับดำเนินไป ต่อมาปี พ.ศ.๒๕๔๗ ทางวัดได้พัฒนาโดยการปูหินอ่อนที่พื้นที่บริเวณโดยรอบรอยพระพุทธบาทและสร้างมณฑปครอบรอยพระพุทธบาท
พระพุทธบาทถ้ำป่าไผ่ มีขนาดกว้างใหญ่ มีช่องอากาศบนถ้ำหลายช่อง ทำให้อากาศถ่ายเทได้สะดวก
มีหินงอกหินย้อยและภาพศิลป์ต่าง ๆ ให้ชมมากมาย รวมทั้งพระพุทธรูปตามมุมต่าง ๆ ในวันที่ 16 เมษายน ของทุกปี มีงานประเพณีสรงน้ำรอยพระพุทธบาทและสักการบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในถ้ำ
ที่ตั้ง วัดพระพุทธบาทถ้ำป่าไผ่ หมู่ 1 ตำบลป่าไผ่ อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน
ข้อมูลเนื้อหา โดย นางสาววันเพ็ญ แปทู
เรียบเรียงเนื้อหา โดย นางสาววันเพ็ญ แปทู
อ้างอิงในเนื้อหา : หลวงพ่อพระมหาสิงห์ วิสุทฺโธ เจ้าอาวาสวัดพระพุทธบาทถ้ำป่าไผ่
ภาพถ่าย / ภาพประกอบ วัดพระพุทธบาทถ้ำป่าไผ่ The Bamboo Cave Temple