ในทุกๆปี ทางคณะสงฆ์และศิษยานุศิษย์ ได้จัดให้มีประเพณีเปลี่ยนผ้าครองสรีระครูบาอภิชัยขาวปี โดยจะมีศรัทธาประชาชนจากทุกสารทิศ หลั่งไหลพากันมาร่วมงานอย่างล้นหลามนับหมื่นคน เป็นประจำทุกปี ความดีที่ท่านครูบาเจ้าได้สร้างคุณประโยชน์เป็นแบบอย่างของพระที่สร้างคุณูปการต่างๆ มากมาย ท่านเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของประชาชนในท้องถิ่น ให้มีศีลธรรม เกิดความรัก ความเมตตา และใช้ชีวิตอยู่ในสังคมร่วมกันได้อย่างสงบสุข ตามที่ท่านครูบาเจ้าได้แนะนำสั่งสอน และประพฤติปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างที่ดี ซึ่งในทุกๆ ปี จะมีการจัดงานประเพณีที่สำคัญเพื่อระลึกถึงคุณงามความดีของท่านครูบาเจ้า สะท้อนให้เห็นถึงความเคารพรัก ความศรัทธาที่มีต่อครูบาเจ้า นำไปสู่แนว ทางในการดำเนินชีวิตภายใต้ศีลธรรมอันดี ให้เป็นเมืองที่มีความ “รุ่งเรือง และร่มเย็น”
ประเพณีเปลี่ยนผ้าครูบาขาวปี
ครูบาเจ้าอภิชัยขาวปี เดิมชื่อ จำปี เกิดเมื่อวันจันทร์ เดือน 7 เหนือ ปีกัดเก้าหรือปีฉลู ตรงกับวันที่ 17 เมษายน 2443 เป็นบุตรของนายเม่า นางจันตา อายุ 16 ปี ได้บวชเป็นศิษย์ครูบาศรีวิชัย ตั้งใจเฝ้าอุปัฎฐากอาจารย์และร่ำเรียนกัมมัฎฐานและอักษรสมัยจนจบ พร้อมปฏิบัติตามที่อาจารย์พร่ำสอนจนดวงจิตสงบ พร้อมกันนั้นรับการถ่ายทอดในเชิงวิชาช่างก่อสร้างจากอาจารย์จนเกิดความชำนาญและติดตามอาจารย์ไปก่อสร้างวัดวาอารามทุกหนทุกแห่ง พระอภิชัยขาวปี เริ่มงานก่อสร้างในสถานที่ต่างๆ หลายแห่งทั้ง วัด โรงพยาบาล โรงเรียน และสถานที่ราชการ ตั้งแต่อายุ 24-83 ปี นับรวมทั้งสิ้นได้ 96 แห่ง งานสำคัญอีกหนึ่งชิ้นที่ท่านทำ คือ วันที่ 9 พฤศจิกายน 2477 ครูบาศรีวิชัยได้ฤกษ์ลงมือขุดจอบแรกสำหรับการสร้างถนนขึ้นดอยสุเทพ พระอภิชัยขาวปี ก็พากะเหรี่ยง 500 คน ขึ้นไปช่วยทำถนนขึ้นดอยสุเทพจนแล้วเสร็จ ในวันที่ 30 เมษายน 2478 จนกระทั่ง ปี 2507 ได้ร่วมกับราษฎรหมู่บ้านผาหนามและศรัทธาพุทธศาสนิกชนช่วยกันสร้างวัดพระพุทธบาทผาหนามที่เดิมเป็นวัดเก่าผุพัง นับเป็นปูชนียสถานที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของอำเภอลี้ ที่มีพระบาทเป็นรอยชัดเจนเหยียบประทับบนแผ่นหินบนดอยผาหนาม
ปัจจุบันสร้างมณฑปรูปเจดีย์ครอบไว้ ครูบาอภิชัยขาวปี มรณภาพวันที่ 3 มีนาคม 2520 ตรงกับเดือน 6 เหนือ แรม 14 ค่ำ ที่วัดท่าต้นธงชัย อำเภอทุ่งเสลี่ยม จังหวัดสุโขทัย จากนั้น หลวงปู่ครูบาวงศ์ซึ่งเป็นลูกศิษย์ได้อัญเชิญพระศพครูบาอภิชัยขาวปีกลับมาที่วัดพระพุทธบาทผาหนามแล้วบรรจุในโลงแก้ว เพื่อให้ลูกศิษย์และญาติโยมทั่วทุกสารทิศได้สักการบูชากราบไหว้ ซึ่งร่างกายของท่านยังไม่เน่าเปื่อยแต่อย่างใด และทุกๆ ปี จะมีประเพณีการเปลี่ยนผ้าครองสรีระร่างของท่านทุกปี และมีอนุสาวรีย์ของหลวงปู่ครูบาขาวปีบริเวณหน้าวัด เป็นลักษณะองค์ยืน ขนาดใหญ่มาก ความสูง 16 เมตร (32 ศอก)
เรียบเรียงเนื้อหา โดย นางสาวหทัยชนก สวาลึก
ภาพถ่าย/ภาพประกอบ โดย นางสาวหทัยชนก สวาลึก
