ปอยส่างลอง งานแห่งศรัทธา ประเพณีปอยส่างลองนิยมจัดกันเป็นเวลา 3-7 วัน แล้วแต่เจ้าภาพจะกำหนด และแล้วแต่กำลังทรัพย์ของผู้เข้าร่วมบวช โดยปัจจุบันนิยมจัดกัน 3-4 วัน
อย่างไรก็ดีตามความเชื่อดั้งเดิมของการจัดงานปอยส่างลองนั้น จะต้องมีพิธีต่างๆ เพื่อเตรียมตัวก่อนบวชอยู่ 3 วันด้วยกัน ได้แก่
วันแรกเป็น “วันฮับส่างลอง” หรือ “วันรับส่างลอง” หรือ “วันรับส่าง” โดยตอนเย็นก่อนวันรับส่างลอง จะเป็นพิธีโกนผมส่าง ต่อจากนั้นในวันรุ่งขึ้น (วันรับส่าง) จะมีพิธีการอาบน้ำเงิน อาบน้ำทอง แต่งหน้าแต่งตัวกันตั้งแต่เช้ามืด (ตั้งแต่ตี 4-ตี5)
จากนั้นส่างลองทั้งหมดจะขึ้นขี่คอตะแปแห่ไปยังวัดเพื่อนมัสการสิ่งศักดิ์สิทธิ์และกราบคารวะขอขมาลาโทษศาลเจ้าเมือง รวมถึงต้องไปนมัสการพระผู้ใหญ่ในเมือง
นอกจากนี้ส่างลองยังต้องไปเยี่ยมเยือนบ้านญาติเพื่อขอขมาลาโทษ ส่วนบ้านใดที่ส่างลองมาเยี่ยมก็จะถือว่าเป็นโชคเป็นบุญ จึงมีการเลี้ยงต้อนรับด้วยอาหารเครื่องดื่ม รวมทั้งมีการผูกข้อมือสู่ขวัญส่างลอง
วันที่สอง คือ “วันข่ามแขก” หรือ“วันรับแขก” หรือ “วันแห่โคหลู่” (โควหลู่,คัวหลู่) ในวันนี้จะมีพิธีสำคัญคือพิธีการแห่ขบวนโคหลู่ หรือการแห่เครื่องไทยธรรมและอัฐบริขารต่าง ๆ โดยญาติพี่น้องและผู้ที่มีศรัทธาจะมาร่วมกันถือร่วมกันหามเครื่องไทยธรรมเดินนำหน้าขบวนส่างลอง
จากนั้นก็จะเป็นขบวนของส่างลอง เมื่อเข้าขบวนได้บรรดาตะแปต่างก็เดินโยกย้ายไปตามจังหวะดนตรีของกลอง ฆ้อง ฉาบ ที่บรรเลงอย่างสนุกสนาน ทำให้ส่างลองหลาย ๆ คน นึกสนุกจึงออกลีลาร่ายรำบนคอม้าส่างลองตามไปด้วย
ขณะที่ส่างลองบางคนก็ดูหน้านิ่วคิ้วขมวดด้วยความเกร็ง เมื่อม้าส่างลองโยกเขย่าตัวแรงเกินไป นับเป็นอีกหนึ่งไฮไลต์ของงานที่มากไปด้วยสีสัน และความสนุกสนานเพลิดเพลิน
หลังจากขบวนแห่เสร็จ ในตอนเย็นจะมีการทำพิธีผูกข้อมือเรียกขวัญรับส่างลอง และพิธี “กินผัก 12 หมี่” ซึ่งเป็นการเลี้ยงอาหารส่างลองด้วยกับข้าว 12 อย่าง (ภาษาไทใหญ่ ผัก แปลว่า กับข้าว หมี่ แปลว่า อย่าง) โดยพ่อแม่จะต้องป้อนข้าวและกับทั้ง 12 อย่างให้ครบ เริ่มจากผู้เป็นแม่ก่อน จากนั้นจึงจะเป็นพ่อ เมื่อทั้งพ่อและแม่ป้อนเสร็จแล้ว จากนั้นจึงให้ส่างลองกินข้าวเองจนอิ่ม
จากนั้นในวันที่สาม วันสุดท้ายเป็น “วันข่ามส่าง” หรือ “วันหลู่” ซึ่งเป็นพิธีอันสำคัญก็คือการ “บรรพชาเป็นสามเณร”
วันนี้บรรดาส่างลองจะเปล่งวาจาขอบรรพชากับพระอุปัชฌาย์ ก่อนจะเปลี่ยนเครื่องนุ่งห่มจากชุดกษัตริย์มาเป็นจีวร สร้างความปลื้มปีติให้แก่พ่อแม่ และผู้ที่เข้ามาร่วมงานได้อิ่มบุญสุขใจกันอย่างถ้วนหน้า