ประเพณีกินข้าวใหม่

ประเพณีกินข้าวใหม่บ้านห้วยฮ่อมพัฒนา

1. พิธีกินข้าวใหม่

ความเป็นมาของพิธีกินข้าวใหม่

เพราะข้าวใหม่เป็นข้าวที่มีความหอม นุ่มและอร่อยมาก บุคคลหรือครอบครัวที่มีความสามารถทำข้าวใหม่ได้ และเชิญชวนญาติพี่น้อง หรือแขกผู้มีเกียรติมาร่วมรับประทานได้ ถือว่าบุคคลนั้นเป็นคนขยันทำมาหากิน และเป็นคนมีจิตใจกว้างขวางในสังคม เพราะข้าวใหม่นั้นกว่าจะทำมากินได้ ต้องผ่านกระบวนการหลายขั้นตอน และใช้เวลานาน ดังนั้นพิธีกินข้าวใหม่ จึงถือเป็นพิธีที่สำคัญพิธีหนึ่ง

ขั้นตอนการทำข้าวใหม่

1. เลือกเกี่ยวข้าวที่เริ่มสุก เมื่อปลายรวงข้าวเริ่มเหลือง

2. นำข้าวที่เกี่ยวได้มานวด ให้ได้ข้าวเปลือก

3. นำข้าวเปลือกมาคั่ว จนเมล็ดข้าวแข็ง

4. นำมาตากลมให้เย็น

5. นำมาตำด้วยครกกระเดื่อง

6. นำมาหุงโดยใช้กะทะใบบัวต้ม ช่วงนี้ต้องระวังอย่างมาก เพราะข้าวจะเละเกินไป

7. นำกระชอนใบใหญ่มาตั้งไว้บนกะละมัง แล้วตักข้าวในกะทะใส่ในกระชอน

8. นำข้าวที่เสด็ดน้ำแล้วมานึ่งในรังถึงจนสุก

9. เก็บน้ำข้าวไว้ดื่ม หอม อร่อยมาก

10. ฆ่าไก่ หรือหมู จำนวนตามต้องการ และฐานะของเจ้าภาพ

พิธีการกินข้าวใหม่ เมื่อเตรียมข้าวของพร้อมแล้ว

1. จัดตั้งโต๊ะอาหาร

2. เจ้าภาพจะทำพิธีเรียกบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว มาร่วมกินข้าวใหม่ก่อน

3. เชิญแขกผู้หลักผู้ใหญ่และญาติพี่น้องที่มานั่งประจำโต๊ะอาหาร

4. เชิญแขกผู้หลักผู้ใหญ่ในโต๊ะอาหาร อาจมีใครคนใดคนหนึ่งยืนขึ้นเพื่อกล่าวขอบคุณ และอวยพรให้แก่เจ้าภาพว่า “ขอขอบคุณมาก ที่ท่านจัดโต๊ะอาหารข้าวใหม่โต๊ะนี้ให้พวกเราได้มาร่วมรับประทานในวันนี้

ขออวยพรให้ท่านและครอบครัว จงประสบแด่ความสุขความเจริญตลอดไป ท่าน จัดโต๊ะอาหารให้พวกเรารับประทานหนึ่งโต๊ะ ขอให้เหลือร้อยโต๊ะพันโต๊ะ ให้ท่านและครอบครัวไว้รับประทานต่อไปเถิด”

5. หลังกล่าวขอบคุณและอวยพรแล้ว ร่วมรับประทานอาหารข้าวใหม่ตามอัธยาศัย