พจนานุกรม ภาษาถิ่น ไทเลย - กลาง

สรุปย่อ/สาระสำคัญ

หนังสือ "พจนานุกรมภาษาถิ่นไทเลย-กลาง" เป็นผลงานการค้นคว้าทางวิชาการและวัฒนธรรมภาคอีสาน ด้านความรู้เกี่ยวกับวรรณกรรม ภาษา ขนบธรรมเนียม ประเพณีและวัฒนธรรมภาคอีสาน ของ นายสาร สาระทัศนานันท์ เพื่อเผยแพร่และประกอบการนำเสนอสถาบันหรือองค์กรต่างๆ ด้านการศึกษา ต่อมาบุตรของนายสาร สาระทัศนานันท์ ได้ทำการศึกษาผลงานต่างๆ และได้เขียนหนังสือเชิงวิเคราะห์ผลงานการเขียนของคุณพ่อเพื่อสืบทอด ขยายผล ต่อยอด องค์ความรู้ คุณค่าที่ได้จากผลงาน เห็นว่าหนังสือเล่มนี้มีคุณค่ามาก เพราะคนรุ่นหลังที่เป็นคนไทเลย มักจะลืมคำที่เป็นภาษาถิ่นไทเลยดั้งเดิมไปและจัดพิมพ์ขึ้นใหม่ เนื่องจากฉบับเดิมมีสภาพเก่าชำรุด โดยคงเนื้อหาเดิมไว้ครบถ้วน ไม่มีการแก้ไขหรือเพิ่มเติมแต่อย่างใด เพื่อเผยแพร่ แจกจ่ายเป็นกุศลทานให้แก่ญาติพี่น้อง ผู้ที่เคารพนับถือ เพื่อนสนิมมิตรสหาย บุคคลทั่วไปและสถาบันการศึกษาต่าง ๆ ได้อ่านและศึกษา เสริมความรู้ให้แก่ตนเอง หรือช่วยเผยแพร่ต่อไปอีก ประการสำคัญเพื่อเป็นการอนุรักษ์ภาษาถิ่นไทเลย

ข้อคิดที่ได้จากการอ่าน

ภาษาถิ่นไทเลย มีสำเนียงภาษาแตกต่างจากภาษาพูดของคนในจังหวัดภาคอีสานอื่น ๆ เพราะกลุ่มคนที่อาศัยปัจจุบันนี้มีประวัติการอพยพเคลื่อนย้ายจากเมืองหลวงพระบางแห่งอาณาจักรล้านช้างต่อมาต้นพุทธศตวรรษที่ 23 ชาวหลวงพระบางและชาวเมืองบริเวณใกล้เคียงที่อพยพมาเมืองเลยได้นำวัฒนธรรมด้านภาษาอีสานถิ่นอื่นโดยภาษาเลยนั้นจัดอยู่ในกลุ่มหลวงพระบางอันประกอบด้วยภาษาอำเภอแก่นท้าว เมืองชัยบุรี ภาษาอำเภอด่านซ้ายและภาษาอำเภอเมืองเลย จังหวัดเลย ส่วนอำเภออื่นก็จะมีการใช้ภาษาเหมือนกับจังหวัดที่อยู่ใกล้เคียง เช่นอุดร ขอนแก่น หนองคาย ดังนั้นสำเนียงพูดภาษาถิ่นไทเลยจึงมีลักษณะการพูดเหมือนชาวหลวงพระบางแต่บางพยางค์ออกเป็นเสียงสูงคล้ายสำเนียงพูดของชาวปักษ์ใต้ ฟังดูไพเราะนุ่มนวลจึงเป็นเอกลักษณ์เฉพาะคนเมืองเลย ควรอนุรักษ์ภาษาถิ่นไทเลย เพราะคนรุ่นหลังที่เป็นคนไทเลย มักจะลืมคำที่เป็นภาษาถิ่นไทเลยดั้งเดิมไปและจะได้ช่วยกันอนุรักษ์ภาษาถิ่นไทเลยไม่ให้สูญหาย และสามารถนำไปใช่ในชีวิตประจำวันได้

ข้อความประทับใจ

หนังสือเล่มนี้มีคุณค่ามาก เพราะคนรุ่นหลังที่เป็นคนไทเลย มักจะลืมคำที่เป็นภาษาถิ่นไทเลยดั้งเดิมไป