ประวัติศาสตร์ชาติพันธุ์ภาษาท้องถิ่นชนเผ่ากะเหรี่ยง

 คำว่ากะเหรี่ยงเป็นคำเรียกรวมของกลุ่มชนเผ่าที่อาศัยอยู่อย่างหนาแน่นบริเวณภาคเหนือ และภาค ตะวันตกของไทย มิชชันนารี และนักมานุษยวิทยา แบ่งกลุ่มกะเหรี่ยงออกเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ 

1. กะเหรี่ยงสะกอ หรือ ส่อง เรียกตัวเองว่า “ปกากะญอ” 

2. กะเหรี่ยงโป หรือ โผล่ว เรียกตัวเองว่า “ซู” 

3. กะเหรี่ยงบะเว หรือ คะยา 

4. กะเหรี่ยงตองตู หรือ ปาโอ 

ข้อมูลทางวิชาการจัดให้กะเหรี่ยงที่อยู่ในทุ่งใหญ่นเรศวรฝั่งตะวันตก เป็นกลุ่มกะเหรี่ยงโปซึ่งคน ทั่วไปเรียกชนเผ่านี้ว่า “กะเหรี่ยงโป” หรือ “กะเหรี่ยงโผล่ว” ไปด้วย แต่ความจริงแล้วทั้งค าว่า “กะเหรี่ยง” หรือ “โผล่ว” ต่างแปลว่า “คน” คำสองคำนี้จึงยังมิได้บ่งบอก ลักษณะเฉพาะกลุ่มแต่อย่างใด ชาวบ้านเรียกเผ่าของตัวเองว่า “ซู” ดังนั้น หากจะเรียกชนเผ่าตาม แบบชาวบ้านนั้นก็ต้องเรียกว่า “กะเหรี่ยงซู” หรือ “โผล่วซู” ซึ่งแปลว่า คนซู นั่นเอง 

หลักปฏิบัติเกี่ยวกับศาสนา และศีลธรรม ในประวัติศาสตร์แห่งความเชื่อของชนชาวกะเหรี่ยงนั้นมีความผสมผสานระหว่าง กันถึง 3 ลักษณะ คือ ความเชื่อแบบดั้งเดิมในเรื่อง ผี และธรรมชาติ ความเชื่อในค า สอนของฤาษี และความเชื่อในพุทธศาสนา ศรัทธาในค าสั่งสอนของพระพุทธเจ้าอันประกอบมีด้วย พรหมวิหาร 4 เป็นต้น การตระหนักรู้เพื่อพร่ าสอนลูกหลานให้ระมัดระวังคิดแบ่งแยกสิ่งดีและชั่วให้ออกถือตั้งมั่นอยู่ในกรอบ ประเพณี และศีลธรรมให้เชื่อมั่นในค าสั่งสอนของพระพุทธเจ้า และ บรรพบุรุษ เพราะการเป็น กะเหรี่ยงที่แท้นั้น คือการมีศีล   มีธรรม ซึ่งสาระอันนี้เป็นผลพวงจากการต่อสู้อันยาวนานของชนชาติ กะเหรี่ยง เพื่อการเป็นชนชาติที่มีศาสนา และพ้นจากการดูถูกโดยคนพม่าและมอญ 

ชาวกะเหรี่ยงใช้ชีวิตในชนบท มีชุมชนขนาดเล็ก และทำมาหากินในลักษณะเพื่อการยังชีพ อาชีพส่วนใหญ่จึงเป็นการเกษตรทั้งปลูกพืช ปลูกข้าวไร่ และเลี้ยงสัตว์

เดิมชาวกะเหรี่ยงปลูกฝิ่นเช่นเดียวกับกลุ่มชาติพันธุ์กลุ่มอื่น ๆ แต่ปัจจุบันได้หันมาปลูกพืชผักที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจ รวมทั้งพืชเมืองหนาว โดยได้รับการสนับสนุนและให้ความรู้จากโครงการพัฒนาชนบทจากหลาย ๆ หน่วยงาน เช่น โครงการหลวง สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน) ทำให้ความเป็นอยู่ของชาวกะเหรี่ยงในหลายชุมชนมีความผาสุก

กะเหรี่ยงได้ชื่อว่ารู้จักการใช้พื้นที่ทำกินแบบ "ไร่หมุนเวียน" นั่นคือ ทำครั้งหนึ่ง แล้วพักไว้ 3-7 ปี จึงกลับไปทำใหม่ วนเวียนไปโดยตลอด เพื่อป้องกันดินเสื่อมคุณภาพ และรักษาสมดุลของนิเวศป่าไม้ มิได้ทำไร่เลื่อนลอยอันเป็นการตัดไม้ทำลายป่าอย่างที่เคยเข้าใจกัน

กะเหรี่ยงยังนิยมเลี้ยงสัตว์ เช่น โค กระบือ สุกร พูดว่า (เถาะ) ไก่ พูดว่า (ชอ) โดยเฉพาะสุกรและไก่และสุกร ที่เลี้ยงไว้ใต้ถุนบ้าน หรือใกล้บ้าน เพื่อใช้ในพิธีกรรม และบางชุมชนยังนิยมเลี้ยงช้าง พูดว่า (เกอะชอ) ในอดีตเคยมีการใช้ช้างเพื่อทำนา และชักลากไม้ แต่ในปัจจุบันเหลืออยู่น้อยมาก และใช้เพียงเพื่อบริการนักท่องเที่ยว มากกว่าการใช้งานแบบอื่น