1.3 การนำไปใช้
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนดาราวิทยาลัย เชียงใหม่ http://gg.gg/adisakec
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนดาราวิทยาลัย เชียงใหม่ http://gg.gg/adisakec
ประโยชน์ของทฤษฎีบทปิทาโกรัสและบทกลับของทฤษฎีบทปีทาโกรัส ได้แก่
1. ใช้หาความยาวของด้านของรูปสามเหลี่ยมมุมฉากได้
2. ใช้หาความยาว ความกว้าง และความสูงของรูปทรงเรขาคณิตบางรูปได้
3. ใช้หาพื้นที่ และปริมาตรของรูปทรงเรขาคณิตบางรูปได้
ตัวอย่างที่ 1 กานดาเดินไปทางทิศเหนือ 6 ไมล์ และเลี้ยวไปทางตะวันออก 8 ไมล์กานดาอยู่ห่างจากจุดเริ่มต้นกี่ไมล์
วิธีทำ
ให้ กานดาอยู่ห่างจากจุดเริ่มต้น AC ไมล์
AC2 = AB2 + BC2
AC2 = 62 + 82
AC2 = 36 + 64
AC2 = 100
AC2 = 102
AC = 10
ดังนั้น กานดาอยู่ห่างจากจุดเริ่มต้น 10 ไมล์ ตอบ.
ตัวอย่างที่ 2 กรอบรูปอันหนึ่ง วัดความยาวได้ 12 นิ้ว วัดเส้นทแยงมุมได้ 13 นิ้ว จงหาว่ากรอบรูปอันนี้มีความกว้างกี่นิ้ว
วิธีทำ
ให้ กรอบรูปอันนี้มีความกว้าง x นิ้ว
132 = x2 + 122
x2 = 132 - 122
x2 = 169 - 144
x2 = 25
x2 = 52
x = 5
ดังนั้น กรอบรูปอันนี้มีความกว้าง 5 นิ้ว ตอบ.
ตัวอย่างที่ 3 สามเหลี่ยมหน้าจั่วรูปหนึ่งด้านที่ยาวเท่ากันนั้นยาว 1.3 ซม. ฐานยาว 2.4 ซม. จงหาความสูงและพื้นที่ของสามเหลี่ยมหน้าจั่วรูปนี้
วิธีทำ
ให้ ความสูงของสามเหลี่ยมหน้าจั่วเป็น h เซนติเมตร
1.32 = h2 + 1.22
h2 = 1.32 - 1.22
h2 = 1.69 - 1.44
h2 = 0.25
h2 = 0.52
h = 0.5
ดังนั้น ความสูงของสามเหลี่ยมหน้าจั่วเป็น 0.5 เซนติเมตร ตอบ.
พื้นที่ของสามเหลี่ยมหน้าจั่ว = 1/2 x ฐาน x สูง
= 1/2 x 2.4 x 0.5
= 0.6 ตารางเซนติเมตร ตอบ.
ตัวอย่างที่ 4 โทรทัศน์เครื่องหนึ่งมีหน้าจอที่วัดตามเส้นทแยงมุมได้ 29 นิ้ว หน้าจอโทรทัศน์สูง 20 นิ้ว จงหาว่าหน้าจอโทรทัศน์ยาวกี่นิ้ว
วิธีทำ
ให้ หน้าจอโทรทัศน์ยาว x นิ้ว
292 = x2 + 202
x2 = 292 - 202
x2 = 841 - 400
x2 = 441
x2 = 212
x2 = 21
ดังนั้น หน้าจอโทรทัศน์ยาว 21 นิ้ว ตอบ.
ตัวอย่างที่ 5 เสาธงสูง 24 ฟุต นายแดงโยงเชือกจากยอดเสามายังพื้นตรงจุดที่ห่างจากโคนเสา 10 ฟุต จงหาความยาวของเชือก
วิธีทำ
ให้ เชือกยาว x ฟุต
x2 = 242 + 102
x2 = 576 + 100
x2 = 676
x2 = 262
x = 26
ดังนั้น นายแดงจะต้องใช้เชือกผูกเสาธงยาว 26 + 26 = 52 ฟุต ตอบ.
ตัวอย่างที่ 6 จากรูปบันไดยาว 15 เมตรพาดที่ขอบหน้าต่างตึกหลังหนึ่งซึ่งสูง 12 เมตรเมื่อพลิกบันไดไปอีกข้างหนึ่งบันไดจะพาดขอบหน้าต่างของตึกอีกข้างหนึ่งซึ่งสูง 9 เมตรพอดีขอบตึกทั้งสองอยู่ห่างกันกี่เมตร
วิธีทำ
ให้ ขอบตึกแรกห่างจากโคนบันได x เมตร
152 = x2 + 92
x2 = 152 - 92
x2 = 225 - 81
x2 = 144
x2 = 122
x = 12
ให้ ขอบตึกที่สองห่างจากโคนบันได y เมตร
152 = y2 + 122
y2 = 152 - 122
y2 = 225 - 144
y2 = 81
y2 = 92
y = 9
ดังนั้น ขอบตึกทั้งสองอยู่ห่างกัน 12 + 9 = 21 เมตร ตอบ.
ตัวอย่างที่ 7 กล่องบรรจุนมสดทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก กว้าง 3.5 เซนติเมตรยาว 5 เซนติเมตร และสูง 12 เซนติเมตร ผู้ผลิตต้องการติดหลอดดูดชนิดตรง แนบกับกล่อง โดย ไม่ให้หลอดดูดยาวพ้นกล่อง เขาจะใช้หลอดดูดได้ยาวกี่เซนติเมตร
วิธีทำ
ให้ เขาใช้หลอดดูดยาว x เซนติเมตร
x2 = 52 + 122
x2 = 25 + 144
x2 = 169
x2 = 132
x = 13
ดังนั้น เขาจะใช้หลอดดูดยาว 13 เซนติเมตร ตอบ.
ตัวอย่างที่ 8 ต้นไม้ต้นหนึ่งใช้ลวดผูกที่จุดซึ่งห่างจากยอด 2 ฟุต แล้วดึงมาผูกที่หลักซึ่งอยู่ห่างจากโคน ต้นไม้ 15 ฟุต ถ้าลวดยาว 25 ฟุตต้นไม้ต้นนี้สูงกี่ฟุต
วิธีทำ
ให้ ความสูงของต้นไม้จากพื้นถึงจุดที่ผูกลวดยาว x ฟุต
252 = x2 + 152
x2 = 252 - 152
x2 = 625 - 225
x2 = 400
x2 = 202
x = 20
ได้ความสูงของต้นไม้จากพื้นถึงจุดที่ผูกลวดไว้เท่ากับ 20 ฟุต
ความสูงของต้นไม้จากจุดที่ผูกลวดไปถึงยอดเท่ากับ 2 ฟุต
ดังนั้น ความสูงต้นไม้คือ 20 + 2 = 22 ฟุต ตอบ.
ตัวอย่างที่ 9 ลูกเสือออกเดินทางไปยังที่พักแรมแห่งหนึ่ง ตามแผนผังการเดินทาง จะต้องเดินตรงๆไปทางทิศเหนือของโรงเรียน 11 กิโลเมตรเลี้ยวขวาตรงไปทางทิศตะวันออก 12 กิโลเมตร แล้วตรงขึ้นไปทางทิศเหนืออีก 5 กิโลเมตร จึงจะถึงที่พักแรม อยากทราบว่าที่พักแรมอยู่ห่างจากโรงเรียนกี่กิโลเมตร
วิธีทำ ให้ ที่พักแรมอยู่ห่างจากโรงเรียน AD กิโลเมตร
AD2 = 162 + 122
AD2 = 256 + 144
AD2 = 400
AD2 = 202
AD = 20
ดังนั้น ที่พักแรมอยู่ห่างจากโรงเรียน 20 กิโลเมตร ตอบ.
ตัวอย่างที่ 10 ชายคนหนึ่งเดินทางไปทิศใต้ 30 กิโลเมตรจากนั้นเดินทางไปทางทิศตะวันตก 14 กิโลเมตร แล้วขึ้นไปทางทิศเหนือ 20 กิโลเมตร และเดินต่อไปทางทิศตะวันตก 10 กิโลเมตร จงหาว่าเขายืนอยู่ห่างจากจุดเดิมเท่าไร
วิธีทำ
ให้ ชายคนหนึ่งยืนอยู่ห่างจากจุดเดิม AE กิโลเมตร
AE2 = 242 + 102
AE2 = 576 + 100
AE2 = 676
AE2 = 262
AE = 26
ดังนั้น ชายคนหนึ่งยืนอยู่ห่างจากจุดเดิม 26 กิโลเมตร ตอบ.
ตัวอย่างโจทย์ปัญหา
1) โอ๊ตขี่จักรยานเพื่อกลับบ้าน โดยเริ่มออกจากโรงเรียน ไปทางทิศเหนือ 5 กิโลเมตร และไปทางทิศตะวันตกอีก 8 กิโลเมตร และมุ่งหน้าสู่ทิศเหนืออีก 10 กิโลเมตรจึงถึงบ้านพอดี จงหาว่าบ้านของโอ๊ตอยู่ห่างจากโรงเรียนเป็นระยะทางประมาณเท่าไร (เฉลย 17 กิโลเมตร)
2) ห้องนอนสี่เหลี่ยมผืนผ้าด้านยาว 8 เมตร ด้านกว้าง 6 เมตร จะมีเส้นทะแยงมุมยาวประมาณเท่าใด (เฉลย 10 เมตร )
3) การเดินทางไกลไปอยู่ค่ายพักแรมของนักเรียนชั้นม.2 เดินทางออกจากโรงเรียนไป ทางทิศเหนือ 10 กิโลเมตร แล้วเดินไปทางทิศตะวันตก 7 กิโลเมตร แล้วจึงเดินขึ้นไปทางเหนืออีก 14 กิโลเมตร จึงจะถึงที่พักแรม ระยะทางระหว่างที่พักแรมกับโรงเรียนอยู่ห่างกันประมาณกี่กิโลเมตร (เฉลย 25 กิโลเมตร )
4) สามเหลี่ยมที่มีด้านทั้งสามเป็นอัตราส่วน 5:5:10สามเหลี่ยมรูปนี้จะเป็นสามเหลี่ยมชนิดใด (สามเหลี่ยมมุมป้าน)
5) ต้นไม้ต้นหนึ่งใช้ลวดผูกที่จุดซึ่งห่างจากยอด 2 ฟุต แล้วดึงมาผูกที่หลักซึ่งอยู่ห่างจากโคน ต้นไม้ 15 ฟุต ถ้าลวดยาว 25 ฟุตต้นไม้ต้นนี้สูงประมาณกี่ฟุต (เฉลย 22 ฟุต)
6)เสาธงต้นหนึ่ง ตั้งตรงอยู่ด้วยเสาข้างสองต้น ซึ่งมีน๊อตยึดติดอยู่ 2 ตัว โดยน๊อตตัวบนอยู่สูงจากพื้น 9 ฟุต นายสำราญต้องการทาสีเสาธง เขาจึงถอดน๊อต ตัวล่าง แล้วหมุนเสาธงลงมาโดยยอดเสาธงห่างจากโคนเสา 12 ฟุต จงหาว่าเสาธงต้นนี้เมื่อตั้งตรง ยอดเสาธงต้นนี้เมื่อตั้งตรง ยอดเสาธงจะห่างจากพื้นดินเท่าไร (เฉลย 24 ฟุต )
7) จงหาพื้นที่ของสามเหลี่ยมมุมฉาก ที่มีด้านหนึ่งยาว 7 เซนติเมตรและด้านตรงข้ามมุมฉากยาว 25 เซนติเมตร (เฉลย 84 ตารางเซนติเมตร)
8)จินตหรามีที่ดินเป็นรูปสี่เหลี่ยมคางหมู ABCD มีด้านต่างๆ ดังนี้ BC = 10 วา CD = 5 วา AD = 26 วา อยากทราบว่าด้านที่เหลือจะยาวประมาณกี่เมตร ? (เฉลย 48 เมตร หรือ 24 วา)
9) พี่ตูนเดินทางมาทัวร์คอนเสิร์ตที่ลำปลายมาศ เข้าพักที่โรงแรมแห่งหนึ่ง ระหว่างพักผ่อนต้องการพักสายตาจึงเดินดูต้นไม้ที่มีใบสีเขียว และมองเห็นต้นมะค่าที่มีลวดผูกต่ำจากยอด 1 เมตร กับหลักไม้ เมื่อเส้นลวดยาว 15 เมตร และพี่ตูนยืนห่างจากต้นไม้ 12 เมตร อยากทราบว่าต้นไม้จากโคนถึงปลายยอดมีความสูงกี่ประมาณเมตร (เฉลย 9 เมตร)
10) ครูยิ้มเดินทางไปทางทิศเหนือ 10 เมตร เลี้ยวซ้าย 4 เมตร เลี้ยวขวา 8 เมตร เลี้ยวซ้าย 3 เมตร เลี้ยวขวาอีก 6 เมตรจึงหยุด อยากทราบว่าจากจุดแรกจนถึงจุดสุดท้ายมีระยะทางประมาณกี่เมตร(ถ้าวัดเป็นเส้น ตรง) (เฉลย 25 เมตร)
11) ครูแป้งตัดผ้าเป็นรูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูนมีความยาวของเส้นทแยงมุมเป็น 6 และ 8 นิ้ว อยากทราบว่าผ้าผืนนี้มีความยาวรอบรูปประมาณกี่นิ้ว (เฉลย 20 นิ้ว )
12) พี่หมวยปั่นจักรยานจากร้านส้มตำแห่งหนึ่งมุ่งหน้าไปทางเหนือ 4 กม. เลี้ยวซ้าย 6 กม. เลี้ยวขวา 4 กม.จึงถึงบ้านพี่อั๋น อยากทราบว่าบ้านพี่อั๋นกับร้านค้าห่างกันประมาณกี่กิโลเมตร(ถ้าเดินทางเป็น เส้นตรง) (เฉลย 10 กม. )
13) ครูกลอยพาน้องอนุบาลเดินจากสนามเด็กเล่นไปทางทิศตะวันออก 10 เมตร เลี้ยวขวา 15 เมตร เลี้ยวขวาอีก 18 เมตร จึงถึงอาคารอนุบาล อยากทราบว่าระยะทางจากสนามเด็กเล่นถึงอาคารอนุบาลมีระยะทางประมาณกี่เมตร (เฉลย 17 เมตร )
14) ครูชาญมีบันไดยาว 13 เมตร นำมาวางพาดผนังโดยให้ฐานบันไดกับผนังห่างกัน 5 เมตร อยากทราบว่าปลายบันไดอีกข้างจะสูงจากพื้นประมาณกี่เมตร (เฉลย 12 เมตร )
15) น้องปลานิลตัดกระดาษเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าที่มีเส้นทะแยงมุมเท่ากับ 26 ซม. มีด้านยาวเท่ากับ 24 ซม. อยากทราบว่าจะมีความกว้างประมาณกี่ซม. (เฉลย 10 ซม. )
16) ครูเจษวัดหน้าจอคอมพิวเตอร์มีความกว้างเท่ากับ 9 นิ้ว ความยาว 12 นิ้ว อยากทราบว่าจะมีเส้นทะแยงมุมยาวประมาณเท่าใด (เฉลย 15 นิ้ว )
17) ครูเส็งยืนอยู่บนระเบียงบ้านสูง 10.30 เมตร (ครูเส็งสูง 170 ซม.)มองมาที่พื้นดินเห็นกบ 1 ตัวถ้ากบตัวนั้นอยู่ห่างจากบ้าน 5 เมตร อยากทราบว่าระยะทางระหว่างสายตาของครูเส็ง กับกบห่างกันประมาณกี่เมตร (เฉลย 13 เมตร)
18) ครูนครเดินทางไปซื้อเครื่องดนตรีที่ร้านแห่งหนึ่ง และถูกใจเปียโนมาก พนักงานขายบอกว่าเปียโนมีความกว้าง 157 ซม. ยาว 227 ซม.ครูนครอยากทราบว่ามีเส้นทะแยงมุมเท่าไร พนักงานขายตอบครูนครว่าไม่ทราบ เด็กๆช่วยพนักงานขายหน่อยนะครับว่าเท่ากับเท่าไร
19)ไม้กวาดหยากไย่ด้ามหนึ่งวางพาดผนังที่ มีความสูง 15 เมตร ห่างจากพื้น 8 เมตร อยากทราบว่าไม้กวาดนี้มีความยาวประมาณเท่าใด (เฉลย 17 เมตร)