พิธีเลี้ยงผีเสียดนา

#วันนี้มีโอกาสไปทำพิธีเลี้ยงผีเสียดนา ซึ่งเป็นประเพณีที่บรรพบุรุษรุ่นปู่ย่า ตายาย ทำกันมานานแล้วและกำลังจะหมดไป ตามุปู่ย่า เป็นอีกหนึ่งความเชื่อของชาวลาวครั่ง ในจังหวัดสุพรรณบุรี  เพื่อเป็นการให้ความรู้แก่ชนรุ่นหลัง แม้แต่ผู้เขียนซึ่งเห็นปู่ย่า ตายาย พ่อแม่ ทำมาตั้งแต่เกิด ก็ยังไม่ค่อยเข้าใจและไม่รู้เรื่องเท่าที่ควร คงต้องศึกษากันต่อไป

##ผีเสียดนา (ผีไร่ผีนา) เป็นผีประจำท้องไร่ท้องนา ถือกันว่าเป็นผีที่ปกปักรักษาพืชสวนไร่นา และทำให้้้้สิ่งที่ปลูกอยู่ในท้องไร่ท้องนา เจริญงอกงาม อุดมสมบูรณ์ และได้ผลผลิตดี จึงมีการเซ่นไหว้ผีเสียด (ตามภาษาถิ่น)ุทุกปี ปีละ 2 ครั้ง คือ ก่อนลงมือทำ และหลังการเก็บเกี่ยว ฉะนั้นในที่นาที่ไร่ของแต่ละคนจะมีที่ที่ให้ผีเสียดนาอยู่ ซึ่งบางคนอาจปลูกกระท่อมหลังเล็ก ๆ บางคนจะปักเสาเป็นสัญลักษณ์ว่าที่ตรงนี้คือ ที่อยู่ของผีเสียดนา

#พิธีกรรมที่ปฏิบัติเกี่ยวกับผีเสียดนา

การเลี้ยงผีเสียดนา เลี้ยง 2 ครั้ง คือ

1. เลี้ยงก่อนลงมือทำไร่ ทำนา

2. เลี้ยงหลังการเก็บเกี่ยว

สิ่งที่จะนำไปเลี้ยง หรือเซ่นไหว้ มีดังนี้

1. เหล้า 1 ขวด แก้ว 2 ใบ

2. ไก่ต้มสุกพร้อมเครื่องใน 1 ตัว

3. ดอกไม้ ธูป เทียน หมาก พลู บุหรี่

4. น้ำ 1 ขวด

5. ข้าวหวาน 8 ที่

#วิธีเลี้ยงผีเสียดนา

เมื่อเตรียมสิ่งที่จะเลี้ยงไว้เรียบร้อยแล้ว เอาใส่ตะกร้านำไปในที่ที่เป็นที่อยู่ของผีเสียดนา แล้วจัดแต่งสำรับที่นำมา จัดใส่ถาด เหล้าเปิดฝา กองข้าวหวาน 8 กอง น้ำและเหล้ารินใส่แก้วคนละใบ จุดเทียน ตั้งไว้พร้อมกับกล่าวเชิญชวนให้ผีตาแฮกมารับ หรือมากินของเซ่นไหว้ที่นำมาพร้อมกับบนบานให้ผลผลิตในนาในไร่ของตนอุดมสมบูรณ์ ถ้าหากเลี้ยงหรือเซ่นไหว้หลังการเก็บเกี่ยวก็จะเป็นการกล่าวคำขอบคุณผีเสียดนา ที่ทำให้การทำนาประสบผลสำเร็จด้วยดี กะเวลาพอประมาณก็นำสำรับที่เตรียมไปเลี้ยงคนในครอบครัวที่ไปเลี้ยงผีเสียดนาด้วยก็เป็นอันเสร็จพิธี

(จากคำบอกเล่าของคุณพ่อบัวลา กาฬภักดี วันที่ 10 เมษายน 2560)