ครูคือผู้อำนวยความสะดวกในการเรียนรู้ สภาพปัญหาคุณภาพการศึกษาที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน เป็นเพราะการศึกษาของประเทศเราเน้นที่การถ่ายทอดเนื้อหาในห้องเรียน และการท่องจำจากตำราเป็นส่วนใหญ่ ผู้เรียนขาดประสบการณ์ การศึกษาจากความเป็นจริงรอบตัวทั้งใกล้และไกล การเรียนไม่ได้เน้นวิธีคิด ผู้เรียนจึงขาดการพัฒนาให้เจริญงอกงามถึงระดับปัญญา
ความล้มเหลวที่เกิดขึ้นมีสาเหตุมาจากพฤติกรรมการสอนของครู ซึ่งไม่ได้ทำหน้าที่เป็นผู้จัดการเรียนรู้ แต่เป็นผู้บอกเนื้อหาความรู้ ทั้ง ๆ ที่การสอนหมายถึง การจัดสภาพการณ์ จัดสถานการณ์หรือจัดกิจกรรม ที่จะทำให้การเรียนรู้ของผู้เรียนเป็นไปด้วยความสะดวก รวมทั้งการจัดการเรียนรู้รูปแบบต่าง ๆ หรือจัดกิจกรรมอื่น ๆ เพื่อให้เกิดการเรียนรู้ด้วยตนเองอย่างถาวร รวมทั้ง ส่งเสริมให้ผู้เรียนเกิดประสบการณ์การเรียนรู้ เกิดคุณลักษณะที่ดีในด้านกาย อารมณ์ สังคมและสติปัญญา ตลอดจนความสามารถด้านอื่น ๆ ที่สามารถนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์ในชีวิต
ดังนั้น ครูจึงต้องเปลี่ยนแปลงบทบาทจากผู้สอนไปเป็นผู้อำนวยความสะดวกหรือผู้จัดการเรียนรู้ และ ใช้คำว่าการจัดการเรียนรู้แทนคำว่าการสอน ซึ่งจะเป็นการย้ำเตือนครูให้ตระหนักถึงความหมายของการสอนที่หลงลืมกันไป
ในโลกยุคใหม่ การเรียนรู้เกิดขึ้นได้ตลอดเวลาและเกิดขึ้นได้กับทุกคน ดังนั้น การจัดการเรียนการสอนของครูจึงควรสอดคล้องกับแนวการปฏิรูปการศึกษา โดยผู้สอนจะต้องเปลี่ยนบทบาทมาเป็นผู้อำนวยความสะดวก และลักษณะการสอนจะต้องมีความหลากหลาย สอนให้นักเรียนรู้จักคิด คิดเป็น ทำเป็น มีวิจารณญาณของตนเอง โดยครูจะต้องคอยให้คำชี้แนะ บทบาทของครูในอนาคตคือ การสอนวิธีหาความรู้ในโลกแห่งความรู้อันมากมายที่ไม่อาจบอกได้หมด การจัดการเรียนการสอนที่ครูเคยเป็นศูนย์กลางจะต้องเปลี่ยนมาเป็นการจัดการเรียนการสอนที่ให้ผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง
ครูต้องหาทางให้ผู้เรียนเรียนรู้ได้เอง รู้วิธีเรียน และรักที่จะเรียนรู้ ครูจะต้องเปลี่ยนมาเป็นผู้อำนวยความสะดวก
โดยรับบทบาทใหม่ดังนี้
1. เป็นผู้จัดระบบการเรียนการสอน วางแผนการเรียนการสอน การจัดกิจกรรมการเรียนรู้
2. เป็นผู้จัดบรรยากาศหรือสภาพแวดล้อมของการเรียนการสอน
3. เป็นผู้ชี้นำหรือแนะแนวทาง เพื่อให้ผู้เรียนได้ค้นคว้าหาความรู้ด้วยตนเอง
4. เป็นผู้สังเกตพฤติกรรมของผู้เรียน เพื่อช่วยเหลือ ส่งเสริม สนับสนุน ให้ผู้ได้เรียนรู้ได้อย่างราบรื่น
5. เป็นผู้เสริมแรง เพื่อให้ผู้เรียนแสดงพฤติกรรมที่ครูต้องการเพื่อให้ผู้เรียนได้พัฒนาตนเองให้ดียิ่งขึ้น
6. เป็นผู้ถามคำถาม เพื่อกระตุ้นให้ผู้เรียนคิด พัฒนาสติปัญญาของผู้เรียน
7. เป็นผู้ให้ข้อมูลย้อนกลับ ในผลการกระทำของผู้เรียน
ดังนั้น แนวคิดในการจัดการเรียนรู้ที่เชื่อว่าจะสามารถพัฒนาผู้เรียนได้ คือการกำหนดบทบาทให้ครูมีฐานะเป็นผู้อำนวยความสะดวกในการเรียนรู้ ทำหน้าที่วางแผนจัดกิจกรรมที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยให้ผู้เรียนเป็นผู้คิด ลงมือปฏิบัติจริง แสวงหาความรู้และค้นพบคำตอบด้วยตนเองให้มากที่สุด
ขอขอบคุณข้อมูลดีๆ จาก ครูดี เชาว์ พันธ์น้อยและคณะ
เรียบเรียงโดย : พี่นุ๊ก eduzones