De rijke bramenplukker

Godfried Bomans (verkorte versie)

Vele jaren geleden leefde er in een groot bos een oude bramenplukker. Verder woonde er niemand. Hij dacht dat hij alleen op de wereld was. Deze gedachte deed zijn opgewektheid geen schade. Er was geen vrolijker mens denkbaar. Zie, placht hij ‘s morgens te zeggen, die zilveren parels op de bloemen en voor wie anders liggen al die diamanten over het gras uitgestrooid dan voor mij. Wat ben ik rijk! ’s Avonds was de bramenplukker het meest verblijd, want plotseling als de zon voor het laatst haar purperen stralen over de heuvels wierp, begon ver in het woud een fijne hoge stem te jubelen. Zo verrukkelijk schoon dat de tranen in zijn ogen schoten. Heerlijk, prachtig, riep hij dan. Dank, dank onbekende zanger. Hoe jammer dat ik alleen op de wereld ben, doch dat was hij niet.

Op een avond trok er een ontdekkingsreiziger door het woud en klopte aan. Vriend, sprak de reiziger, graag wat eten en een bed. Hier heb je een goudstuk.

De bramenplukker riep uit: ik ben dus toch niet alleen, omhelsde de reiziger en danste de tafel rond. Hij ging naar de provisiekast en haalde brood, worst en ontbijtkoek, danste met dit alles terug naar de tafel en zei: bedien u.    

De reiziger at zwijgend, maar zijn oog viel op het goudstuk dat onaangeroerd lag op de rand van de tafel. Vriend sprak hij, waarom wil je dat goudstuk niet?

Ik heb het niet nodig, sprak de bramenplukker. Ik heb diamanten. Diamanten? Herhaalde de reiziger. Hoeveel? Dat weet ik niet precies, een paar grasvelden vol, zei de bramenplukker.

Man, riep de reiziger, je bent schatrijk.

Dat zei ik toch al, sprak de bramenplukker, maar dit is nog niet alles. Ik heb nog heel veel prachtige spiegels en een paleis met zuilengangen    en een prachtig plafond.

Ongelooflijk, en dat voor één man. Je moet je wel eenzaam voelen.

O neen, sprak de bramenplukker. Er is ook muziek, de hele dag door en steeds nieuwe liederen. Maar ’s avonds worden er solo’s gezongen. U moet maar eens luisteren. U blijft toch slapen?

Neen, antwoordde de reiziger, ik ga onmiddellijk door, ik ga het iedereen vertellen.

Dat moet u doen, zei de bramenplukker, ik heb mij al lang bezwaard gevoeld om er zo alleen van te genieten. Blijf toch tot morgen. Neen, sprak de reiziger, tijd is geld en hij vertrok.

Wat jammer, zei de bramenplukker, kom toch terug.

Doch de reiziger hoorde hem niet. Hij ging zo snel als hij kon terug naar de stad. Daar sprak hij de burgemeester en riep, ik heb iets belangrijks te zeggen. Ga maar op het stadhuis staan, zei de burgemeester. Bij het stadhuis riep de reiziger, mensen willen jullie parels en willen jullie wonen in een groot paleis? Loop maar achter mij aan.

Ze trokken door het donkere woud, sprongen over sloten en heggen en kwamen bij de bramenplukker. Hemeltjelief, zei de bramenplukker, wat veel mensen.    

We komen parels halen en we willen wonen in het paleis. Ook komen we luisteren naar de muziek.

De volgende morgen nam de bramenplukker hen mee naar het veld. Jullie treffen het wel, zei hij, zoveel parels liggen er anders nooit.

Ik zie geen parels, zei de burgermeester. Ach zei de bramenplukker, wat hebben jullie slechte ogen. Maar, dit is dauw sprak de burgemeester heel boos. Hij riep naar de menigte: wij zijn bedrogen, er zijn geen parels en er is geen paleis met muziek en enorme spiegels.

De menigte werd heel, heel boos en riep: hang hem op, hang hem toch op!

En toen ’s avonds de nachtegaal zijn lied begon, was er niemand om te luisteren. De bramenplukker hing juist een tak lager, dood.