Zwijgen is niet meer mogelijk: Israël en Gaza

Nauwelijks nog is er een samenzijn in onze Zendingskerkgemeente waar er niet gesproken wordt over de verschrikkelijke gebeurtenissen in Israël en Gaza. Een ieder is ten diepste geraakt en geschokt vanwege het immense menselijke leed dat de bevolking in Gaza wordt aangedaan na de evenzeer verschrikkelijke slachtpartij door Hamas in Israël van 7 oktober 2023. De vergelding door Israël die hierna plaatsvond en nog steeds gaande is, gaat gepaard met niets ontziend geweld, het onthouden van humanitaire hulp, het inzetten van honger en het verdrijven van mensen naar ‘concentratiepunten’ waar regelmatig wanhopig naar voedsel zoekende Palestijnen door het Israëlische leger worden doodgeschoten. Ook Palestijnen zijn toch geschapen naar Gods beeld en gelijkenis (Hebr.: b’tselem, Genesis 1,27 - Thora)?

Wij zijn geschokt als mensen én als gelovigen die het jodendom nog steeds zien als voorloper van onze humanitaire basiswaarden en als basis van ons bevrijdend godsgeloof waar we ook als christenen van leven. De ervaren vervreemding doet pijn in het hart.

De vergelding heeft de proporties van een vernietigingsoorlog. Het toegepaste geweld jegens de hele Palestijnse bevolking - haar medische, religieuze, culturele en universitaire infrastructuur, inclusief bebouwing – is buitensporig en buitenproportioneel. Diverse mensenrechtenorganisaties – ook Israëlische – benoemen dit in termen van ‘genocide’. Het Internationale Strafhof is bezig een aanklacht in dezen te onderzoeken.

Het ontstaan van de staat Israël is voortgevloeid uit het trauma van een eeuwenlange vijandigheid tegen Joden, uitmondend in de systematische Jodenvervolging en genocide door de nazi’s. De staat Israël pleegt deze oorlogsmisdaden met een beroep op het gedenken van de Shoah. En dit wordt vertaald in een claim van absolute veiligheid voor de eigen Joodse bevolking met dodelijke gevolgen voor het andere bevolkingsdeel, i.c. het Palestijnse.

De Joodse denker en historicus Tony Judt heeft het jaren geleden al scherp gezien: “In de komende jaren zal Israël de betekenis en bruikbaarheid van de Holocaust vernietigen door die te reduceren tot wat hij volgens veel mensen al is: Israëls excuus voor wangedrag.” (geciteerd bij Floor Rusman, NRC 19-6-25).

Wij sluiten onze ogen niet voor het bedreigend en terroristisch geweld dat aan de andere zijde van Palestijnse organisaties uitgaat. Ook dat is overigens niet los te zien van de geschiedenis, waarin, al vanaf de eerste wereldoorlog, sprake is van verdrijving, onderdrukking, geweld en minachting door zionistische stromingen en later met overmacht door Israël.

Maar pas op, al dit geweld verklaren is iets anders dan het rechtvaardigen.

Dit is niet meer het Israël waar we heel ons bewuste leven ons mee verbonden wisten en voelden. Wij zijn ontzet en verontwaardigd, dat deze ultrarechtse regeringspolitiek van de staat Israël, gedragen door een grote meerderheid van de bevolking, tot deze misdaden jegens de menselijkheid in staat is. Beschaamd zijn we over het langdurig zwijgen en het gebrek aan daadkracht bij onze eigen regering. De inmiddels genomen initiatieven om druk op Israël uit te oefenen geven ons enige hoop op meer effectieve maatregelen.  

Beschaamd en diep teleurgesteld zijn we ook over het feit dat onze landelijke kerkleiding zich niet duidelijker distantieert van het mensonterend optreden van de staat Israël dat zoveel ten hemel schreiend leed als gevolg heeft.

Hierbij willen we het volgende met klem verklaren:

·         Wij gaan er niet in mee kritiek op Israël gelijk te stellen aan antisemitisme. Dat Israël dit al vele jaren doet is juist een uitholling van de morele kracht van deze diepingrijpende mensheidservaring. Zij buit de slachtoffers van toen uit voor politieke doeleinden van nu. Zij perverteert het slachtofferschap tot legitimatie om nu zelf anderen tot collectief slachtoffer te maken.

·         Wij blijven ons uiteraard met heel ons vermogen inzetten voor de veiligheid van en het respect voor onze Joodse medeburgers waar ook ter wereld die om hun Jood-zijn worden belasterd, vervolgd, gekwetst en vermoord.

·         Wij erkennen de morele opdracht van de Shoah – ‘nooit meer’ – als een universele roep tegen etnische zuivering en genocide waar ook ter wereld. We scharen ons achter hen die hierop de leiding van onze kerk én onze regering aanspreken. We mogen het als mensheid niet af laten weten.

·         De tijd is al lang voorbij om te zwijgen. De situatie is te ernstig. Iedere dag dat er zo veel onschuldig bloed vloeit onder de inwoners van Gaza en helaas ook in toenemende mate op de Westbank is er één te veel. De vernietiging van zoveel mensenlevens, kinderen vaak nog, moet stoppen!

·         Wij ondersteunen naar vermogen initiatieven die de bedreigde, geschonden en kapot geschoten levens van onze Palestijnse medemensen willen beschermen en helpen, zoals bijv. Tent of Nations.

·         Onze hierboven geformuleerde bekommernis zal niet in mindering komen van ons medeleven met slachtoffers in Israël van het geweld door Hamas, dat wij onverminderd verantwoordelijk houden voor de aanhoudende gijzeling van Israëli en de onderdrukking van de eigen Palestijnse bevolking.

Bij alle verontwaardiging blijven wij ons ervan bewust in navolging van Jezus Messias onlosmakelijk verbonden te zijn met de joods-bijbelse traditie van humaniteit en bevrijding. In dat spoor zien wij uit naar een wereld van vrede, shalom/salaam voor alle mensenkinderen.

Ermelo, 31 juli 2025
Kerkenraad van de Zendingskerk

Bestuur van de Oecumenische Vereniging de Zendingskerk te Ermelo