Samenvatting van de belangrijkste veranderingen en beleid (kort)

• Het kabinet en UWV voeren de Wajong-regelingen geleidelijk aan door wijzigingen uit die moeten zorgen dat werken loont en dat mensen beter en actiever worden ondersteund bij (her)toegang tot werk. Dit is vastgelegd in Kamerstukken en rijksberichten over voortgang en wetswijzigingen. Rijksoverheid
  
  

• Er bestaan tijdelijke en structurele re-integratieregelingen voor mensen met een Wajong-uitkering, ook voor Wajongers die officieel als ‘geen arbeidsvermogen’ zijn beoordeeld: UWV biedt (tijdelijke) maatwerktrajecten aan om te onderzoeken of werken mogelijk wordt met ondersteuning. UWV
  
  

• Er komen (en zijn reeds lopende) instrumenten voor werkgevers en gemeenten (zoals loondispensatie, no-riskpolis, subsidie- en investeringsfondsen) om werkgevers prikkels en middelen te geven mensen met een ondersteuningsbehoefte aan te nemen. Het SIF en aanpassingen in de banenafspraak worden genoemd als voorbeelden. Eerste Kamer
  
  

• Let op beleidsdata/termijnen: er lopen administratieve wijzigingen en deadlines in 2025/2026 (bijv. afspraken over het formaliseren van ondersteuning bij UWV en een regeling die per 1-1-2026 gevolgen kan hebben voor het voortbestaan van uitkeringen bij langdurig werken). Check actuele data met UWV/overheid. VGS
  
  

Welke mogelijkheden (overzicht)

1. Re-integratietraject via UWV
   
   

   • Als UWV oordeelt dat je (deels) arbeidsvermogen hebt, volgt begeleiding door een arbeidsdeskundige en een maatwerk re-integratieplan (trajecten, jobcoaching, scholing). Als UWV zegt “geen arbeidsvermogen” maar je wilt tóch proberen te werken, is er een tijdelijke regeling voor begeleiding. UWV

2. Werk met ondersteuning voor werkgevers (incentives)
   
   

   • Loondispensatie / loonkostensubsidie, no-riskpolis, en andere voordelen om werkgevers te laten investeren in aanstelling van mensen met beperkingen. Er zijn ook fondsen/pilots (SIF e.d.) die investeren in werkgevers die mensen uit doelgroepen (zoals banenafspraak) aannemen. Eerste Kamer

3. Sheltered / begeleid werk en sociale ondernemingen
   
   

   • Beschutte werkplekken, sociale werkplaatsen of werkgevers die gespecialiseerd zijn in ondersteuning (bijv. sociale ondernemingen of lokale samenwerkingsprojecten) bieden geleidelijke uitstroommogelijkheden.
     
     

4. Scholing en praktijkplaatsen
   
   

   • Subsidies voor scholing en praktijkgerichte trajecten voor jongeren met arbeidsbeperkingen; scholing kan betaald worden binnen het re-integratiebudget van UWV of via lokale regelingen. Rijksfinanciën
     
     

5. Werkervaring, vrijwilligerswerk, stages en proefplaatsingen
   
   

   • Stage/proefplaats/werkervaringsplek of traject met jobcoach om arbeidsritme en vaardigheden op te bouwen — vaak met ondersteuning vanuit UWV of gemeente.
     
     

6. Lokale pilots en partnerschappen
   
   

   • Gemeenten, werkgeverscollectieven en maatschappelijke organisaties draaien vaak pilots gericht op inclusie en duurzame werkplaatstaken. Die kunnen regionale kansen bieden — vraag bij gemeente en UWV naar actuele pilots.
     
     

Voorbeelden van lopende/gesignaleerde initiatieven (recent)

• Tijdelijke regeling re-integratie UWV: specifiek gericht op mensen met IVA of Wajong zonder arbeidsvermogen die willen proberen te werken met begeleiding. UWV

• Verbeteringen banenafspraak / SIF: Kamerstukken melden voortzetting en opschaling van instrumenten die werkgevers ondersteunen financieel en praktisch. Eerste Kamer
  
  

• Regionale re-integratiebudgetten en scholingssubsidies: genoemd in memorie / toelichting rond de Wajong-wijzigingen. Rijksfinanciën
  
  

Wat kan een Wajonger concreet doen om weer actief / werkfit te worden? (praktisch stappenplan)

1. Neem contact op met UWV — vraag een gesprek met je arbeidsdeskundige
   
   

   • Bespreek actuele beoordeling (arbeidsvermogen), mogelijkheden voor een re-integratieplan of de tijdelijke regeling voor werken zonder arbeidsvermogen. UWV kan ook no-riskpolis, werkplekaanpassingen en jobcoach regelen. UWV

2. Laat je kansen professioneel laten inventariseren
   
   

   • Arbeidsdeskundige / jobcoach kan werkzaamheden, uren en aanpassingen adviseren (werkplekaanpassingen, begeleid werk, deeltijd). Gebruik dit als basis voor een concreet praktijktraject.
     
     

3. Start klein: vrijwilligerswerk, stages of werkervaringsplekken
   
   

   • Bouw arbeidsritme en relevante vaardigheden op; vaak een opstap naar betaalde arbeid (en laat dit vastleggen in je re-integratieplan).
     
     

4. Vraag om jobcoaching en aanpassingen op de werkplek
   
   

   • Schakel professionele hulp in (jobcoach, trajectbegeleider). Dergelijke ondersteuning kan gefinancierd worden via UWV of re-integratiebudget.
     
     

5. Onderzoek scholingsmogelijkheden / korte vakopleidingen
   
   

   • Kies praktijkgerichte cursussen die aansluiten op lokale arbeidsmarkt (mbo-deelcertificaten, kortdurende trainingen). UWV of gemeente kan (deels) bekostigen.
     
     

6. Benut werkgeversvoordelen (vraag je begeleider om ondersteuning)
   
   

   • No-riskpolis, loondispensatie en subsidieregelingen verlagen risico voor werkgevers — laat jouw UWV-contact dit aan potentiële werkgevers uitleggen.
     
     

7. Werk samen met gemeente en lokale werkgeversinitiatieven
   
   

   • Gemeenten hebben vaak trajecten of matchingsprojecten met lokale werkgevers; meld je aan bij het Wmo/participatieteam of jobmatchingprojecten.
     
     

8. Documenteer voortgang
   
   

   • Houd uren, taken en verblijfsduur van werk/opleiding bij — dat helpt bij evaluaties en bij behoud van voorzieningen of bij aanvragen van vervolgondersteuning.
     
     

Risico’s en aandachtspunten

• Administratie en voorwaarden: sommige vormen van ondersteuning moeten formeel bij UWV zijn aangevraagd om in aanmerking te komen (bv. hulp arbeidsbegeleiding moet geregistreerd zijn). Zorg dat aanvragen op tijd en correct worden ingediend. Er zijn signalen/berichten hierover in sectornieuws (deadline-adviezen voor het formaliseren van ondersteuning). VGS
  
  

• Wetwijzigingen (2025/2026): wijziging die in 2026 ingaat kan betekenen dat bij langdurige, onafgebroken werkhervatting (5 jaar werken met voldoende inkomen) het recht op uitkering voor een deel van de Wajongers kan eindigen — dit is bedoeld om werken te stimuleren maar heeft individuele consequenties, dus overleg hierover met UWV/consulent. Arbeidsdeskundigen
  
  

Conclusie — kansen en aanpak

Er is op beleidsniveau duidelijk een beweging richting méér activering en ondersteuning: meer maatwerktrajecten, financiële prikkels voor werkgevers en instrumenten voor scholing en jobcoaching. Voor een Wajonger zijn de meest concrete routes: contact UWV (arbeidsdeskundige) → re-integratieplan → jobcoaching / werkervaringsplek / gesubsidieerde plaatsing → stapgewijs opbouwen richting (deeltijd) betaald werk. Tegelijk is het belangrijk actuele veranderingen en deadlines te monitoren (UWV / Rijksoverheid / lokale gemeente).