VZW De Zwaan uit Lichtervelde is een bloeiende culturele vereniging die zeven deeltakken onder haar vleugels heeft, elk met een rijke en boeiende geschiedenis.
De vereniging groeide uit de Koninklijke Fanfare Sint-Cecilia De Zwaan, opgericht in 1807 als ‘Société Philharmonique’ die in 1836 omgevormd werd tot ‘société de fanfares’. Na enkele moeilijke periodes in de 19d eeuw kende de fanfare een hoogtepunt in haar werking vlak voor de Eerste Wereldoorlog toen ze haar eigen zaal kreeg en tot koninklijke vereniging uitgeroepen werd. In 1927 werd het ‘Klein Muziekje’ opgericht om kleine feestelijkheden op te luisteren. Daarna volgden nog tal van hoogtepunten zoals de overwinningen op tal van marswedstrijden in de jaren ’60, de promotie naar superieure in 1980, de zilveren medaille op het festival van Praag in 2005, nationaal kampioen fanfare Uitmuntendheid in 2005, de overwinning op het Herfstmuziekfestival in Izegem in 2009, .... De fanfare, momenteel onder de kundige leiding van Mieke De Meyer, blijft tot op heden een belangrijke pijler in Lichtervelde met optredens op prestigieuze evenementen (vb. Frontparadijs in 2017 en Lichterfield on Stage in 2022) en samenwerking met bekende artiesten (Felice, Günther Neefs, Sabine Tiels, .... )
De dansgroep, opgericht in 1945, is een andere trots van de vereniging. Wat begon als een kerstoptreden groeide uit tot een vaste waarde in de lokale cultuur. Met choreografieën van getalenteerde leiders als Jacqueline Mattan en later Fiona Haeghebaert, bracht de groep tal van memorabele optredens, van klassieke balletten tot moderne dansen, die het publiek telkens opnieuw wisten te betoveren. Sinds 2008 zijn de dansgroep en het twirlkorps opgesplitst. Hierdoor staat Lore Tytgat tegenwoordig aan het hoofd van ons twirlkorps maar ook van het pomponteam, dat beide succesvol zijn stempel drukte op verschillende podia.
Het Trommelkorps De Zwaan werd in de vroege jaren '60 opgericht om de fanfare te ondersteunen. Onder leiding van Sylveer Reynaert en zijn opvolgers, groeide het korps uit tot een vaste waarde in de muziekscene, met overwinningen op verschillende kampioenschappen. Het korps blijft jonge muzikanten aantrekken en hun kenmerkende mars "De Fiere Zwane" blijft tot op de dag van vandaag weerklinken tijdens optochten. Dit alles onder de deskundige leiding van Sam Maertens.
De toneelgroep van de VZW, Willen is Kunnen, heeft ook een lange en succesvolle geschiedenis. Van optredens in de jaren '40 tot het organiseren van indrukwekkende totaalspektakels zoals "Brassed Off" en "Esmeralda", weet de toneelgroep steeds weer het publiek te boeien met hun uitvoeringen. De toneelgroep, onder de huidige regie van Rudy Declercq, is nauw verbonden met de fanfare, wat leidt tot unieke samenwerkingen die de culturele rijkdom van Lichtervelde verder versterken.
Met deze diverse takken, waaronder ook het twirlkorps, pomponteam en het jeugdensemble Ferventis (o.l.v. Mieke De Meyer), dat in 1976 werd opgericht, en Ferventis Mini's (o.l.v. Mieke De Meyer - 2019) is VZW De Zwaan een onmisbare schakel in het culturele leven van Lichtervelde. Elk van de takken draagt bij aan een levendige en rijke gemeenschap, waarin muziek, dans en toneel de hoofdrol spelen.