Trong suốt những năm trở lại đây, các con số thống kê lượng học sinh chỉ đăng ký xét tuyển THPT mà không thi đại học đang tăng lên và không có dấu hiệu dừng lại. Cùng với đó, theo thống kê từ Tổng cục Giáo dục Nghề nghiệp (TCGDNN), số học sinh tốt nghiệp cấp 2 lựa chọn học nghề thay vì học tiếp lên cấp 3 ngày càng nhiều.
Kết quả tuyển sinh hệ trung cấp cũng đang có xu hướng tăng, từ năm 2016 là hơn 290.000 người, đến năm 2018 đã tăng lên khoảng 320.000 người. Vậy sức hút của xu hướng chọn học nghề và học trung cấp này đến từ đâu? Học trung cấp nghề có tương lai không?
Theo báo cáo từ các sở Lao động – thương binh và xã hội, tính trung bình ba năm trở lại đây, trên 80% người học cao đẳng, trung cấp tìm được việc làm hoặc tự tạo việc làm ngay sau khi tốt nghiệp. Ở một số nghề và một số trường đạt gần 100% có việc làm. Điều này xuất phát từ sự thay đổi của thị trường lao động và cách tuyển dụng.
TS Nguyễn Hồng Minh – Tổng Cục trưởng Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, Bộ LĐ-TB&XH cho biết: “Đất nước ta đang trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Vì vậy gần như tất cả các ngành nghề đều có nhu cầu về nhân lực qua đào tạo, đặc biệt là nhân lực có tay nghề cao trong giáo dục nghề nghiệp.”
Cùng với đó, quan niệm học nghề thua kém hơn so với học đại học đã là quan niệm rất lỗi thời. Thực tế cho thấy, những người có tay nghề tốt khi lập nghiệp sẽ có nhiều thuận lợi và dễ đạt đến thành công hơn. Thay vì bằng mọi giá học đại học để có một tấm bằng, học vì bố mẹ kỳ vọng, học để giống anh chị, bạn bè… thì giới trẻ ngày nay đã có cái nhìn thực tế và nhạy bén hơn khi chọn cho mình hướng đi phù hợp nhất.
Cùng với đó, thị trường tuyển dụng đã có những thay đổi về nền tảng đánh giá tuyển dụng nhân sự. Tiêu chí quan trọng hơn cả với họ là khả năng chuyên môn, kinh nghiệm và đặc biệt là các kỹ năng mềm của ứng viên chứ không phải chỉ xét dựa qua bằng cấp. Điển hình là công ty toàn cầu Google tuyển dụng những nhân sự không có bằng đại học chiếm đến 15%.
Nếu bạn thắc mắc học trung cấp nghề cần những gì? Học trung cấp nghề có bằng cấp 3 không? Hay tốt nghiệp THCS có học trung cấp được không? Thì câu trả lời là chỉ cần bạn đã có bằng tốt nghiệp THCS trở lên là có thể học trung cấp nghề. Nếu có bằng cấp 3 bạn chỉ cần học 2 năm trung cấp, còn nếu mới có bằng THCS, bạn sẽ học hệ 3 năm. Nếu đầu vào bạn chỉ có bằng cấp 2, sau khi tốt nghiệp, ngoài bằng trung cấp bạn còn được nhận thêm chứng chỉ hoàn thành chương trình bậc phổ thông. Cùng với bằng trung cấp chính quy có giá trị, bạn có thể tham gia ngay vào thị trường lao động hoặc dùng để học liên thông lên cao đẳng, đại học nếu muốn mà không cần thi cử áp lực.
Ai cũng muốn có một môi trường học tập tốt nhất nhưng không phải ai cũng đủ điều kiện kinh tế để chi trả. Học trung cấp là một “lối tắt” không chỉ giúp bạn trẻ nhanh chóng được trang bị kiến thức, kỹ năng chuyên môn vững chắc, toàn diện để tìm được việc làm phù hợp, ổn định mà còn có thể vừa học trung cấp vừa làm, giúp giảm gánh nặng học phí và tiết kiệm được nhiều chi phí trong quá trình học.
Theo ông Lê Quân - Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH, xu hướng trên thế giới là gia nhập thị trường lao động rất sớm. Nếu các em theo học phân luồng sớm, hết THCS (lớp 9) vào học nghề thì 18, 19 tuổi, các em đã gia nhập thị trường lao động gần nhà với mức lương 8-9 triệu đồng như hiện nay, sẽ giải quyết rất nhiều vấn đề lao động. Sau đó các em hoàn toàn có thể học liên thông 1, 2 năm để lấy bằng CĐ, ĐH. Đây là một mô hình rất thành công tại các quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc hay Đài Loan.
Có thể thấy, xu hướng, định hướng xã hội về việc học trung cấp hay cách lựa chọn nghề nghiệp của giới trẻ ngày nay đã khác đi rất nhiều. Nếu bạn vẫn còn lo lắng không biết bằng trung cấp nghề có giá trị như thế nào hay học trung cấp nghề gì dễ xin việc, bạn có thể tham khảo những ngành nghề đang được nhiều bạn trẻ lựa chọn hiện nay như: quản trị nhà hàng khách sạn, học trung cấp nấu ăn, học trung cấp pha chế, học trung cấp làm bánh…
Từ những kết quả thực tế, có thể thấy, học trung cấp hay học nghề vẫn đang ngày càng có nhiều lợi thế, phù hợp với nhiều đối tượng đa dạng. Xu hướng học nghề, học trung cấp chắc chắn sẽ còn tăng cao trong những năm tới.