แหล่งเรียนรู้ชุมชน

ชุมชนตำบลบางเตย ถือได้ว่าเป็นแหล่งปลูกส้มโอมากที่สุดแห่งหนึ่ง ของอำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม เกษตรกรส่วนใหญ่นิยมปลูกส้มโอด้วยการใช้สารเคมีเป็นหลักตั้งแต่เริ่มปลูกจนกระทั่งออกผล ส้มโอมีศัตรูตัวร้ายคือเจ้าไร เพลี้ยไฟ หนอน แมลงต่างๆที่จ้องจะดูดกินผลส้มโอของเกษตรกร ส้มโอจะมีราคาดีถ้าลูกโต สีสวย ผิวเกลี้ยง เกษตรยังเชื่อว่า การใช้สารเคมีในการดูแลสวนส้มโอเป็นตัวช่วยที่แก้ปัญหาเหล่านี้ได้ดี แถมยังประหยัดเวลา ทำให้ผลออกมาดก น้ำหนักดี รสชาติหวาน ผิวส้มสวย ไม่มีตำหนิจากแมลงและศัตรูพืชที่มากัดแทะทำให้ส้มโอทำราคาขายได้สูงและดีกว่าส้มโอที่ไม่ใช้สารเคมี

ด้วยความเชื่อนี้ คนซื้อต้องรับเคราะห์ที่เสียเงินซื้อส้มโอไม่ปลอดภัยเป็นอันตรายต่อสุขภาพจากสารเคมีที่ตกค้าง รวมถึงตัวเกษตรกรผู้ปลูกที่ต้องตายผ่อนส่งแบบไม่รู้ตัว ในขณะเดียวกันก็ยังมีเกษตรกรบางคนที่เห็นความสำคัญต่อสุขภาพและผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม จึงหันมาให้ความสนใจทำสวนส้มโอแบบอินทรีย์กันเพิ่มมากขึ้น “ลุงอุบล การะเวก” ก็เป็นคนหนึ่งที่มีความเชื่อเช่นนั้น จึงผันตัวเองในวัยเกษียณมาทำสวนส้มโอเกษตรอินทรีย์อย่างแท้จริง ทุ่มเททั้งแรงกาย แรงใจ และเวลา ในการพิสูจน์และทำตามความเชื่อของตัวเองว่า เกษตรกรผู้ปลูกส้มโอแบบอินทรีย์สามารถประสบความสำเร็จอย่างแท้จริงได้

ลุงอุบล เล่าว่า “การทำสวนส้มโออินทรีย์ไม่ได้ยากอย่างที่คิด แต่เกษตรกรส่วนใหญ่ยึดติดกับการใช้เคมีมากเกินไป ถ้าเกษตรกรยอมรับสิ่งใหม่ๆและพร้อมที่จะเปลี่ยนแปลงก็สามารถเอาชนะสิ่งต่างๆ ได้ไม่ยาก เพียงแค่มีความอดทนอาจใช้เวลานานซักหน่อยในช่วงระยะปรับเปลี่ยน แต่ก็เพียงหนึ่งถึงสองปีแรกเท่านั้นเอง พอปีที่สามเริ่มเกษตรกรจะเริ่มเห็นผลความเปลี่ยนแปลงได้อย่างชัดเจน ทั้งในเรื่องของสภาพดินที่กลับมาอุดมสมบูรณ์ขึ้น ระบบนิเวศน์ที่เกื้อกูลช่วยเหลือซึ่งกันและกันกับธรรมชาติ ไม่มีศัตรูพืชมารบกวน และผลผลิตที่ได้รูปร่างไม่ได้ต่างจากเคมีมากนัก ผิวสวย ผลโต รสชาติดี”

จากความเชื่อมั่นและผลที่ปรากฏจนเป็นภาพที่ชัดเจน ทำให้สวนส้มโอของลุงอุบล เป็นแหล่งเรียนรู้ในชุมชน ที่มีผู้คนมากหน้าหลายตาหลั่งไหลขอเข้าเยี่ยมชมและศึกษาแนวทางการทำเกษตรอินทรีย์จากลุงอุบลอย่างไม่ขาดสาย ด้วยลุงอุบลมีใจรักในการถ่ายทอดความรู้เผยแพร่ประสบการณ์ เป็นครูวิถีอินทรีย์เพื่อเพื่อนเกษตรกรร่วมอาชีพจึงตัดสินใจเปิดสวนส้มโอของตนเองเป็นแหล่งเรียนรู้ประจำตำบลบางเตย ต่อมาลุงอุบลได้รู้จักกับ มูลนิธิสังคมสุขใจ ที่ขับเคลื่อนโครงการสามพรานโมเดล ทำให้ได้รับองค์ความรู้ในเรื่องมาตรฐานการทำเกษตรแบบอินทรีย์แบบครบวงจร มีพี่เลี้ยงที่คอยให้คำปรึกษาเกี่ยวกับวิธีการจัดการในเรื่องต่างๆ อีกทั้งยังแนะนำช่องทางการตลาดให้อีกด้วย

สวนส้มโอแห่งนี้ นับเป็นสวนส้มโออินทรีย์แห่งแรกและหนึ่งเดียวในพื้นที่ตำบลบางเตยที่ประสบความสำเร็จและเป็นต้นแบบของเกษตรกรหลายๆคน รวมทั้งเป็นแหล่งเรียนรู้ในชุมชน เผยแพร่ความรู้การทำเกษตรอินทรีย์ เป็นแหล่งเรียนรู้ในชุมชนที่เปิดให้เป็นห้องเรียนธรรมชาติเพื่อคนรุ่นหลังเข้ามาเรียนรู้และเที่ยวชมสวนเกษตรปลอดสารเคมี เช่นทุกวันนี้ ถ้าใครสนใจอยากเรียนรู้ เคล็ดลับความสำเร็จการทำสวนส้มโออินทรีย์ ลุงอุบลฝากว่า ติดต่อมาได้ที่สวนส้มโออินทรีย์ หนึ่งเดียวในพื้นที่ ตำบลบางเตย อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม โทร. 095 489 6823 หรือ Facebook : สวนส้มโออินทรีย์ลุงอุบล การะเวก

ข้อมูลเนื้อหา เรื่องราว เขียนโดย นางสาวทัตติยา น้อยพิทักษ์

ภาพถ่าย/ภาพประกอบ โดย นางสาวทัตติยา น้อยพิทักษ์