แหล่งเรียนรู้ชุมชน

จักสานผักตบชวาบ้านสุขเกษมแหล่งเรียนรู้ที่มีคุณค่า

บ้านสุขเกษมในสมัยก่อนชื่อหมู่บ้าน หมู่ที่ 4 นี้ ทางราชการใช้ชื่อว่า ”บ้านบางยุง” ส่วนคำว่า ”สุขเกษม”เป็นชื่อของชุมชนหนึ่งเท่านั้น ยังไม่ได้เป็นชื่อหมู่บ้านของทางราชการ จนเมื่อปี พ.ศ. 2544 ได้เปลี่ยนจากบ้านบางยุง เป็นบ้านสุขเกษม หมู่บ้านนี้มีมาตั้งแต่อดีต บรรพบุรุษมาจับ จองอยู่อาศัยทำมาหากินจนถึงปัจจุบัน โดยมี ”วัดเกษมสุริยัมนาจ”เป็นศูนย์รวมจิตใจของ ชาวบ้านที่มาร่วมทำบุญ ตามวันสำคัญทางศาสนาเหตุที่ชื่อว่า ”บ้านสุขเกษม” เป็นเพราะว่าหมู่บ้านนี้ตั้งอยู่ ริมแม่น้ำท่าจีน อันเป็นถิ่นที่ทำมาหากินที่อุดมสมบูรณ์เป็นอย่างยิ่ง จึงตั้งชื่อชุมชนให้สอดคล้องกับสภาพของสิ่งแวดล้อม และในสมัยก่อนมีการค้าขายทางเรือ มีการส่งสินค้าสะดวกทำให้ชาวบ้านนั้นมีความสุขมาก พืชผลทางการเกษตรมีการส่งขายสะดวก ทั้งทางน้ำและทางบก

เนื่องจากชุมชนติดแม่น้ำลำคลองทำให้มองเห็นผักตบชวาที่ลอยมาในแม่น้ำอย่างมากมายยากที่จะทำลายหมดนำมาทำปุ๋ยหมัก นำมาทำอาหารสัตว์แต่ก็ยังมีมากมายอยู่ดีจึงหาวิธีที่จะนำมาทำให้ผักตบชวามาทำให้เกิดประโยชน์สูงสุดและมีรายได้จากผักตบชวาประกอบกับคนในชุมชนมีความสามารถในการจักสานเกือบทุกหลังคาเรียนจึงมี กลุ่มสตรีบ้านสุขเกษม ได้รวมกลุ่มกันผลิตกระเป๋าจากผักตบชวา โดยนำวัตถุดิบที่มีอยู่ในชุมชน ซึ่งผักตบชวามีอยู่เป็นจำนวนมากในแม่น้ำท่าจีน ชาวบ้านสามารถผลิตกระเป๋าได้วันละประมาณ 1-2 ใบ จึงเกิดเป็นแหล่งเรียนรู้ขึ้นมาการสานผักตบชวาของบ้านสุขเกษม


สำนักงานพัฒนาชุมชนได้เข้ามาร่วมให้ความรู้เกี่ยวกับเรื่องการตลาดและความรู้เรื่องอื่นๆที่สอดคล้องกับการจักสานผักตบชวาให้กับผู้ใหญ่และลูกบ้านของท่านได้นำไปใช้ในชีวิตประจำวันตลอดจนให้นำไปปรับใช้กับตนเองละเป็นช่องทางสร้างรายได้เสริมขึ้นมาอีกทางหนึ่งอย่างน้อยก็รู้ว่าการที่เราจักสานผักตบชวาได้ก็สามารถเป็นอาชีพที่หาเลี้ยงชีพมาถึงทุกวันนี้ สามารถเป็นแหล่งเรียนรู้ให้กับผู้ที่สนใจที่จะมาเรียนจักสานจากภูมิปัญญาที่มีอยู่ในหมู่บ้านสามารถมาเรียนรู้ได้เกือบทุกหลังคาเรือน สามารถที่จะเข้าไปแสวงหาความรู้จากผู้เฒ่า ผู้แก่ที่มีฝีมือในเรื่องการจักสานผักตบชวา ซึ่งคนในชุมชนสามารถถ่ายทอดความรู้ได้ทุกคนจากรุ่นพ่อมาจนถึงรุ่นลูกต่อไป

เคยได้เดินเข้าไปในชุมชนบ้านสุขเกษม หมู่ 4 ก็พบว่าบ้านสุขเกษมนี้มีสิ่งที่น่าเรียนรู้และหน้าสนใจหลายอย่าง ตั้งแต่ซอย 1 – 5 ซึ่งแต่ละซอย ก็จะมีแหล่งเรียนรู้หลากหลายเช่น ซอย 1 เรื่องการทำการเกษตรแบบอินทรีย์ โดยมีนายณัฏนันธ์ชัย โพธิ์สุวรรณ เป็นผู้ให้ความรู้ ส่วนซอย 2 เรื่องการสานผักตบชวา และการทำขนมไทย โดยนางสังเวียน มีถาวรเป็นผู้ให้ความรู้ ซอย 4 เรื่องการสานผักตบชวา การจักสานจากไม้ไผ่ โดยมีนางพะเยาว์ จันทร์ละมูลมีความสามารถด้านจักสานผักตบชวา นายประสิทธิ์ โพธิ์สุวรรณ มีความสามารถด้านจักสานผลิตภัณฑ์จากไม้ไผ่ และอื่นๆอีกมากมายที่จะได้เรียนรู้เพราะเป็นหมู่บ้านนวัตวิถี ที่จะทำให้คนในชุมชนมีวิถีชีวิตที่ดีขึ้น เนื่องจากเป็นการท่องเที่ยวที่เน้นการส่งเสริมภูมิปัญญา เป็นการนำคนจากข้างนอกให้มาเห็นวิถีชีวิต มาเรียนรู้วัฒนธรรม ความเป็นอยู่ อาหารการกิน และแหล่งเรียนรู้ต่างๆในบ้านสุขเกษม

ดังนั้น แหล่งเรียนรู้ที่เกิดขึ้นมาจากคนรุ่นเก่า ก็สามารถเรียนรู้ได้ตลอดเวลาอยู่ที่เราจะเลือกเรียนรู้ในสิ่งไหน เรียนรู้สิ่งที่มีประโยชน์และนำไป ปรับใช้และไปประกอบอาชีพได้ อยู่ที่เราจะรับสิ่งที่เรียนรู้ให้เพิ่มพูนขึ้นหรือเราจะเป็นตัวแทนในการสืบทอดสิ่งที่เรียนรู้ได้ต่อไปหรือไม่อยู่ที่เราจะเรียนรู้ได้มาก หรือน้อยเราสามาถรเรียนรู้ได้ตลอกชีวิต เราสามารถติดต่อมาได้ที่ บ้านเลขที่ 30/2 หมู่ที่ 4 ตำบลบางบางเลน อำเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม โทร. 089-0489279 อย่างลืมอุดหนุนของดีของถูกของบ้านสุขเกษม

นางสาวรรินทร์ ใจเยือกเย็น ผู้เขียน/ผู้เรียบเรียง


ขอขอบคุณรูปภาพจากเพจชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี บ้านสุขเกษม