Drugi trójkąt
Drugi trójkąt to nauka samokontroli.
Drugi trójkąt to nauka samokontroli.
Trzy główne strategie które stosujemy w nauce samokontroli
Trzy główne strategie które stosujemy w nauce samokontroli
to wprowadzenie z a s a d
to wprowadzenie z a s a d
p r z er y w a n i e różnych aktywności
p r z er y w a n i e różnych aktywności
oraz z a n u r z a n i e.
oraz z a n u r z a n i e.
Samokontrolę uzyskujemy poprzez adaptację do bodźców wywołujących zachowanie trudne oraz dzięki zwiększeniu tolerancji na dyskomfort. Metody które zwykle się stosuje zawierają ekspozycję na bodziec wywołujący zachowanie trudne.
Samokontrolę uzyskujemy poprzez adaptację do bodźców wywołujących zachowanie trudne oraz dzięki zwiększeniu tolerancji na dyskomfort. Metody które zwykle się stosuje zawierają ekspozycję na bodziec wywołujący zachowanie trudne.
P r z e r y w a n i e polega na krótkotrwałym zatrzymywaniu różnych aktywności ucznia. Takie zatrzymanie wywołuje u niego lekki dyskomfort. Wykonuje się to wielokrotnie w ciągu dnia, I postępuje się tak przez kilka tygodni, aż do uzyskania adaptacji, czyli do momentu kiedy uczeń się przyzwyczai do przerywania dowolnej aktywności na sygnał ze strony nauczyciela. Co pewien okres sprawdza się czy reakcja dalej jest prawidłowa.
P r z e r y w a n i e polega na krótkotrwałym zatrzymywaniu różnych aktywności ucznia. Takie zatrzymanie wywołuje u niego lekki dyskomfort. Wykonuje się to wielokrotnie w ciągu dnia, I postępuje się tak przez kilka tygodni, aż do uzyskania adaptacji, czyli do momentu kiedy uczeń się przyzwyczai do przerywania dowolnej aktywności na sygnał ze strony nauczyciela. Co pewien okres sprawdza się czy reakcja dalej jest prawidłowa.
Najlepiej rozpocząć wprowadzanie tej techniki w chwili kiedy uczeń jest w dobrym nastroju, a aktywność w którą jest zaangażowany N I E jest rytualna, przymusowa lub bardzo przyjemna. Jeżeli to się uda, szybko wprowadzamy chwilowe zatrzymanie aktywności również do innych bardziej newralgicznych obszarów.
Najlepiej rozpocząć wprowadzanie tej techniki w chwili kiedy uczeń jest w dobrym nastroju, a aktywność w którą jest zaangażowany N I E jest rytualna, przymusowa lub bardzo przyjemna. Jeżeli to się uda, szybko wprowadzamy chwilowe zatrzymanie aktywności również do innych bardziej newralgicznych obszarów.
Celem tej tych działań jest uzyskanie prawie odruchowego i natychmiastowego zatrzymania aktywności ucznia. Przydatne to będzie w sytuacji kiedy uczeń zaatakuje lub jest bliski wyrządzenia komuś krzywdy.
Celem tej tych działań jest uzyskanie prawie odruchowego i natychmiastowego zatrzymania aktywności ucznia. Przydatne to będzie w sytuacji kiedy uczeń zaatakuje lub jest bliski wyrządzenia komuś krzywdy.
Przydatne to jest również w innych sytuacjach. Część osób z autyzmem nie rozumie że niektóre aktywności mogą skończyć się dla nich niekorzystnie i nie zdają sobie sprawy z zagrożeń na które są narażone. Potrafią n.p. wbiec prosto pod nadjeżdżający samochód.
Przydatne to jest również w innych sytuacjach. Część osób z autyzmem nie rozumie że niektóre aktywności mogą skończyć się dla nich niekorzystnie i nie zdają sobie sprawy z zagrożeń na które są narażone. Potrafią n.p. wbiec prosto pod nadjeżdżający samochód.
Głównym celem jest zwiększenie progu tolerancji na dyskomfort.
Głównym celem jest zwiększenie progu tolerancji na dyskomfort.
Z a n u r z a n i e to strategia u której podstaw leży stwierdzenie, że nie ma innego sposobu na zmniejszenie lęku przed nieprzyjemną aktywnością niż doświadczenie. Oczywiście mamy na myśli te aktywności które są tolerowane przez większość ludzi w danej populacji. To wielokrotne zanurzenie w nieprzyjemnej sytuacji aktywuje naturalne procesy adaptacyjne. Takie zanurzenie nie jest przyjemne dla nikogo.
Z a n u r z a n i e to strategia u której podstaw leży stwierdzenie, że nie ma innego sposobu na zmniejszenie lęku przed nieprzyjemną aktywnością niż doświadczenie. Oczywiście mamy na myśli te aktywności które są tolerowane przez większość ludzi w danej populacji. To wielokrotne zanurzenie w nieprzyjemnej sytuacji aktywuje naturalne procesy adaptacyjne. Takie zanurzenie nie jest przyjemne dla nikogo.
Strach i wszystkie działania które są z nim związane bardzo często kosztują nas więcej niż uczestnictwo w nietolerowanej aktywności. Czasami okazuje się że tak naprawdę ten ,,strach ma wielkie oczy" a aktywność której unikaliśmy jest ...przyjemna. Motywacja ma znaczenie. Bez społecznego wsparcia (a czasami bez nacisku społecznego) nie pokonalibyśmy wielu naszych lęków. Przezwyciężenie lęku uwalnia. Dzięki temu odzyskujemy kontrolę.
Strach i wszystkie działania które są z nim związane bardzo często kosztują nas więcej niż uczestnictwo w nietolerowanej aktywności. Czasami okazuje się że tak naprawdę ten ,,strach ma wielkie oczy" a aktywność której unikaliśmy jest ...przyjemna. Motywacja ma znaczenie. Bez społecznego wsparcia (a czasami bez nacisku społecznego) nie pokonalibyśmy wielu naszych lęków. Przezwyciężenie lęku uwalnia. Dzięki temu odzyskujemy kontrolę.
W obrębie tej strategii stosujemy kilka technik:
W obrębie tej strategii stosujemy kilka technik:
zanurzanie k o n t r o l o w a n e znakiem
zanurzanie k o n t r o l o w a n e znakiem
zanurzenie p o d p r e s j ą społeczną
zanurzenie p o d p r e s j ą społeczną
zanurzenie z p r z e k i e r o w a n i e m uwagi
zanurzenie z p r z e k i e r o w a n i e m uwagi
Wprowadzenie zasad to zespół działań mających na celu wywołanie prawidłowej reakcji (bądź powstrzymanie reakcji nieprawidłowej) w określonych sytuacjach społecznych.
Wprowadzenie zasad to zespół działań mających na celu wywołanie prawidłowej reakcji (bądź powstrzymanie reakcji nieprawidłowej) w określonych sytuacjach społecznych.
Pierwsze próby wprowadzenia zasad mogą wyglądać następująco:
Pierwsze próby wprowadzenia zasad mogą wyglądać następująco:
- zbliżamy się do ucznia i prosimy żeby na polecenie słowne wykonał coś co potrafi zrobić,
- trzeba dopilnować wykonania polecenia
- zwykle potrzebne jest wsparcie polecenia jakąś formą podpowiedzi
Minusy:
Minusy:
Wprowadzenie zasad zwykle wiąże się z subiektywnym poczuciem ograniczenia wolności i związku z tym można oczekiwać oporu ze strony ucznia.
Wprowadzenie zasad zwykle wiąże się z subiektywnym poczuciem ograniczenia wolności i związku z tym można oczekiwać oporu ze strony ucznia.
Początkowo ilość, czas trwania i nasilenie trudnych zachowań ucznia może wzrosnąć
Początkowo ilość, czas trwania i nasilenie trudnych zachowań ucznia może wzrosnąć
Potrzebna jest odpowiednia ilość czasu żeby udało się wprowadzić zasady
Potrzebna jest odpowiednia ilość czasu żeby udało się wprowadzić zasady
Zwykle zasady potrzebują zewnętrznego wsparcia w postaci systemu przywilejów i nagród ( za przestrzeganie zasad) oraz konsekwencji (w sytuacji gdy zasady nie są respektowane)
Zwykle zasady potrzebują zewnętrznego wsparcia w postaci systemu przywilejów i nagród ( za przestrzeganie zasad) oraz konsekwencji (w sytuacji gdy zasady nie są respektowane)
Trzeba zachować zdrowy rozsądek. Może się zdarzyć że nie uda się wprowadzić zasad u kogoś kto ma nad nami przewagę siły szybkości, wytrzymałości czy intelektu
Trzeba zachować zdrowy rozsądek. Może się zdarzyć że nie uda się wprowadzić zasad u kogoś kto ma nad nami przewagę siły szybkości, wytrzymałości czy intelektu
Wprowadzanie zasad trzeba generalizować - zasady zwykle są zachowywane tylko w interakcjach z osobą która pilnuje tego czy są przestrzegane (każdy musi sam zapracować sobie na przestrzeganie zasad przez ucznia)
Wprowadzanie zasad trzeba generalizować - zasady zwykle są zachowywane tylko w interakcjach z osobą która pilnuje tego czy są przestrzegane (każdy musi sam zapracować sobie na przestrzeganie zasad przez ucznia)
Plusy
Plusy
Wprowadzenie zasad porządkuje interakcje ucznia z otoczeniem (przewidywalność i stabilność otoczenia zmniejsza napięcie)
Wprowadzenie zasad porządkuje interakcje ucznia z otoczeniem (przewidywalność i stabilność otoczenia zmniejsza napięcie)
Uzyskanie prawidłowej reakcji na pierwsze polecenie ułatwia wprowadzanie zasad w następnych obszarach
Uzyskanie prawidłowej reakcji na pierwsze polecenie ułatwia wprowadzanie zasad w następnych obszarach
Poprawia się ogólna reaktywność na komunikaty słowne w interakcjach uczeń - nauczyciel
Poprawia się ogólna reaktywność na komunikaty słowne w interakcjach uczeń - nauczyciel
Poprawia się samokontrola ucznia w obecności osoby która jest konsekwentna
Poprawia się samokontrola ucznia w obecności osoby która jest konsekwentna
dodatkowe techniki:
dodatkowe techniki:
- Zwykłe odmawianie czyli stanie na drodze do uzyskania wzmocnienia ("nie")
- Odraczanie uzyskania wzmocnienia ("teraz nie")
- Kontrola wzmocnienia czyli "nie" a za chwilę- jeżeli reakcja dziecka jest prawidłowa "proszę- teraz możesz"
- Aktywne przeciwstawianie się zachowaniom przymusowym- czyli przejmowanie kontroli (ma przymus zamykania drzwi- celowo zostawiamy drzwi otwarte i pilnujemy żeby były otwarte, zamykamy je dopiero gdy uczeń przestaje dążyć do ich zamknięcia
- Technika "WRÓĆ!" czyli przerwanie niepoprawnego zachowania, powrót do sytuacji sprzed niepoprawnego zachowania i wykonanie zachowania właściwego (poprawnego w danej sytuacji)
3►
3►