Qua Tây lưu tặng nước nhà

Phan Chu Trinh

Làm trai trót gánh gánh gian nan

Dám nại xa xuôi bỏ giữa đàng

Coi lại chỉ còn ba tấc lưỡi

Trải qua đã nát mấy buồng gan

Tách dương Ấn Ðộ nhì thiên hạ

Lên tháp Ba Lê nhứt thế gian

Mượn bút Tương Như đề mấy chữ

Thân này đành phú với giang san.


Năm 1911, Phan Chu Trinh được tha nhưng thực dân Pháp muốn giam lỏng ở Mỹ Tho. Ông phản đối, cuối cùng được tự do, ít lâu sau sang Pháp mong vận động ngay chính giới Pháp. Trước khi đi ông làm bài thơ này.