Mạn thuật bài 13 (Nhà ta)


Nguyễn Trãi

Quê cũ nhà ta thiếu của nào,

Rau trong nội, cá trong ao.

Cách song mai tỉnh hồn Cô Dịch, (1)

Kề nước cầm đưa tiếng Cửu Cao. (2)

Khách đến vườn còn hoa lạc,

Thơ nên cửa thấy nguyệt vào.

Cảnh thanh dường ấy chăng về nghỉ,

Lẩn thẩn làm chi áng mận đào.


(1) Hoa mai thanh khiết như thần nhân ở núi Cô Dịch. Trang Tử 莊子,Tiêu Dao Du 逍遙遊: “Diểu Cô Dịch chi sơn, hữu thần nhân cư yên, cơ phu nhược băng tuyết, náo ước nhược xử tử. Bất thực ngũ cốc, hấp phong ẩm lộ. Thừa vân khí, ngự phi long, nhi du hồ tứ hải chi ngoại. Kỳ thần ngưng, sử vật bất tì lệ nhi niên cốc thục”

(2) Chín đầm nước sâu. Thi kinh - Tiểu nhã, thiên Hạc minh 鶴鳴: “Hạc minh vu cửu cao, Thanh văn vu thiên” 鶴鳴于九皋,聲聞于天 (Chim hạc kêu ở xa ngoài chín đầm, tiếng nghe khắp đồng nội). Cả câu này ý nói suối chảy như tiếng đàn, tiếng hạc.