Sở Bá Vương mộ kỳ 1


Nguyễn Du

Bạt sơn giang đỉnh nại thiên hà,

Túc hận du du ký thiển sa.

Bá Thượng dĩ thành thiên tử khí,

Trướng trung không thính mỹ nhân ca.

Nhãn tiền phiến thạch anh hùng tại,

Sự hậu quần nho khẩu thiệt đa.

Dục mịch Trường Lăng nhất phôi thổ,

Xích my loạn hậu biến bồng ma.


 楚霸王墓其一


拔山扛鼎奈天何,

夙恨悠悠寄淺沙。

霸上已成天子氣,

帳中空聽美人歌。

眼前片石英雄在,

事後群儒口舌多。

欲覓長陵一坏土,

赤眉亂後遍蓬麻。

Có sức dời núi nhấc vạc nhưng làm gì được mệnh trời

Mối hận cũ dằng dặc gửi dưới cát mỏng

Đất Bá Thượng đã hiện ra khí thiên tử

Trong màn luống nghe tiếng hát của người đẹp

Trước mắt, phiến đá còn để dấu anh hùng

Sau việc, đám nhà nho miệng lưỡi lắm điều

Muốn tìm một mảnh đất ở Trường Lăng

Nhưng sau loạn Xích mi, gai góc mọc đầy


Sở Bá Vương tức Hạng Tịch 項籍 (232-202) tự Vũ 羽 người đất Hạ Tương 下相 (nay thuộc tỉnh Giang Tô 江蘇). Xuất thân từ gia đình quí tộc, đời đời làm tướng nước Sở. Theo chú là Hạng Lương 項梁 khởi binh ở Ngô Trung 吳中, đánh phía bắc đến vùng sông Hoài, sông Hoàng Hà, đại phá quân Tần. Tự lập làm Tây Sở Bá Vương 西楚霸王 cùng Lưu Bang 劉邦 tranh đoạt thiên hạ. Cuối cùng bị thua ở Cai Hạ 垓下, chạy đến Ô Giang 烏江 và tự vẫn ở đây.


Bản dịch của Trương Việt Linh

Dời non nhắc đỉnh cũng thua trời

Mối hận ngàn thu cát bụi vùi

Bá Thượng mây lành năm sắc hiện

Màn nhung gái đẹp hát suông thôi

Anh hùng phiến đá còn lưu dấu

Miệng lưỡi nhà nho khéo dệt lời

Nắm đất Trường Lăng dầu muốn kiếm

Cỏ cây loạn dứt mọc bời bời.