Kinh Kha cố lý


Nguyễn Du

Bạch hồng quán nhật thiên man man,

Phong tiêu tiêu hề Dịch Thuỷ hàn.

Ca thanh khảng khái kim thanh liệt,

Kinh Kha tòng thử nhập Tần quan.

Nhập Tần quan hề trì chuỷ thủ,

Lục quốc thâm cừu nhất dẫn thủ.

Điện thượng thốt nhiên nhất chấn kinh,

Tả hữu thủ bác vương hoàn trụ.

Giai hạ Vũ Dương như tử nhân,

Thần dũng nghị nhiên duy độc quân.

Túng nhiên bất sát Tần hoàng đế,

Dã toán cổ kim vô bỉ luân.

Quái để hành tung nguyên thị ẩn,

Tằng dữ Yên Đan vô túc phận.

Sát thân chỉ vi thụ nhân tri,

Đồ đắc Điền Quang khinh nhất vẫn.

Khả liên vô cô Phàn Ô Kỳ,

Dĩ đầu tá nhân vô hoàn thì.

Nhất triêu uổng sát tam liệt sĩ,

Hàm Dương thiên tử chung nguy nguy.

Yến giao nhất vọng giai trần thổ,

Thu nhật thu phong mãn quan lộ.

Thị thượng ca thanh bất phục văn,

Dịch Thuỷ ba lưu tự kim cổ.

Cố lí chỉ cức tung phục hoành,

Chỉ hữu tàn bi do vị khuynh.

Mạc đạo chuỷ thủ canh vô tế,

Yết can trảm mộc vi tiên thanh

Cầu vồng trắng vắt ngang mặt trời, bầu trời mênh mang

Gió thổi hắt hiu, chừ, sông Dịch lạnh

Tiếng ca khảng khái, tiếng thép rít

Kinh Kha vào ải Tần ở chỗ này

Vào ải Tần, chừ, cầm chuỷ thủ

Thù sâu sáu nước gửi vào một tay

Trên cung điện bỗng nhiên kinh động

Quan tả hữu tay không bắt, vua chạy vòng quanh cột

Dưới thềm, Vũ Dương như người đã chết

Thần dũng hiên ngang chỉ có mình ông

Dù chẳng giết được Tần hoàng đế

Tính xưa nay không có người sánh bằng

Lạ thay, vốn dấu kín hành tung giữa chợ

Không từng có duyên nợ gì với Yên Đan

Liều thân chỉ vì được người biết đến mình

Luống được Điền Quang nhẹ đâm cổ chết

Khá thương Phàn Ô Kỳ chẳng tội tình gì

Cho mượn đầu không hẹn kỳ trả lại

Một sớm ba liệt sĩ chết oan

Mà ngôi thiên tử ở Hàm Dương cuối cùng vẫn cao ngất ngưởng

Đất Yên nhìn toàn đất bụi

Nắng thu gió thu đầy quan lộ

Trong chợ không còn nghe tiếng ca nữa

Sông Dịch chảy mãi xưa nay

Làng cũ cây chỉ, cây gai mọc ngang dọc

Chỉ có cái bia tàn chưa đổ

Chớ nói rằng cây chuỷ thủ chẳng ích gì

Nó dẫn đầu cho việc trương sào, chặt cây (làm cờ, làm giáo khởi nghĩa)