Tục Ngữ, Thành Ngữ, Điển Tích  (ghi chép từ nhiều nguồn khác nhau)

Mẫu Tự  A

• ác giả ác báo

• ai giàu ba họ, ai khó ba đời

• ăn cháo đá bát

• ăn lắm thì hết miếng ngon / nói lắm thì hết lời khôn, hóa rồ

• ăn mặn khát nước

• ăn miếng trả miếng

• ăn một bát cháo chạy ba quãng đồng

• ăn như rồng cuốn, nói như rồng leo, làm như mèo mửa

• ăn quả nhớ kẻ trồng cây

• ăn xổi ở thì - ăn xổi: ướp muối qua rồi ăn ngay. ở thì - ở trong một giờ, một khắc, không lâu. ý nói người ăn ở tạm bợ, được lúc nào hay lúc nấy, không tính chuyện chắc chắn, lâu dài.

• ăn thật, làm giả

• ăn tùy nơi, chơi tùy chốn

• ăn trên ngồi chốc - ăn thì ăn cỗ trên, ngồi ở chỗ cao trên đầu người ta - ý nói người địa vị cao sang, ở đâu cũng được hơn người.

Mẫu Tự  B

• ba tháng trồng cây, một ngày trông quả

• bách nhân bách khẩu

• bất học vô thuật

• bắt cá hai tay

• bích trung hữu nhĩ - trong vách có tai nghe

• bịt mắt bắt chim

• bụng làm dạ chịu

• bút sa gà chết

Mẫu Tự  C

• cá lớn nuốt cá bé

• cá mè một lứa

• cả vú lấp miệng em - vú mẹ lấp miệng em bé. ý là cậy thế ăn hiếp người khác, không cho kêu ca.

• cách sông mới phải lụy đò

• cái khó bó cái khôn

• cái sẩy nẩy cái ung

• cẩn tắc vô ưu

• cạn tàu ráo máng

• chân ướt chân ráo

• chim Việt cành Nam - nhớ quê hương

• chúng khẩu đồng từ, ông sư cũng chết

• có công mài sắt, có ngày nên kim

• có chí làm quan, có gan làm giàu

• có dại mới có khôn

• có đi có lại mới toại lòng nhau

• có lớn mà chẳng có khôn

• có mới, nới cũ

• có tật giật mình

• có tiếng mà không có miếng

• có thực mới vực được đạo

• có phúc thì có phần

• con dại cái mang - cái: tiếng cổ nghĩa là mẹ, mang là mang tiếng không biết dạy con hoặc phải chịu trách nhiệm.

• con hư tại mẹ, cháu hư tại bà

• con hơn cha là nhà có phúc

• con nhà lính, tính nhà quan

• con nhà tông chẳng giống lông cũng giống cánh

• con sâu làm rầu nồi canh

• còn nước còn tát

• cờ bạc là bác thằng bần

• cờ đến tay ai, người nấy phất

• cơm chẳng lành canh chẳng ngọt

• cố đấm ăn xôi

• cha mẹ sinh con, trời sinh tính

• chỉ tay năm ngón

• chó chê mèo lắm lông

• của kho không lo cũng hết

• có tiền mua tiên cũng được

Mẫu Tự  D, Đ

• dốt đặc cán mai - cán mai là cán cái mai dùng để đào đất. cán mai làm bằng thứ gỗ rất đặc. 

• dù xây chín đợt phù đồ, không bằng làm phúc cứu cho một người

• đa ngôn đa quá - nói nhiều thì lỗi nhiều

• đánh chết cái nết không chừa

• đầu xuôi đuôi lọt

• đèn nhà ai nhà nấy rạng

• đâm lao phải theo lao

• đánh trống lảng

• đánh trống lấp

• đánh trống qua cửa nhà sấm

• đất có Thổ Công, sông có Hà Bá - chỗ nào có người trị nhậm chỗ ấy, non sông nào thì có anh hùng nấy.

• đầu tắt, mặt tối - ý nói vội vàng, lắm việc quá. (nặt mũi tối tăm vì công việc bộn bề)

• đi với bụt mặc áo cà sa, đi với ma mặc áo giấy - ý nói ăn ở nên tùy theo hoàn cảnh

• đói cho sạch, rách cho thơm

• đũa mốc chòi mâm son  - chòi là với trên cao mà chọc, như chòi quả trên cây. ý thường nói về người địa vị thấp hèn muốn lấy vợ giàu sang, phú quý.

• được ăn cả, ngã về không - thành công thì ăn hết, thất bại thì tay không

• đứng núi này, trông núi nọ

• được voi đòi tiên

• được con riếc, tiếc con rô - riếc là cá riếc,  ý nói được cái này lại muốn được cả cái khác, tham lam.

• được làm vua, thua làm giặc

Mẫu Tự  E, G

• ép dầu ép mỡ, ai nỡ ép duyên

• già nhân ngãi, non vợ chồng

• già kén kẹn khom - gái kén chồng kỹ quá, thì đến già luôn

• giấy rách giữ láy lề

• giật gấu vá vai

• gậy ông đập lưng ông

• giầu là họ, khó người dưng

• gió chiều nào theo chiều ấy

• góp gió thành bão

• giữ miệng lọ, ai giữ được miệng họ hàng

Mẫu Tự  H, K, L

• há miệng chờ sung rụng

• há miệng mắc quai

• học bất như hành - học không bằng làm

• hùm dữ chẳng ăn thịt con

• hữu chí cánh thành - có chí thì cuối cùng cũng  thành công

• kể lể con cà con kê

• khẩu phật tâm xà

• khôn chẳng qua lẽ, khỏe chẳng qua lời

• khôn ba năm, dại một giờ

• khôn nhà dại chợ

• kiến tha lâu cũng đầy tổ

• lạt mềm buộc chặt

• lên mặt xuống chân - kẻ kiêu ngạo mặt vênh lên, chân dẫm thình thịch cho người chú ý

• lên voi xuống chó

• lo bò trắng răng

• lòng chim dạ cá - lòng dạ khó biết

• lưỡi không xương nhiều đường lắt léo

• lưỡi mềm độc quá đuôi ong

Mẫu Tự  M

• mật ngọt chết ruồi

• măng mọc có lứa, người ta có thì

• máu chảy ruột mềm

• mềm nắn, rắn buông

• miếng khi đói bằng gói khi no

• miệng thơn thớt, dạ ớt ngâm

• môi hở răng lạnh

• mồm miệng đỡ chân tay

• một con ngựa đau, cả tàu ăn cỏ - tàu: cái máng chứa thóc, cỏ cho cả chuồng ngựa ăn.

• một giọt máu đào hơn ao nước lã

• một sự nhịn, chín sự lành

• múa rìu qua mắt thợ

• múa búa trước cửa Lỗ Ban - Lỗ Ban là tổ thợ mộc

• minh tu sạn đạo, ám độ Trần Thương - ngoài sáng thì sửa sang sạn đạo, trong tối thì đánh lén ải Trần Thương.  sạn đạo: đường xây bằng cầu treo hoặc ván gỗ xếp hai bên sườn núi đá, dùng để đi qua các khu vực núi non hiểm trở.

Mẫu Tự  N

• nâng như nâng trứng, hứng như hứng hoa

• nằm gai nếm mật - tích Câu Tiễn ép bản thân nằm gai, nếm mật để nhớ chuyện phục quốc

• ngựa Hồ, gió bấc - giống ngựa hồ nghe tiếng gió bấc hí thê thảm, ý là lòng nhớ về quê hươnng

• nói ngọt nghe lọt đến xương

• ngọt như mía lùi

• người đẹp nhờ lụa, lúa tốt nhờ phân

• no nên bụt, đói nên ma

• no mất ngon, giận mất khôn

• nói một tấc đến trời - nói khoác quá đáng

• nó lú có chú nó khôn

• nồi da nấu (sáo) thịt - người đi săn thú dùng da thú làm nồi để nấu thịt con thú. Ý nói cùng một máu mủ, nòi giống mà tàn sát lẫn nhau. 

• nồi nào vung ấy

• nước đến chân mới nhảy

• nước chảy đá mòn

• nhập gia tùy tục, đáo giang tùy khúc

• như mèo thấy mỡ

• ngựa con háu đá

• nhân vô thập toàn

Mẫu Tự  O, P, Q, R, S

• oan oan tương báo

• ở bầu thì tròn, ở ống thì dài - ý nói ở hoàn cảnh  nào, phải chịu theo hoàn cảnh ấy.

• ở nhà nhất mẹ nhì con, ra đường lắm kẻ còn dòn hơn ta - dòn: tiếng cổ  nghĩa là xinh đẹp

• ôn cố tri tân

• phú quý sinh lễ nghĩa

• quýt làm cam chịu

• rau nào sâu ấy

• run như cầy sấy - run như cầy (chó) bị ướt lông vào sấy mình bên cạnh đống lửa, ý nói sợ hãi quá, người run rẩy hay vì rét quá.

• sông có khúc, người có lúc - muôn vật đều có thịnh suy

• suy bụng ta ra bụng người

• 
  

Mẫu Tự  T

• tiếng bấc tiếng chì - tiếng nói nhẹ như bấc, tiếng nặng như chì. Ý nói khi câu chuyện tiếng chì lẫn tiếng bấc là câu chuyện không còn giữ được sự ôn hòa.

• ta về ta tắm ao ta, dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn

• Tái ông thất mã - tái ông mất ngựa (mất ngựa, ngựa sau dẫn nhiều ngựa về, đứa con cỡi ngựa té gẫy chân, nên thoát vụ bắt đi lính mấy năm sau - ý là, chu

• to đầu mà dại

• tốt gỗ hơn tốt nước sơn

• tức nước vỡ bờ

• tham thì thâm - tham lam thì có thể mang vạ thâm (sâu)

• thua keo này, bày keo khác

• thuốc đắng dã tật, sự thật mất lòng

• tiền liền khúc ruột

• tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa - vận đen, toàn gặp chuyện xui

• tránh voi chẳng xấu mặt nào

• trăm hay không bằng tay quen

• trâu bò húc nhau, ruồi muỗi chết

• trâu chậm uống nước đục

• trâu chết để da, người chết để tiếng

• tre già măng mọc

• trèo cao, ngã đau

• trỏ đường cho hươu chạy - hươu giỏi chạy và biết đường. ý là làm chuyện vô ích, khờ dại giống như dậy khỉ leo cây

• trong giá trắng ngần - trong như nước đông thành giá (băng), trắng như cá ngần (giống cá trắng như bạc suốt từ đầu đến đuôi.

• trống đánh xuôi, kèn thổi ngược - tả cảnh bất hòa, ý kiến trái ngược nhau

• trứng khôn hơn vịt - diễu cợt những con cái tự phụ khôn ngoan hơn bố mẹ.

• trung ngôn nghịch nhĩ - lời nói ngay thẳng, hay trái tai

• tri nhân tri diện bất tri tâm

Mẫu Tự  U, V, X

• uống nước không chừa cặn

• uốn cây từ thuở còn non, dậy con từ thuở lúc còn ngây thơ

• uống nước nhớ nguồn (ẩm thủy tư nguyên)

• vạch áo cho người xem lưng

• ván đã đóng thuyền

• vắng chủ nhà, gà mọc đuôi tôm

• việc người thì sáng, việc nhà thì quáng

• vơ đũa cả nắm

• vỏ quýt dầy có móng tay nhọn

• vừa đánh trống vừa ăn cướp

• xôi hỏng bỏng không

Ca dao / Folk Poetry