ภูมิปัญญาท้องถิ่นตำบลเชียงเงิน
ภูมิปัญญาท้องถิ่นตำบลเชียงเงิน
ภูมิปัญญาท้องถิ่นตำบลเชียงเงิน “การทำไม้กวาดทางมะพร้าว”
การทำไม้กวาดทางมะพร้าว โดยมีความเป็นมาสืบเนื่องมาจากเทศบาลเมืองตาก ได้จัดโครงการฝึกอาชีพให้กับประชาชน โดยมีผู้เข้ารับการอบรมจำนวนทั้งสิ้น 15 คน นายกเทศมนตรีเมืองตาก มีความตั้งใจอย่างแน่วแน่ที่จะส่งเสริมและสนับสนุนการสร้างรายได้ พัฒนาอาชีพ สร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ด้วยการนำทรัพยากร ภูมิปัญญาท้องถิ่นมาพัฒนาเป็นสินค้าที่มีคุณภาพ พร้อมทั้งเริ่มกิจกรรมเกี่ยวกับการคิดค้นและพัฒนาผลิตภัณฑ์เพื่อสร้างรายได้ให้แก่ชุมชนและประชาชนในระดับรากหญ้า
ผู้นำภูมิปัญญา นางนิภาพร ดอนคำมูล ที่อยู่ บ้านเลขที่ 3/2 ถนนไทยชนะ ตำบลเชียงเงิน อำเภอเมืองตาก จังหวัดตาก เบอร์โทรศัพท์ 063 - 7460664 ได้เข้ารับการอบรมที่ทางเทศบาลเมืองตากจัดขึ้น ซึ่งได้นำเอาความรู้ที่ได้มาประกอบอาชีพเสริม สร้างรายได้เสริมให้กับครอบครัว ต่อมาในปัจจุบันนำเอาความรู้ที่ได้มาขยายผลการอบรมให้กับประชาชนในพื้นที่ตำบลเชียงเงิน ซึ่งประชาชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพรับจ้างและค้าขาย จึงเพิ่มช่องทางการประกอบอาชีพเสริม เพิ่มรายได้ให้กับ คนในชุมชน เพื่อใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ เป็นการสร้างแนวเศรษฐกิจฐานรากในชุมชนชัยชนะและท่าแค ตำบลเชียงเงิน อำเภอเมืองตาก จังหวัดตาก
กระบวนการทำไม้กวาดทางมะพร้าวมีลำดับขั้นตอนดังต่อไปนี้
เตรียมด้ามไม้กวาด
1. ตัดด้ามไม้ไผ่ตัน ขนาดลำต้น 2-3 เซนติเมตร โดยเลือกลำต้นออกสีเขียวแก่หรือเขียวออกเหลืองปนน้ำตาล
2. เหลาตากิ่งไม้ไผ่ออก เกลาเสี้ยนให้เรียบ
3. นำด้ามไม้ไผ่มาลวกไฟสักพักดัดให้ตรง นำไปตากแดดให้แห้ง ใช้เวลาประมาณ 15-30 วัน
4. ใช้เลื่อยตัดไม้ไผ่ตามความยาวด้ามไม้กวาดที่ต้องการ ประมาณ 1-1.5 เมตร
5. เจาะรูตรงปลายด้ามขนาด 0.5x1.0 เซนติเมตร โดยกะระยะให้ห่างจากปลายด้ามประมาณ 1.5-2 เซนติเมตร
6. ตัดไม้ไผ่ขนาด 0.5 เซนติเมตร กว้าง 1 เซนติเมตร ยาว 5 เซนติเมตร สำหรับทำเป็นไม้สลักสอดเข้าด้ามไม้กวาด เตรียมก้านมะพร้าว
1. ตัดทางมะพร้าวตามต้องการ โดยควรตัดให้โคนก้านติดกับทางมะพร้าว
2. กรีดแผ่นใบมะพร้าวสดออกทั้งสองด้าน นำไปตากแดดประมาณ 7-10 วัน
3. มัดใบมะพร้าวแห้งเก็บรวมกันไว้ในที่ร่ม เพื่อนำไปมัดติดกับด้ามไม้กวาดต่อไป อาจเตรียมไว้ประมาณ 300 ก้านสำหรับทำไม้กวาดทางมะพร้าวหนึ่งด้าม
อุปกรณ์การทำไม้กวาดทางมะพร้าว
เตรียมอุปกรณ์อื่น ๆ
เมื่อเตรียมด้ามไม้กวาดและก้านมะพร้าวแล้ว ยังมีอุปกรณ์อื่น ๆ ที่ต้องเตรียมเพิ่มเติมสำหรับใช้ประกอบไม้กวาดทางมะพร้าวให้สมบูรณ์ ดังนี้
1. มีด/กรรไกรเหล็ก 2. ลวด 3. ตะปู 1-2 นิ้ว 4. สีน้ำมัน 5. เชือกไนล่อน
วิธีทำไม้กวาดทางมะพร้าว ขั้นลงมือทำ
1. สอดไม้สลักเข้าตรงรูปลายด้ามไม้กวาดที่เจาะไว้ตอนแรก โดยวางสอดให้อยู่กึ่งกลาง
2. ตอกตะปู 2 จุด โดยจุดแรกอยู่เหนือไม้สลัก 12 เซนติเมตร และอีกจุดอยู่เหนือไม้สลัก 3-4 เซนติเมตร พอให้หัวตะปูโผล่ออกมาเล็กน้อย
และมัดลวดตรงหัวตะปูให้แน่น
3. นำมัดก้านมะพร้าวแห้งที่เตรียมไว้ มาตัดโคนเจียนให้เรียบเสมอกัน จากนั้นนำก้านมะพร้าววางล้อมห่อปลายด้ามไม้ไผ่ โดยวางสูงกว่าตะปูประมาณ 2 เซนติเมตร มัดเชือกรอบโคนก้านมะพร้าวให้แน่น
4. แบ่งมัดก้านมะพร้าวแห้งมัดใหญ่ที่มัดติดด้ามไม้ไผ่ โดยเลือกตรงบริเวณไม้สลักลงมา แบ่งออกเป็น 6 กำ และมัดเชือกแต่ละกำให้เรียงติดไม้สลักทั้งสองข้าง
5. จากนั้นแบ่งก้านมะพร้าวแห้งออกเป็นมัดย่อยอีก แล้วนำเชือกไนล่อนมารัดแต่ละกำเล็ก ถักเชือกให้เรียงติดกันเป็นระเบียบ
6. ตัดก้านใบมะพร้าวอ่อนออก ตัดปลายให้เรียบเสมอกัน
7. ทาสีน้ำมันกันสนิมให้ทั่วก้านมะพร้าว จากนั้นนำไปตากแดดประมาณ 3-5 วัน
จากการจัดโครงการฝึกอาชีพการทำไม้กวาดทางมะพร้าว และการขยายผลการอบรมของนางนิภาพร ดอนคำมูล ถือเป็นการส่งเสริมการประกอบอาชีพให้กับประชาชนในพื้นที่ตำบลเชียงเงิน เพื่อให้มีงานทำและเกิดรายได้ โดยเป็นภูมิปัญญาที่สร้างอาชีพและรายได้ นับว่าเป็นกิจกรรมที่สร้างประโยชน์
ผู้ให้ข้อมูล นางนิภาพร ดอนคำมูล
ผู้เขียน นางทักษพร วงษ์พานิช
ผู้ถ่ายภาพ นางทักษพร วงษ์พานิช
ข้อมูลอ้างอิง https://www.ddproperty.com/