از آنچه گفتيم روشن شد تفسير كه بيان مراد خداى تعالى از آيات است مهمترين علم قرآنى و بلكه شريف ترين دانش دينى است، زيرا اصول اعتقادى اسلام – از جهت نظرى – و علم فقه و اخلاق و تهذيب نفس – از جهت عملى – بايد نخست از قرآن استنباط شود كه از طريق تفسير آيات است. زرکشی سپس به بیان چگونگی اجتهاد و استنباط احکام از ظواهر قرآن میپردازد و مسایلی از قبیل حکم تعارض دو ظاهر، که باید ظاهر بر اظهر حمل شود، کیفیت ترجیح یکی از دو معنای لفظ مشترک، و غیر آن را از قواعدی که در حیطه علم اصول واقع میشود مطرح ساخته، آنگاه میگوید: این قانون که بیان کردم، اصلی معتبر و مفید در بیان انواع تفسیر (لفظی که محتمل چند معنا باشد) است. 6. نظر علامه طباطبایی در خصوص تفسیر به رای چیست. از امدادهاى الهى، افشاى روحیههاى دشمن براى مسلمانان است، تا اغفال نشوند وهوشیار باشند و اوج حماقت در اینجاست که به این هشدارهای خداوند اعتنا نشود. ↑ راغب اصفهانى؛ مقدمة التّفسير، به نقل از: معرفت، التفسير و المفسّرون، 1/ 52- 54. توضيح اين كه چون دين مآلا مكتبى است تربيتى و عملى، عالم دينى زمانى معزّز و ارجمند است كه علم خود را به كار بندد و از تعليمات الهى پيروى كند و به تهذيب نفس پردازد تا موهبت خدايى شامل حالش گردد.
تفسیر قرآن سوره حمد
تفسیر در اصطلاح عام به شرح و توضیح کتابهای علمی و ادبی و فلسفی اطلاق میشود، چنانکه آثار مکتوب در شرح کتابهای دانشمندانی چون ارسطو و اقلیدس و نیز شرح برخی سخنان و اشعار مهم به این نام خوانده شده است. چون تفسير قرآن بدون علم و قبل از بررسى و تحقيق مذموم بوده، مصداق تفسير به راءى مطرود است، لازم است بررسى شود كه منابع علم تفسير و اصول بررسى و تحقيق براى دستيابى به معارف قرآنى چيست تا تفسير قرآن بدون تحقق آنها تفسير به راءى و مذموم بوده و با دستيابى به آنها تفسير درايى و ممدوح باشد. از سویی آگاه بودن مفسر از برخی مباحث علوم قرآن که در حکم مقدمهای برای فهم و تفسیر قرآن است، مفسر را یاری میکند تا قرائت صحیح الفاظ قرآن و نیز ترتیب و اسباب و شرایط نزول آیات را در یابد. ۲۰۱. ↑ محمدبن مسعود عیاشی، تفسیر عیاشی، ج ۱، ص ۵۵. ۷۰. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۷، ص۲۹۵. ۵۵. ↑ طبرسی، مجمع البیان، ج۷، ص۲۹۵. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۷، ص۲۹۵. ۱۳۳. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۱، ص۳۹. ۱۶۰. ↑ ابنکثیر، تفسیر ابن کثیر، ج ۱، ص ۳۲۹