Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Stawiskach
CELE PROGRAMU
Cele główne:
1. Rozwijanie zainteresowań uczniów różnymi dziedzinami nauk przyrodniczych.
2. Zachęcanie i motywowanie uczniów do poznawania przyrody w sposób aktywny, twórczy, dociekliwy i wytrwały.
3. Kształtowanie szacunku dla przyrody i poczucia odpowiedzialności za najbliższe środowisko.
Cele szczegółowe:
1. Zachęcanie i wdrażanie uczniów do prowadzenia prostych prac badawczych.
2. Uświadomienie uczniom, że zjawiska przyrodnicze można przedstawić modelowo za pomocą doświadczeń.
3. Kształtowanie i doskonalenie umiejętności:
· prowadzenia obserwacji i jej dokumentowania;
· planowania i organizowania własnej nauki;
· posługiwania się sprzętem laboratoryjnym i korzystania z przyrządów pomiarowych w sposób prawidłowy i bezpieczny;
· interpretowania wyników doświadczeń oraz formułowania spostrzeżeń i wniosków,
4. Uczenie przełamywania zahamowań(tj. Tremy, wstydu, lęku) np. Poprzez prezentowanie wyników własnej pracy bądź pracy grupy.
5. Rozwijanie poczucia własnej wartości poprzez możliwość osiągnięcia sukcesu.
6. Rozwijanie współdziałania w zespole i skutecznej komunikacji.
Odkryj tajniki ekologii razem z nami!
Klub Młodego Odkrywcy Ekologa to nie tylko zajęcia, to szansa na wspólne badanie, eksperymentowanie i działanie dla dobra naszej planety.
Dołącz do naszej młodzieżowej ekipy, bo każdy ma moc zmienić świat!
Na zajęciach koła przyrodniczego,, Klub Młodego Odkrywcy Ekologa” uczniowie klasy IV wykonywali zielniki drzew liściastych naszej okolicy.
Zielnik to kolekcja ususzonych i opisanych roślin przedstawiona w formie zeszytowej. Przygotowanie ciekawych eksponatów, rozpoznanie ich oraz właściwe ich podpisanie uczą kreatywności i pogłębiają wiedzę o świecie przyrody.
Założenie zielnika wymagało zebrania roślin z różnych miejsc, co mobilizowało uczniów do zainteresowania się otaczającym ich środowiskiem i jego ochroną. Rozwijało umiejętności badawcze i obserwacyjne uczniów. Oznaczanie i porównywanie różnych gatunków roślin pozwalało na doskonalenie umiejętności wnioskowania i analizowania . Ponadto rozwijało predyspozycje artystyczne i estetyczne uczniów, współpracę, i komunikację w zespole. Uczniowie przekonali się, że założenie zielnika nie jest trudnie, lecz czasochłonne, przynosi wiele korzyści i satysfakcji. Zielniki będą urozmaicały lekcje poświęcone przyrodzie Polski i służyły jako narzędzie do nauki i identyfikacji drzew naszych lasów i parków .
Uczniowie na zajęciach koła przyrodniczego pogłębiali również swoją wiedzę na temat wody- najczęściej występującej cieczy w przyrodzie. Jest to temat niezwykle obszerny, my skupiliśmy się na stanach skupienia wody i roli wody słodkiej i słonej. Po obejrzeniu prezentacji multimedialnej przeszliśmy do wykonywania doświadczeń. Pierwsze dotyczyło udowodnienia obecności pary wodnej w powietrzu , a drugie miało potwierdzić hipotezę, że słona woda ma większą gęstość i dzięki tej właściwości przedmioty mogą unosić się na jej powierzchni. Uczniowie poznali najbardziej zasolone morza i odszukiwali je na globusie. Duże zaangażowanie uczniów podczas przeprowadzania doświadczeń może świadczyć, że zajęcia im się podobały .
😄 BYŁO SUPER ❤️👏
Uczniowie Klubu Odkrywcy Ekologa są pełni entuzjazmu i zapału! ❤️
Ich zaangażowanie w przyrodnicze doświadczenia i eksperymenty przynosi im ogromną radość. Wspólnie odkrywają tajemnice natury, zgłębiają wiedzę o środowisku, i rozwijają umiejętności badawcze.
Na kolejnych zajęciach Klubu Młodego Odkrywcy Ekologa poznawaliśmy tajemnice jednokomórkowych grzybów- drożdży. Urządziliśmy ,, Drożdżowe igrzyska”. W roli głównej wystąpiły ,,uśpione” drożdże piekarnicze, którym stworzyliśmy optymalne, ale zróżnicowane warunki do rozwoju. Obserwowaliśmy, jak po ,, przebudzeniu” w ciepłej kąpieli wodnej żywiąc się cukrem, uwalniały dwutlenek węgla. Gaz ten najpierw wypełniał wnętrze butelek, a potem jego nadmiar gromadził się w balonach zamocowanych na nich. W ten sposób balony 🎈 napełniały się gazem bez naszego udziału. Zaobserwowane tu zjawisko to oddychanie 🫁 komórkowe drożdży. Eksperyment pokazał, że szybciej gaz uwalniał się i pompował balonik na butelce z większą ilością cukru i wodą o temperaturze 38⁰C.
Oczekując na rezultat eksperymentu, wyjaśniliśmy znaczenie tych niezwykłych grzybów w piekarnictwie🍄 😁 , a na koniec degustowaliśmy pyszne, pulchne drożdżówki 🥐❤️😋.
O tym, że do spalania niezbędny jest tlen, uczniowie mieli okazję przekonać się na kolejnych zajęciach podczas wykonywania doświadczenia ze świeczkami 🕯️🕯️. Najdłużej paliły się świeczki przykryte większymi naczyniami, ponieważ miały więcej tlenu. Zdecydowanie szybciej gasły te, które były przykryte mniejszymi naczyniami .❤️
Gdy dostęp tlenu został odcięty, płomień gasł, a powietrze pod naczyniem oziębiało się i kurczyło (zjawisko rozszerzalności temperaturowej ciał). Dzięki temu powstawało miejsce dla wody, która była natychmiast wsysana do naczynia🍶🪣.
W kolejnym eksperymencie zatytułowanym ,,Suchy palec…w wodzie” 👌uczniowie zetknęli się ze zjawiskiem fizycznym , jakim jest napięcie powierzchniowe. Cynamon pokrywający wodę przyczynił się do wzmocnienia jej napięcia powierzchniowego, w efekcie czego palec wkładany delikatnym ruchem do wody pozostawał suchy. Uczniowie dowiedzieli się, że niektóre małe zwierzęta, np. nartniki, pająki 🕷️ , gekony azjatyckie wykorzystują napięcie powierzchniowe wody do poruszania się po niej.
😎Uczniowie eksperymentowali również utrzymanie cienką kartką szklanki wody odwróconej gwałtownym ruchem do góry dnem. Dla wielu już pierwsze podejście kończyło się sukcesem, inni potrzebowali treningu, ale satysfakcja i radość, gdy wreszcie się udało, były jeszcze większe. ❤️💚❤️
💚❤️Zajęcia w Ekopracowni - Mikroskopijnie zadowoleni! 🔬💚❤️
Kolejne zajęcia upłynęły uczniom na mikroskopowaniu. Bez wątpienia były one niezwykle atrakcyjną formą zajęć praktycznych, podczas których uczniowie poznawali budowę fragmentów dużych organizmów i świat mikroorganizmów.
Uczniowie zostali zapoznani z budową mikroskopu i funkcjami jego poszczególnych elementów. Przygotowywali samodzielnie preparaty z cebuli i pomidora, obserwowali glony żyjące w wodzie pochodzącej ze stawu. Następnie wykonywali rysunki widzianych obrazów mikroskopowych. Z ogromnym zainteresowaniem dzieci obserwowały także gotowe preparaty pochodzenia zwierzęcego i roślinnego m.in. łodygę ziemniaka, bzu, skórkę liścia kosaćca, aparaty szparkowe w skórce, przekrój poprzeczny łodygi kukurydzy i inne.
Uczniowie za pomocą mikroskopów w bezpieczny i przystępny sposób mogli obserwować naturę i czerpać z tych obserwacji niebywałą radość. Przy okazji uczyli się cierpliwości, dokładności i precyzji.
Mikroskopy zakupione do Ekopracowni, jak widać dają uczniom możliwość zainteresowania się dziedziną nauki, która daje szansę na ratowanie przyrody i zdrowia wielu organizmom.
Nauka może być fajna!❤️
Po raz kolejny mieli okazję przekonać się o tym uczniowie 🧒 przeprowadzając następujące eksperymenty:🧪
💚 ,, Kolorowe wulkany w szklance”🌋
Potrzebowaliśmy tutaj :wody, octu, sody oczyszczonej, barwnika oraz wysokiego szklanego naczynia. Łącząc ze sobą powyższe składniki udowodniliśmy, że można w bardzo prosty sposób zrobić ,,domowy wulkan”. Ocet, czyli kwas octowy nie lubi sody oczyszczonej. Gdy połączyliśmy ze sobą te dwie substancje , nastąpiła wybuchowa reakcja. Udało nam się zaobserwować niezwykle atrakcyjne zjawisko.
❤️ ,, Lawa w kubku”🌋
Do tego eksperymentu potrzebowaliśmy trochę wody, dużo więcej oleju ,kilku kropel barwnika spożywczego, tabletek musujących i wysokiego szklanego naczynia . Gdy połączyliśmy ze sobą wszystkie składniki, otrzymaliśmy efektowny obraz lawy w kubku. Tabletki musujące rozpuszczając się w wodzie wprawiły niejednorodną mieszaninę wody oleju i barwnika w ruch. Woda i olej pomimo, że są cieczami, nie mieszają się ze sobą. Tworzą oddzielne warstwy z powodu różnicy w gęstościach. Woda wykazuje większą gęstość, olej mniejszą, a gaz , który powstał z połączenia węglanów zawartych w tabletce z wodą jeszcze mniejszą gęstość.I dlatego był on wyrzucany w postaci bąbelków ku górze. Efekt wizualny podobnie jak w poprzednim doświadczeniu był również imponujący i podobał się uczniom.
💚,, Ciecz nieniutonowska”🧪
Nazwa cieczy wzięła się z faktu, iż przeczy ona prawu Izaaka Newtona, fizyka, który założył, że wszystkie ciecze posiadają takie same właściwości. Do doświadczenia potrzebowaliśmy tylko mąki ziemniaczanej i wody oraz odpowiedniego naczynia. Ciecz nieniutonowska zachowywała się jak ciało stałe, gdy dostarczaliśmy jej energii, tzn. gdy uderzaliśmy w jej powierzchnię, ugniataliśmy ja, kiedy nasze ruchy były szybkie i mocne. Ciecz wówczas twardniała, można było nadać jej kształt, przypominała ciało stałe. Natomiast, kiedy z tą samą cieczą obchodziliśmy się delikatnie – rozpływała się leniwie między palcami. Zabawa z cieczą nieniutonowską okazała się niesamowicie ekscytująca i angażująca dla uczniów.
Na kolejnym spotkaniu Klubu Młodego Odkrywcy Ekologa omawialiśmy znaczenie terenów zielonych w mieście. Dzieci wiedzą, że drzewa produkują tlen, pochłaniają zanieczyszczenia, obniżają temperaturę podczas upałów, wpływają pozytywnie na nasze samopoczucie. Dzisiaj zrozumiały także, że tereny zielone zatrzymują wodę opadową i ułatwiają jej retencjonowanie. Zostały zapoznane z nowym terminem, jakim jest retencja krajobrazowa. Jest to niezwykle ważny proces w przyrodzie w obliczu długich okresów suszy, coraz częstszych fal upałów. Wody jest coraz mniej i wzrasta temperatura powietrza. Taki czas staje się bardzo uciążliwy dla całej przyrody ożywionej. Długotrwałe opady z kolei doprowadzają do podtopień , gdyż w zabetonowanym szczelnie mieście systemy kanalizacyjne nie nadążają z odprowadzaniem wody.
Skutecznym rozwiązaniem tych problemów jest zwiększanie retencji krajobrazowej poprzez zakładanie stawów, oczek wodnych , powiększanie powierzchni terenów zielonych choćby w postaci łąk kwietnych, ogrodów deszczowych, zielonych dachów i ścian. Konieczna jest ochrona drzew przed niszczeniem i wycinką oraz sadzenie nowych tam, gdzie jest to możliwe. Drzewa najefektywniej zatrzymują wodę, a przy okazji działają jak nawilżacze powietrza. Jedno drzewo w porze letniej może wyparować dziennie nawet 500litrów wody.
Na zajęciach przeprowadziliśmy eksperyment, który polegał na przepuszczeniu tej samej ilości wody przez różne podłoża: piasek, żwir i darń(gleba z trawą). Po wlaniu wody do naczyń z piaskiem i żwirem odzyskaliśmy ją prawie w 100 %. Oznacza to, że te podłoża słabo zatrzymują wodę. Natomiast z naczynia z darnią spłynęło bardzo mało wody, ponieważ została ona zatrzymana w glebie ze zwartą roślinnością. Jest to dowód na to, że tereny zielone sa potrzebne w miastach i ich rola w retencji krajobrazowej jest nieoceniona.
Czego potrzebują do życia rośliny? - to kolejny problem, któremu poświęciliśmy dwa doświadczenia.
1. Czy światło 🌞 jest potrzebne roślinom 🌻 do życia?
Pierwsze doświadczenie dotyczyło roli światła w życiu roślin. Uczniowie jednomyślnie stwierdzili, że światło jest konieczne do wzrostu i prawidłowego rozwoju roślin. Na dwóch spodkach dzieci wysiały owies i rzeżuchę na identycznym podłożu zwilżonym taką samą ilością wody. Naczynia ustawiły na parapecie , by zapewnić nasionom taką samą ilość światła, potem codziennie podlewały i obserwowały kiełkowanie nasion. Po upływie tygodnia u wszystkich roślin pojawiły się zielone łodyżki i listki. Jedno naczynie z owsem i z rzeżuchą zostało przykryte tekturowym pudełkiem i nazwano to próbą badawczą , pozostałe zaś bez przykrycia- próbą kontrolną. W dalszym ciagu prowadzono obserwacje i podlewano hodowle taka samą ilością wody. Po kilku następnych dniach dzieci zauważyły, że rośliny , którym zabrano światło mają wiotkie łodyżki i żółtawe listki. To efekt braku światła. Wynik potwierdził hipotezę uczniów postawioną na początku doświadczenia. Rośliny do wzrostu i prawidłowego rozwoju potrzebują światła.
2. Wpływ zanieczyszczonej wody💦 na rośliny 🪴🌾
Woda jest czynnikiem niezbędnym do życia wszystkich organizmów- taka hipotezę dzieci postawiły przed następnym doświadczeniem. Badaliśmy w nim wpływ zanieczyszczonej wody na rozwój roślin. Do doświadczenia wybraliśmy margerytki, które są wytrzymałe i długo zachowują świeżość. Wstawiliśmy po jednym kwiatku do czterech naczyń . W pierwszym naczyniu była tylko czysta woda, w drugim do wody dosypaliśmy łyżeczkę soli, w trzecim dolaliśmy do wody łyżeczkę octu, a w czwartym dodaliśmy łyżeczkę płynu do mycia naczyń. Po trzech dniach już zauważyliśmy, że łodyżki kwiatów zanurzonych w słonej i kwaśnej wodzie pociemniały, a płatki zaczęły więdnąć. Sól powoduje suszę , kwiat nie potrafi pobierać wystarczającej ilości wody. Tak samo dzieje się podczas zimy, kiedy na drogi sypana jest sól. Wpływa to niekorzystnie na wszystkie rośliny. Kwiat w wodzie z octem był w podobnym stanie, co kwiat w wodzie słonej, również nie potrafił pobierać wody i dodatkowo był zakwaszany. Ten efekt można by porównać do kwaśnych deszczy, które niszczą roślinność. Kwiatki w czystej wodzie i w wodzie z płynem miały nadal zdrowy wygląd. Po trzech kolejnych dniach dzieci zaobserwowały, że margerytka z pierwszej szklanki pobrała więcej wody i jest nadal w dobrej formie, zaś ta z naczynia z konserwantem wygląda gorzej i powoli więdnie.
Uczniowie przekonali się dzięki doświadczeniu , że czysta woda najlepiej wpływa na roślinność, dlatego musimy dbać o to , by nie zanieczyszczać wód powierzchniowych takich jak : rzeki, jeziora, potoki, stawy. Musimy też uważać na to, co wylewamy na glebę, by nie zaszkodzić naszej bioróżnorodności i pozostawić dla niej czyste środowisko do życia i rozwoju.
Razem dla czystej planety – Sprzątamy, by Ziemia była zielona!
22 kwietnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Ziemi. Tego dnia uczniowie na zajęciach Klubu Młodego Ekologa przystąpili do akcji sprzątania najbliższej okolicy ❤️💪💚. Postanowili oczyścić ze śmieci teren wokół szkoły. Wyposażeni w rękawiczki i worki uprzątnęli sąsiadujące ze szkołą ulice, plac targowy i teren wokół Orlika.
Swoją postawą i zangażowaniem dowiedli, że zależy im na tym, by nasza Mała Ojczyzna 🏡była wolna od śmieci i piękna. Udowodnili, że bliska jest im troska o naszą Ziemię i są gotowi do ratowania jej przed śmieciami. Ziemia jest naszym wspólnym dobrem, dlatego wszyscy musimy troszczyć się o środowisko naturalne.
Udział w akcji proekologicznej sprzyjał również rozwojowi współpracy i integracji członków zespołu. Był to niesamowicie efektywnie i miło spędzony czas👏.
,, Cudeńka z surowców wtórnych”♻️👏
Na zajęciach Koła Młodego Ekologa uczestnicy oprócz zgłębiania tajników ekologii i poznawania przyrody w sposób aktywny poprzez eksperymenty i doświadczenia mieli możliwość rozwijania swej kreatywności i odkrywczości. Wykorzystując surowce wtórne i odpady (m.in. wytłaczanki po jajkach, rolki po papierze toaletowym i ręcznikach papierowych, ścinki materiału) dzieci tworzyły piękne ozdoby i gadżety. Materiały te na co dzień są po prostu wyrzucane do kosza, a tutaj otrzymały nowe życie. Dzięki tym działaniom nie tylko rozwijamy świadomość ekologiczną u dzieci, ale również rozbudzamy u nich twórcze myślenie i zdolności artystyczne.
,, Dowcipna skorupka jajka” 🪺🥚
Na kolejnym spotkaniu poszukiwaliśmy odpowiedzi na pytanie:,,Czy można zobaczyć surowe jajko bez skorupki”? W tym celu przeprowadziliśmy eksperyment z octem i jajkiem w rolach głównych. Umieścilismy jajko w naczyniu z octem. Już po kilkunastu minutach zaobserwowaliśmy małe bąbelki osadzające się na skorupce jajka, a następnego dnia wapienna skorupka zupełnie znikła, niczym za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. Ocet to kwas, który posiada zdolności rozpuszczania niektórych twardych substancji np. wapnia, a właśnie z niego zbudowana jest skorupka jajka. Widzieliśmy ,, nagie” jajko, które na dodatek zyskało nową właściwość- sprężystość. Uginało się pod naszym naciskiem, po czym wracało do pierwotnego kształtu. Było to bardzo ekscytujące doświadczenie.
,, Denaturacja białka”🥚🍳
Na tych samych zajęciach badaliśmy również wpływ detergentu (Domestosu) na białko kurze. Do surowego białka nalaliśmy niewielką ilość płynu bezbarwnego o charakterystycznym zapachu. Już po chwili zaobserwowaliśmy, że z płynnego białka wytrącają się kłaczki o stałej konsystencji. Było to ścięte białko, a proces, który tu zaszedł to denaturacja. Detergent o właściwościach żrących wpływa na strukturę i właściwości białka, powoduje nieodwracalne zmiany w jego wyglądzie. Ponieważ białko jest składnikiem budulcowym naszego organizmu, powinniśmy pamiętać o zakładaniu rekawiczek ochronnych przy różnego rodzaju pracach domowych z użyciem tego typu substancji. Warto jest poznać i odczytywać piktogramy na opakowaniach, by uchronić się przed niebezpiecznymi sytuacjami np. podrażnieniem skóry.
Które produkty pochodzenia roślinnego
zawierają tłuszcz?🌱🌾
Niektóre rośliny są źródłem cennych surowców , np. olejów jadalnych. Przeprowadziliśmy doświadczenie, w którym nauczyliśmy się rozpoznawać nasiona zawierające olej.
Do doświadczenia użyliśmy nasiona: słonecznika, orzecha włoskiego, jabłka, rzepaku, siemienia lnianego, owsa. Na ręcznik papierowy wykładaliśmy kolejno przygotowane nasiona. Przykrywaliśmy je drugą warstwą ręcznika i naciskaliśmy mocno wałkiem, by je zgnieść. Następnie porównywaliśmy ślady pozostawione na ręcznikach. Tłuste plamy pozostawiły nasiona słonecznika, orzecha, rzepaku i lnu. Jesteśmy bogatsi o wiedzę na temat pochodzenia olejów roślinnych.