Diagnostic Radiology
Pros
มีการสอนที่เข้มข้น มีปริมาณเลคเชอร์ที่มาก และ มี Resource ให้สามารถทบทวนย้อนหลังได้
การเรียนในระบบพี่น้องที่เป็นกันเอง ไม่ต้องกังวลเมื่อเป็น Resident 1 ใหม่ที่อ่านอะไรไม่เป็นเลย เพราะนอกจาก Resource ที่เพียบพร้อมแล้วยังมีพี่ๆ คอยช่วยเหลืออีกด้วย
มีเคสที่น่าสนใจให้เรียนมากด้วยความเป็นโรงเรียนแพทย์ที่ใหญ่ และ ยังมีคลังเคสที่น่าสนใจ (เคสแห้ง) ไว้ให้ศึกษาย้อนหลัง ทำ Conference ได้ด้วย และมี e-Library ของภาควิชา
มีอาจารย์ subspecialists ครบถ้วนในทุก subspecialty ของรังสีวินิจฉัย
มีห้องอ่านฟิล์มที่ใหม่และทันสมัย น่าทำงาน รวมถึงมีอุปกรณ์อำนวยความสะดวกครบครัน ทั้ง Monitor ขนาดใหญ่คุณภาพดีสำหรับการอ่านฟิล์ม, Keyboard โดยเฉพาะ Mechanical keyboard, เก้าอี้ทำงานที่ดี รู้สึกผ่อนคลายเวลาทำงาน
มีระบบ IT รอบด้าน ทั้งโปรแกรมดูข้อมูลผู้ป่วยได้จากทางไกล (แต่ก็มีความปลอดภัยสูง), ระบบการแปลผลภาพทางไกล (Ericom), ระบบการติดต่อสื่อสารภายในผ่านอินเทอร์เน็ต (SivWork, Ekocall) และ AI สำหรับช่วยอ่านภาพวินิจฉัย เช่น AI in CXR และ Rapid AI for stroke imaging
Cons
จำนวนคนไข้และปริมาณการตรวจ imaging เยอะมาก เนื่องจากเป็นโรงเรียนแพทย์ขนาดใหญ่ จำนวนเตียงมากถึง 2200 เตียง
ผู้ป่วยซับซ้อนสูง ทำให้การตรวจ imaging มีความซับซ้อนตามไปด้วย
ระบบ IT บางส่วนยังไม่สมบูรณ์ ซึ่งมีผลทำให้ไม่สะดวกในการปฏิบัติงานอยู่บ้าง
SiRAD Dx Education System
Overview
ช่วยกันดูแลรักษาผู้ป่วย และปฏิบัติงานตามที่ได้รับมอบหมายในภาควิชาฯ (ดูเพิ่มเติมในเรื่องการปฏิบัติงาน)
ปฏิบัติงานอื่น ๆ ตามที่ได้รับมอบหมายของร.พ. เช่น การอยู่เวรตรวจผู้ป่วยนอกเวลา ณ ห้องแพทย์เวร จะได้อยู่เวรประมาณเดือนละ 1ครั้ง, คลินิก ARI, ออกหน่วยรับบริจาคเลือด
ทำงานวิจัยอย่างน้อย 1 เรื่อง ก่อนจบ
เข้าร่วมประชุมวิชาการของราชวิทยาลัยรังสีแพทย์แห่งประเทศไทย และ อื่นๆ
Rotations
สำหรับหลักสูตรรังสีวิทยาวินิจฉัย แบ่งหน่วยย่อยภายในลงไปอีกหลายหน่วย ได้แก่
Neuro: แปลผลภาพวินิจฉัยระบบประสาท ได้แก่ Brain, Neck, Spine
Chest: แปลผลภาพวินิจฉัยในทรวงอก
Abdomen: แปลผลภาพวินิจฉัยในช่องท้อง (เน้นไปที่ CT และ MRI)
GI: แปลผลภาพวินิจฉัยในช่องท้อง (เน้น Plain film และ Fluoroscopy และ มีบางส่วนคาบเกี่ยวกับ Abdomen)
MSK: แปลผลภาพวินิจฉัยของระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ
Pediatrics: แปลผลภาพวินิจฉัยของเด็ก
Emergency: แปลผลภาพวินิจฉัยฉุกเฉิน เช่น trauma หรือ emergency condition
CTA: แปลผลภาพวินิจฉัยของระบบหลอดเลือด
Breast: ตรวจ Breast ultrasound และแปลผล mammogram รวมถึงการเจาะตรวจชิ้นเนื้อ
Ultrasound: ตรวจ U/S Abdomen รวมถึง color Doppler ของส่วนต่างๆ
Obstetric and gynecological ultrasound: วนตอน R2 แยกจาก U/S ปกติ
Intervention radiology (IR/Body IR): รังสีร่วมรักษาของลำตัว ทำหัตถการร่วมรักษาของลำตัว
Neurointervention: รังสีร่วมรักษาระบบประสาท
NM: Nuclear medicine
RT: Radiation therapy
ปี 1 จะวนรังสีวินิจฉัย 146 สัปดาห์, วนรังสีรักษา 4 สัปดาห์ และ วนเวชศาสตร์นิวเคลียร์ 6 สัปดาห์
ปี 2-3 วนเฉพาะรังสีวินิจฉัย
Workdays
แพทย์ประจำบ้านจะหมุนเวียนกัน ปฏิบัติงานในหน่วยต่าง ๆ คราวละ 2-4 สัปดาห์ มีหนักเบาปนกันไป
เริ่มปฎิบัติงานประมาณ 08.00น โดยมีหน้าที่
แปลผลภาพและ พิมพ์รายงานผลทางรังสี (Radiology report)
โดยในงานรังสีวินิจฉัยเราจะมีหลาย modality ตั้งแต่ Plain film, Fluoroscopy, Ultrasound, CT, MRI
สำหรับแพทย์ประจำบ้านชั้นปีที่ 1 จะได้แปลผลเน้น Plain film และ Basic CT, Fluoroscopy เป็นหลัก
สำหรับแพทย์ประจำบ้านชั้นปีที่ 2 และ 3 จะได้แปลผล Imaging ที่ advanced มากขึ้น เช่น advanced CT หรือ MRI
สำหรับบาง Modality เราจะต้องไปทำหัตถการให้ได้ภาพมาก่อน เช่น Fluoroscopy หรือ Ultrasound
หลังจากพิมพ์รายงานเสร็จ จะมีการ Review film ร่วมกับอาจารย์ประจำหน่วยที่รับผิดชอบในวันนั้น
ถือ VPN (เป็น call center) มีหน้าที่รับ Consult ผู้ป่วยจากแผนกต่าง ๆ ภายใต้การดูแลของรุ่นพี่และอาจารย์
Protocol case ที่จะทำ Imaging เช่น CT scan ในวันถัดไปในช่วงบ่ายของวัน (การ Protocol case คือ การวางแผนเทคนิคการตรวจให้เหมาะสมกับคำถามทางคลินิก เช่น การเลือกชนิดของ contrast medium และ route ในการให้ contrast medium เป็นต้น)
เข้าร่วมกิจกรรมวิชาการของภาควิชา เช่น Lecture, Case conference, Journal club, Seminar และอื่นๆ โดยกิจกรรมดังกล่าวมีทั้งที่จัดภายในสาขา ในภาควิชา ระหว่างภาควิชา และระหว่างโรงพยาบาล ผู้นำเสนออาจเป็นแพทย์ประจำบ้านเอง รุ่นพี่ เพื่อนต่างแผนก หรือต่างโรงพยาบาล
ปกติจะไม่มีเคสที่ต้องราวน์วอร์ด ยกเว้น แพทย์ประจำบ้านที่ปฏิบัติงานด้านรังสีร่วมรักษา ได้แก่ Body Intervention และ Neurointervention จะต้องติดตามดูแลผู้ป่วยหลังทำหัตถการต่างๆ จนกว่าผู้ป่วยจะออกจากโรงพยาบาล
Duties
วันราชการ เวลา 16.00 น. ถึง 08.00 น. ของวันถัดไป
วันหยุดราชการ เวลา 08.00 น. ถึง 08.00 น.ของวันถัดไป
การอยู่เวรจะมีทั้ง Resident 1, 2, 3 และ Fellow ดูเคสร่วมกัน สิ่งที่จะได้ทำในเวรจะคล้ายๆ ในเวลา คือ
ถือ VPN เป็น call center เพื่อรับ request emergency imaging จากเจ้าของไข้ในสาขาต่างๆ
Protocol และ ติดต่อกับนักรังสีการแพทย์ (radiologic technologist) เพื่อตรวจ imaging ซึ่งส่วนมากในเวรจะเป็น CT และอัลตราซาวด์
แปลผลภาพที่ได้มา พร้อมทั้งพิมพ์รายงานผลทางรังสีแบบ preliminary และแจ้งผลการตรวจเบื้องต้นที่สำคัญกับแพทย์เจ้าของไข้
Review case ในเวรกับอาจารย์ หรือ พี่ Fellow
โดยในเวรเราจะเป็นการทำงานเป็นทีม 2 ทีม คือ Neuro Imaging (สำหรับ Brain, Spine, Neck imaging) และ Body Imaging (สำหรับภาพวินิจฉัยส่วนอื่นๆ)
สำหรับ Resident 1 ใหม่ไม่ต้องกังวลไปว่าเราจะทำได้ไหม ทำงานไหวหรือเปล่า ที่เรา พี่ๆ จะคอยดูแล และ Cover ไม่ปล่อยพวกเราที่ยังไม่เชี่ยวชาญแน่นอน
ปีการศึกษา 2566 ปรับการอยู่เวรให้มี Night Shift Rotation ซึ่งเป็นการหมุนวนปฏิบัติงานนอกเวลาราชการที่จัดไว้ล่วงหน้าในตาราง rotation โดย
จัดไว้ 2 สัปดาห์/ปีการศึกษา
มี resident ใน rotation นี้ 2-3 คน (R1, 2, 3)
หน้าที่รับผิดชอบด้าน emergency imaging ในช่วงเวรดึก (22:00-08:00 น.) ในคืนวันอาทิตย์ถึงคืนวันพฤหัส โดยหลังจากรีวิวเคสกับอาจารย์เสร็จเรียบร้อยแล้วจะเป็นเวลาพักผ่อน หรือศึกษาด้วยตนเอง
โครงสร้างเวรแบบใหม่ (2566) จะมีลักษณะดังนี้
เวรบ่ายวันจันทร์ถึงศุกร์ (16:00-23:00 โดยประมาณ) เป็น resident จากเวร pool กลาง
เวรดึกคืนวันอาทิตย์ถึงพฤหัส (22:00-08:00) เป็น resident จาก Night Shift rotation
เวรคืนวันศุกร์ และเวรวันหยุดเสาร์อาทิตย์ เป็น resident จาก pool กลาง
เวร INR (interventional neuroradiology) เป็น resident จาก INR rotation
เวร body intervention เป็น resident จาก pool กลาง
Academic activity
สถานที่เรียนหลักของภาควิชารังสีวิทยา คือ ห้องประชุมพิณพากย์พิทยาเภท (ตึก 72 ปี ชั้น 1) โดยในสำหรับสถานการณ์โควิด อาจจะมีการจำกัดผู้เข้าร่วมภายในห้องประชุม และ มีการถ่ายทอดการเรียนผ่าน Zoom
กิจกรรมวิชาการของภาควิชารังสีของหน่วยรังสีวินิจฉัย
Diagnostic radiology lecture: โดยอาจารย์ผู้เชี่ยวชาญประจำแต่ละสาขาของภาควิชา มีตั้งแต่พื้นฐานจนถึงเนื้อหาเชิงลึก ช่วงต้นปีการศึกษาจะเริ่มด้วย introduction ของแต่ละหน่วย เพื่อปูพื้นฐานให้กับ resident 1
Lecture อื่นๆ สำหรับ resident 1
Nuclear medicine lecture: ทุกวันพุธ 8.00 - 9.00 น.
Radiation therapy lecture: ทุกวันศุกร์ 7.30 - 9.00 น.
Basic science lecture: ทุกวันพุธ 15.00 - 17.00 น. (เป็นรายวิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐานที่เรียนรวมกับ resident 1 ภาควิชาอื่นๆ)
Radiation physics and radiobiology: ทุกวันศุกร์ 13.00 - 16.00 น.
Seminar: เป็น Topic review กึ่ง lecture ทำโดย resident แต่ละชั้นปี โดยมีอาจารย์เป็นที่ปรึกษา จัดทุกวันจันทร์และพฤหัสบดี เวลา 12.00 - 13.00 น.
Journal club: เป็น literature review ทุกวันจันทร์ 8.00 - 9.00 น.
Interdepartmental conference และ Conference ประจำหน่วยต่างๆ ตามหน่วยที่วน เช่น
Emergency imaging conference ของหน่วย emergency
GI conference: ระหว่างหน่วย GI กับ GI Med
Ped-chest conference, Ped-surgery conference ของหน่วย pediatrics
Bone tumor, trauma, sports conference ของหน่วย MSK
Neuroscience conference ของหน่วย neuro
Fellow-patho, fellow-topic ซึ่งเป็น conference ที่จัดโดยพี่ fellow
Interhospital conference ประมาณ 5-6 รายการ เช่น
Acute Care/Trauma Surgery - X-ray conference ของหน่วย emergency ร่วมกับ รพ. รามาธิบดี รพ.ธรรมศาสตร์
Postmortem CT conference ของหน่วย emergency ร่วมกับสถาบันนิติวิทยาศาสตร์ รพ.รามาธิบดี รพ.จุฬาลงกรณ์ รพ.สงขลานครินทร์
และอีกมากมาย
จะเห็นได้ว่าที่เรามีกิจกรรมการเรียนแน่นมากๆ
Evaluation
มีการประเมินครอบคลุมทั้งด้านความรู้ ทักษะ เจตคติ กำหนดการสอบคร่าวๆ ของแต่ละชั้นปี
แพทย์ประจำบ้านชั้นปีที่ 1 จะมีการสอบบ่อยที่สุด
การสอบวิชารังสีวิทยา
การสอบ Radiation physics
การสอบ Radiobiology
การสอบวิชาวิทยาศาสตร์การแพทย์พื้น ฐานและคลินิกสัมพันธ์ (SIID521)
การสอบวิชาการบริหารทางการแพทย์ (SIID523)
การสอบวิชาภาษาอังกฤษ (SIID 522)
แพทย์ประจำบ้านชั้นปีที่ 2
การสอบวิชารังสีวิทยา
แพทย์ประจำบ้านชั้นปีที่ 3
การสอบวิชารังสีวิทยา (in-training examination) ทั้งแบบ multiple choice question (MCQ), oral และ rapid report (คล้ายสอบ OSCE)
การประเมินสำหรับทุกชั้นปี
ระหว่างการปฏิบัติงานในแต่ละหน่วย จะมีการประเมินความรู้พื้นฐานที่สำคัญของหน่วยนั้นๆ สำหรับชั้นปีนั้นๆ โดยอาจารย์ประจำสาขาด้วย โดยยึดตามเกณฑ์ EPA ซึ่งสามารถดูได้ที่เว็บไซต์ Resident Hub
มีการเก็บเคสที่ได้อ่านลง logbook เพื่อติดตามจำนวนเคสที่ได้อ่านตามเกณฑ์ขั้นต่ำของราชวิทยาลัย
มี Resident progression report เป็นการพูดคุยกับอาจารย์ ถึงประสบการณ์การเรียนรู้ที่ผ่านมา พร้อมรับคำแนะนำดีๆ
Research
งานวิจัยเป็นหนึ่งในองค์ประกอบของการเรียนรู้เป็น resident ซึ่งเป็นข้อกำหนดของหลักสูตรฯ ที่เรามีกิจกรรมสนับสนุนงานวิจัยหลายอย่างให้กับ resident อย่าง Introductory lecture, กิจกรรม Research Day และมีทีมธุรการด้านงานวิจัยโดยเฉพาะ เพราะฉะนั้น จึงไม่ต้องกังวลว่าจะทำไม่ได้ หรือเริ่มต้นไม่เป็น
นอกจากนั้นเรายังมีกระบวนการ "จับคู่" resident กับหัวข้อวิจัยที่แต่ละคนสนใจ โดยให้ resident 1 เลือก key words ที่ตนเองสนใจจาก pool ที่อาจารย์ส่งให้ เข้าสู่ขบวนการจับคู่ไปตามลำดับ เพื่อให้เรามีโอกาสได้เลือกงานที่ตรงกับความสนใจ
สำหรับน้องๆ ที่สนใจทำวิจัย รพ.ศิริราชมีแหล่งทุนวิจัยหลากหลายทาง ทั้งทุนวิจัยในคณะ ภายนอกคณะ ต่างประเทศ ซึ่งเข้าไปดูข้อมูลเพื่มเติมได้ในเว็บไซต์ภาควิชารังสีวิทยา ร.พ.ศิริราช
ที่ศิริราชมีการทำ MOU วิจัยกับหน่วยงานต่างๆ เช่น
“ศิริราช” จับมือ “เพอเซ็ปทรา” วิจัย-พัฒนารังสีวินิจฉัยสัญชาติไทย AI คัดกรองโรคทรวงอกได้ทั้ง 14 สภาวะ มั่นใจแม่นยำสูง ฯลฯ
คณะแพทยศาสตร์ ศิริราช ลงนามความร่วมมือกับ Taipei Veteran General Hospital ประเทศไต้หวัน ทางด้านการแลกเปลี่ยนทางวิชาการและการวิจัย
สถิติ
สถิติการสอบเพื่อวุฒิบัตรรังสีวินิจฉัย (Diagnostic Radiology board)