ศูนย์เรียนรู้ด้านอาชีพบ้านรังแตนใต้
สถานที่ในการดำเนินการ ศูนย์เรียนรู้ด้านอาชีพ หมู่ที่ ๑๑ ตำบลจ.ป.ร. อำเภอกระบุรี จังหวัดระนอง
จุดเด่นของเรื่อง การดำเนินชีวิตแบบพอเพียงโดยมีภูมิปัญญาด้านอาชีพต่างๆในชุมชนให้ความรู้แก่ประชาชนในชุมชน โดยจุดเด่นในศูนย์เรียนรู้ในการทำผ้ามัดย้อมและเพิ่มมูลค่าของผ้ามัดย้อมโดยการแปรรูปผลิตภัณฑ์ผ้ามัดย้อม(การตัดเย็บ)
ประวัติความเป็นมาผ้ามัดย้อม
ประวัติความเป็นมา ผ้ามัดย้อม เกิดจากการนำ "คราม" สีจากพืชจากธรรมชาติ โดยภูมิปัญญาชาวบ้าน นำมาผ่านการบีบ ผ่านการคั้น ผ่านความตั้งใจ ผ่านการนวด ความทุ่มเท การเรียนรู้ ใส่ความคิด ความสร้างสรรค์ เกรงว่าภูมิปัญญากำลังจะหายไป จึงได้มีการอนุรักษ์ด้วยการทำผ้ามัดย้อม โดยใช้ครามเป็นวัสดุในการทำสีผ้า จุดเด่นของผลิตภัณฑ์มีลวดลายผ้าที่หลากหลาย
องค์ประกอบที่ใช้ในการผลิตเป็นผลิตภัณฑ์ ประกอบด้วย สีธรรมชาติได้จากต้นไม้ ได้แก่ ราก แก่น เปลือก ต้น ผล ดอก เมล็ด ใบ เป็นต้น หรือสีที่ได้จากการสกัด ซึ่งต้นไม้แต่ละชนิดให้โทนสีต่างกัน ขึ้นอยู่กับคุณสมบัติของต้นไม้นั้น
ขั้นตอนการผลิต
๑. เตรียมวัตถุดิบให้สี เช่น ใบไม้ ดอกไม้ เปลือกไม้ กิ่ง ก้านใบ แก่นใบ ผลไม้ รากไม้ ที่ให้โทนสีที่ต้องการมาจำนวนพอประมาณ ซึ่งขึ้นอยู่กับระดับน้ำ หม้อที่ใช้ต้มและจำนวนผ้าที่ต้องการย้อมด้วยนำวัตถุดิบดังกล่าวมาหั่นเล็กๆ ขนาดพอเหมาะกับภาชนะต้ม
๒. เตาขนาดใหญ่ หรือก้อนเส้าที่สูงเล็กน้อยเพื่อตั้งหม้อต้มน้ำ พร้อมกับถ่านหรือฟืนที่จะก่อไฟ
๓. ผ้าฝ้ายขนาดตามต้องการ ขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ในการใช้
๔. หนังยาง เชือก ฟาง หรือ เข็มกับด้าย เพื่อเอาไว้มัดลวดลาย
๕. ปี๊ป กะละมังหรือหม้อขนาดใหญ่เพื่อเอาไว้ต้มสีย้อมผ้าจากธรรมชาติ
๖. ถุงผ้า หรือ ตาข่าย สำหรับใส่หรือห่อวัตถุดิบที่ให้สี เพื่อป้องกันไม่ให้เศษไม้ กระจายไปติดกับผ้า
ที่เราจะย้อม
๗. ไม้ไผ่ผ่าซีกแบนเรียบ ไม้ไอศกรีม ก้อนหิน หรือวัตถุขนาดต่างๆ เพื่อเอาไว้ทำเป็นแม่แบบกดทับผ้าเพื่อให้เกิดลายตามจินตนาการ
๘. เกลือ เอาใส่ในหม้อต้มน้ำเพื่อให้สีติดทนนานขึ้น
หลักสูตรการเพิ่มมูลค่าของผ้ามัดย้อมโดยการแปรรูปผลิตภัณฑ์ผ้ามัดย้อม(การตัดเย็บ)
ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอกระบุรี
หลักสูตรการแปรรูปผลิตภัณฑ์ผ้ามัดย้อม(ตัดเย็บ)
จำนวน 40 ชั่วโมง
กลุ่มอาชีพความคิดสร้างสรรค์
ความเป็นมา
การจัดการศึกษาอาชีพในปัจจุบันมีความสำคัญมาก เพราะจะเป็นการพัฒนาประชากรของประเทศให้ มีความรู้ ความสามารถและทักษะในการประกอบอาชีพ เป็นการแก้ปัญหาการว่างงานและส่งเสริมความเข้มแข็งให้แก่เศรษฐกิจชุมชน ซึ่งกระทรวงศึกษาธิการได้กำหนดยุทธศาสตร์ 2555 ภายใต้กรอบเวลา 2 ปี ที่จะพัฒนา 5 ศักยภาพของพื้นที่ใน 5 กลุ่มอาชีพใหม่ ให้สามารถแข่งขันได้ใน 5 ภูมิภาคหลักของโลก “รู้เขา รู้เรา เท่าทัน เพื่อแข่งขันได้ในเวทีโลก” ตลอดจนกำหนดภารกิจที่จะยกระดับการจัดการศึกษาเพื่อเพิ่มศักยภาพและขีดความสามารถให้ประชาชนได้มีอาชีพที่สามารถสร้างรายได้ ที่มั่นคง โดยเน้นการบูรณาการให้สอดคล้องกับศักยภาพด้านต่างๆ มุ่งพัฒนาคนไทยให้ได้รับการศึกษาเพื่อพัฒนาอาชีพและการมีงานทำอย่างมีคุณภาพทั่วถึงและเท่าเทียมกัน ประชาชนมีรายได้มั่นคง มั่งคั่ง และมีงานทำอย่างยั่งยืน มีความสามารถเชิงการแข่งขันทั้งในระดับภูมิภาคอาเซียนและระดับสากล ซึ่งจะเป็นการจัดการศึกษาตลอดชีวิตในรูปแบบใหม่ที่สร้างความมั่นคงให้แก่ประชาชนและประเทศชาติ
สภาพสังคมปัจจุบันมนุษย์เราได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงในด้านต่างๆ เช่น ด้านเศรษฐกิจ การเมือง สังคมและสิ่งแวดล้อมเป็นอย่างมาก ประชากรมนุษย์เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ แต่ทรัพยากรธรรมชาติถูกใช้ไปอย่างรวดเร็ว และไม่เพียงพอกับจำนวนประชากรที่เพิ่มขึ้นทุกมุมโลกมนุษย์จึงประสบปัญหาต่างๆตามมามากมาย โดยเฉพาะด้านการดำรงชีพและชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชน ดังนั้น สิ่งที่ทุกคนควรตระหนัก คือ ทรัพยากรที่มีอยู่ และการใช้ทรัพยากรในชีวิตประจำวัน จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่มนุษย์จะต้องลดการใช้ทรัพยากร และใช้ทรัพยากรได้อย่างคุ้มค่า
จากสภาพแวดล้อมของประเทศไทยที่ประสบปัญหาการว่างงานและไม่มีอาชีพที่แน่นอนการฝึกอาชีพเป็นอีกแนวทางหนึ่งที่สร้างรายได้ และอาชีพการทำผ้ามัดย้อมเป็นอาชีพหนึ่งที่สร้างรายได้ให้แก่ชุมชนและครอบครัวได้ในระดับหนึ่ง และผ้ามัดย้อมเมื่อผลิตขึ้นมาแล้วก็สามารถนำไปพัฒนาโดยแปรรูปผผ้ามัดย้อมให้เกิดผลิตภัณฑ์ในรูปแบบใหม่ที่หลากหลายเช่น การตัดเย็บเสื้อผ้า กางกาง กระเป๋าผา หรืออื่นๆอีกมากมาย และสามารถจำหน่ายในราคาที่สูงขึ้นได้ จึงนับว่าเป็นช่องทางหนึ่งในการประกอบอาชีพ
หลักการของหลักสูตร
1. เป็นหลักสูตรที่เน้นการจัดการศึกษาอาชีพเพื่อการมีงานทำ ที่เน้นการบูรณาการเนื้อหาสาระ
ภาคทฤษฎีควบคู่ไปกับการฝึกปฏิบัติจริง ผู้เรียนสามารถนำความรู้และทักษะไปประกอบอาชีพได้จริงอย่างมีคุณภาพและมีคุณธรรมจริยธรรม
2. เป็นหลักสูตรที่เน้นการดำเนินงานร่วมกับเครือข่าย สถานประกอบการ เพื่อประโยชน์ในการ
ประกอบอาชีพ
3. เป็นหลักสูตรที่ผู้เรียนสามารถนำผลการเรียนรู้ไปเทียบโอนเข้าสู่หลักสูตรการศึกษานอกระบบ
ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ในรายวิชาเลือกของสาระการประกอบอาชีพได้
4. เป็นหลักสูตรที่เน้นการใช้ศักยภาพ 5 ด้านในการประกอบอาชีพ ได้แก่ ศักยภาพด้านทรัพยากร
ภูมิอากาศ ภูมิประเทศและทำเลที่ตั้ง ศิลปวัฒนธรรมประเพณีและวิถีชีวิต และด้านทรัพยากรมนุษย์
จุดหมาย
เพื่อให้ผู้เรียนมีคุณลักษณะดังนี้
1. มีความรู้และทักษะในการประกอบอาชีพ สามารถสร้างรายได้ที่มั่นคง มั่งคั่ง
2. ตัดสินใจประกอบอาชีพให้สอดคล้องกับศักยภาพของตนเอง ชุมชน สังคม และสิ่งแวดล้อม
อย่างมีคุณธรรมจริยธรรม
3. มีเจตคติที่ดีในการประกอบอาชีพ
4. มีความรู้ความเข้าใจและฝึกทักษะการบริหารจัดการในอาชีพได้อย่างมีประสิทธิภาพ
5. มีโครงการประกอบอาชีพเพื่อใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาอาชีพของตนเอง
กลุ่มเป้าหมาย
มี 2 กลุ่มเป้าหมาย คือ
1. ผู้ที่ไม่มีอาชีพ
2. ผู้ที่มีอาชีพและต้องการพัฒนาอาชีพ
ระยะเวลา
จำนวน 40 ชั่วโมง
ภาคทฤษฎี 15 ชั่วโมง
ภาคปฏิบัติ 25 ชั่วโมง