Strwythur Y Gwersi RILL

Geirfa

Geiriau Y Dydd

Mae dau o eiriau haen dau (Beck et al., 2002) yn cael eu cyflwyno ym mhob gwers. Mae geiriau haen dau yn:

• Cael ei defnyddio yn aml gan deffnyddwyr iaith aeddfed.

• Yn ymddangos yn aml mewn meysydd amrywiol.

• Mae ganddynt botensial addysgiadol gan eu bod yn gallu cael eu dysgu mewn sawl ffordd ac yn cysylltu â geiriau eraill i feithrin dealltwriaeth semantig gyfoethog.

• Mae gan y geiriau sail gysyniadol (h.y. mae gan ddisgyblion ddealltwriaeth sylfaenol or gair, e.e. del - prydferth (gair haen 2))
  
  

Mae geiriau’r diwrnod yn cael eu hyfforddi yn dilyn y dull a ddefnyddir yn y Ymyriad Darllen a Geirfa (REVI; Duff et al., 2008), sy’n seiliedig ar Beck et al. (2002). Mae hyn yn cynnwys:

• Yr hyfforddwr yn rhoi cyd-destun i’r gair

• Y disgybl yn ailadrodd y gair

• Yr hyfforddwr yn diffinio’r gair

• Yr hyfforddwr yn defnyddio geiriau eraill am y gair

• Y disgybl yn defnyddio’r gair mewn cyd-destun

• Y disgybl yn ailadrodd y gair

Darllen 

Testun Y Dydd

Bydd y disgybl yn darllen y testun gyda’r hyfforddwr.

Yn dibynnu ar lefel y disgybl, efallai y byddant yn darllen yn uchel ar eu pen eu hunain neu’n rhannu’r darllen gyda’r hyfforddwr. Mae’r darn yn cynnwys y ddau Air y Diwrnod, sy’n galluogi’r plentyn i ymgyfarwyddo â ffurf ysgrifenedig y geiriau hyn yn y testun.

Bydd yr hyfforddwr yn helpu’r plentyn i ddatgodio geiriau nad ydynt yn gyfarwydd â hwy.

Bydd yr hyfforddwr yn gofyn dau neu dri chwestiwn rhagarweiniol i’r plentyn am y testun.

Cydnabyddiaeth Ffonemig

Gemau Geiriau

Yn y weithgaredd hwn, mae’r disgyblion yn canolbwyntio ar uno’r ffonemau (h.y., cyfuno’r ffonemau unigol a gyflwynir i greu’r gair targed). Dilynnir y weithgaredd hwn strwythur systematig.

Sillafu

Sillafu

Lle bo’n briodol, bydd y wers hon yn canolbwyntio ar gryfhau gwybodaeth y disgyblion am lythrennau, yn enwedig ar gyfer darllenwyr a sillafwyr iau neu rai sydd ar lefelau is (gweler Byrne, 1998).

Yna, symudir y ffocws at ddarparu cyfarwyddyd clir ac eglur ar synau neu batrymau lleferydd penodol. Yn gynnar yn y rhaglen, canolbwyntir ar synau lleferydd byrion, yna symudir ymlaen at synau lleferydd hirach yn nes ymlaen yn y broses ddysgu.

Dysgir i’r digyblion segmentu a dadansoddi cyd-destun orthograffegol o batrymau sillafu penodol (Treiman, 2018). Ble bo hynny’n bosibl, lle'n bosibl mae’r geiriau a ddefnyddir yn y gemau ymwybyddiaeth ffonolegol neu’r gemau geiriau wedi cael eu hintegreiddio’n strategol (Graham et al., 2018).

Naratif

Sgiliau Llafar ac Ysgrifenedig Mewn Stori

Canolbwyntio ar un sgil hanfodol mewn naratif (cymeriadau, trefnu, strwythur, ehangu, cysylltiadau, a defnyddio berfau; gweler Clarke et al., 2010) ym mhob maes, llafar a ysgrifenedig. Defnyddir y sgiliau hyn i adeiladu stori’n raddol dros sawl sesiwn.

Geirfa

Adolygu Geiriau’r Diwrnod 

Adolygu geiriau’r diwrnod drwy:

• Atgoffa’r disgybl o'r geiriau.

• Diffinio’r geiriau eto.

• Darparu cyd-destun i’r geiriau eto.

Diwedd y Sesiwn

Adolygiad a thrafodaeth

• Mae’r hyfforddwr yn arwain y drafodaeth drwy annog y disgybl i ddisgrifio’r hyn a wnaethant ddysgu yn y wers a beth roedden nhw wedi ei fwynhau.

• Mae’r hyfforddwr yn disgrifio’n gryno y cynllun am y wers nesaf.