More
-
Περισσότερα

Πολύ έγλωττα εδώ τα λόγια του Αμερικανού πρόξενου στην Σμύρνη Τζών Χόρτον «Απο άκρου εις άκρον σε όλη την επικράτεια των Τούρκων, πάντα υπήρχε μια κηλίδα αίματος για να θυμίζει την βάρβαρη παρουσία τους». Η γενοκτονία των Ποντίων έλαβε χώρα κατά την περίοδο (1916-1923) και είχε ως τραγικό επακόλουθο την φρικιαστική δολοφονία 353.000 ανθρώπων, στην δεύτερη μεγαλύτερη γενοκτονία του αιώνα μας. Αλλά ας επιχειρήσουμε μια προσέγγιση στον όρο γενοκτονία. Ο όρος αυτός εισήχθη με επίσημο τρόπο στο δημόσιο διάλογο, μέσα απο την ιστορική δίκη της Νυρεμβέργης, που εκδίκασε τα εγκλήματα πολέμου της ναζιστικής ηγεσίας το 1945. Και ο όρος αποδίδει την μεθοδευμένη εξολόθρευση μιας φυλετικής, θρησκευτικής, ή εθνικής ομάδας. Αποτελεί ένα έγκλημα ειρηνικής περιόδου.Το κίνητρο για την γενοκτονία μιας ομάδας δεν είναι η εμπλοκή της σε πολεμικές ενέργειες, αλλά τα εθνικά, φυλετικά ή θρησκευτικά χαρακτηριστικά που φέρει. Και στην προκείμενη πρίπτωση των Ελλήνων του Πόντου, η ιδιότητα που επέσυρε την δολοφονία τους ήταν ότι ήσαν έλληνες και χριστιανοί. Ας δούμε όμως εξελικτικά την πορεία του ποντιακού ελληνισμού, μέχρι την διάπραξη της γεντοκτονικής εξόντωσής του.

Απαρχή της εξόντωσης των ελλήνων του Πόντου, είναι η άλωση της Κωνσταντινούπολης. Επτά χρόνια αργότερα απο την άλωση της πόλης, θα ακολουθήσει η άλωση της Τραπεζούντας το 1461. Απο αυτό το ιστορικό ορόσημο θα ξεκινήσουν οι βιαιότητες, οι διωγμοί, η θρησκευτική τρομοκρατία, η εθνολογική αλοίωση με τις αλλεπάλληλες προσπάθειες εξισλαμισμού, οι σφαγές, μέχρι να φτάσουμε στην κορύφωση της δραματικής εξόντωσης του ελληνισμού των Ποντίων, με την φρικιαστική γενοκτονία του. Η υποδούλωση του Πόντου μπορεί ιστορικά να χωριστεί σε τρείς περιόδους. Η πρώτη περίοδος εκκινά με την άλωση της Τραπεζούντας το 1461 και αποπερατώνεται στα μέσα του 17-ου αιώνα. Σ΄αυτά τα ιστορικά όρια οι Τούρκοι υιοθετούν μια σχετικά παθητική στάση έναντι των ελλήνων του Πόντου.

Η δεύτερη περίοδος εκκινά στα μέσα του 17-ου αιώνα και εκτείνεται μέχρι το τέλος του πρώτου ρωσοτουρκικού πολέμου. Χαρακτηριστικό γνώρισμα αυτής της περιόδου σ΄ ότι αφορά την συμπεριφορά των Τούρκών, είναι η θρησκευτική βία που ασκούν στους χριστιανικούς πληθυσμούς του Πόντου και κατατείνει στον εξισλαμισμό των  Ελλήνων. Και πράγματι σε σημαντικό βαθμό, οι Τούρκοι κατορθώνουν να εξισλαμήσουν ένα μεγάλο κομμάτι του ελληνισμού, προσβλέποντας στην πολιτική ποδηγέτηση των ελλήνων του Πόντου.

Η τρίτη και τελευταία περίοδος αποπερα-τώνεται το 1922 όπου και κλιμακώνεται η γενοκτονία και επιμερίζεται σε δυο υπο-περιόδους. Η πρώτη υποπερίοδος εκκινά με την συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή το 1774. Κύριο χαρακτηριστικό της είναι η μεθοδευμένη προσπάθεια των διοικητικών αρχών της Τουρκίας να εφαρμόζουν αντι-δημοκρατικούς νόμους εις βάρος των ελλήνων, με στόχο την παρεμπόδιση της ελεύθερης ανάπτυξης και δημιουργικής παρουσίας τους στον Πόντο. Η δεύτερη υποπερίοδος εκκινά το 1908 και κύριο γνώρισμά της έχει την ραγδαία ανάπτυξη του τουρκικού πληθυσμού με γεωμετρική πρόοδο, στην περιοχή του Πόντου. Πάραυτα όλα τα χρόνια που έχουν μεσολαβήσει απο την άλωση της Σαμψούντας, δεν έχουν επιφέρει το προσδοκώμενο αποτέλεσμα, που είναι η εκδίωξη και η εθνολογική αλοίωση του ελληνισμού του Πόντου. Έτσι το κίνημα των Νεοτούρκων με αρχηγό τον χαρισματικό Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ που εν των μεταξύ έχει ανελιχθεί στην πολιτική σκηνή της Τουρκίας, προβληματίζεται στην εφαρμογή της τελικής λύσης, που θα φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα και δεν είναι άλλη απο την συστηματική ομαδική δολοφονία των Ποντίων.

Το σχέδιο ωστόσο για την γενοκτονία των Ποντίων καταστρώνεται απο τους Νεότουρκους το 1911. Θα πραγματοποιηθεί την περίοδο του Α΄ παγκοσμίου πολέμου και θα ολοκληρωθεί απο τον ηγέτη των Νεοτούρκων Κεμάλ πασά, την περίοδο (1919-1923). Η απόφαση του σχεδίου της δολοφονίας των Ποντίων θα ληφθεί το 1911 στη Θεσσαλονίκη – τραγική ειρωνεία – στο διεξαχθέν Συνέδριο του Νεοτουρκικού Κομιτάτου «Ένωση και Πρόοδος», το οποίο είχε ιδρυθεί το 1889.Κεντρικό μέλημα της απόφασης του συνεδρίου τότε, ήταν η κάθαρση της  Μικράς Ασίας απο τις διάφορες εθνότητες και ο πλήρης έλεγχός της απο τους Νεότουρκους, που κατ΄επίφασιν ευαγγελίζονταν τον εκδημοκρατισμό και τις μεταρρυθμίσεις, στην υστερούσα Τουρκία του Σουλτάνου. Την αποφασισθείσα εθνοκάθαρση των Ποντίων, οι Νεότουρκοι θα την ξεκινήσουν με την αναγκαστική επιστράτευση όλου του ενεργού πληθυσμού των Ποντίων απο 15 έως 45 ετών, στα περίφημα «Τάγματα Εργασίας» (amele taburu). Με την μεθόδευση αυτή οι Τούρκοι έστελναν όσους δεν κατατάσσονταν στο στρατό, σε κατασκευαστικά έργα, οδοποιίας, γεφυριών, σε λατομεία, ορυχεία, εξορύξεις κ.λ.π. στα βάθη της ανατολής και εκεί τεχνηέντως τους εξόντωναν με την πείνα, τα βασανιστήρια, τις κακουχίες και τη εξαντλητική και αδιάκοπη εργασία. Χιλιάδες Έλληνες κακοποιημένοι και εγκαταλελειμμένοι ζώντας και δουλεύοντας σε απάνθρωπες συνθήκες, άφησαν την τελευταία τους πνοή και τα κόκαλά τους, στα περιβόητα «τάγματα εργασίας». Τα «amele taburu» θεωρήθηκαν διεθνώς σαν η πιο μεθοδευμένη μαζική εξόντωση πληθυσμού τότε στην ανθρωπότητα και ονομάστηκαν χαρακτηρισικά «Λευκή Σφαγή» (Le Massacre Blanc στα Γαλλικά).

Στο ίδιο μήκος κύμματος τρομοκρατίας οι Τούρκοι με έντεχνο τρόπο έθεταν δεσμευτικούς φραγμούς στους έλληνες να ασκήσουν τα επαγγέλματά τους, ενώ απαγόρευαν συνάμα στους μουσουλμάνους να συνεργάζονται επαγγελματικά με τους έλληνες. Και προεβλέπετο ποινή απο τις στρατιωτικές αρχές, για όσους παρενέβαιναν τον νόμο. Ενώ την ηθική τρομοκρατία των Ελλήνων, συνόδευαν συγκροτημένες επιθέσεις στα ελληνικά χωριά, φόνοι, βιασμοί, ληστείες, απαγχονισμοί, και κάθε είδους βιαιοπραγία. Παρεπόμενο αυτών των εξοντωτικών μεθοδεύσεων που προμήνυαν και τις επερχόμενες μαζικές δολοφονίες, ήταν να εξαναγκαστούν πολλοί έλληνες να εγκαταλείψουν τις πατρογονικές εστίες του Πόντου και των Μικρασιατικών παραλίων. Αλλά και σ΄αυτή την φυγή τους πρός την ελευθερία, οι Τούρκοι φρόντιζαν με καλοσχεδιασμένες μεθοδεύσεις να τους οδηγήσουν στο θάνατο. Τους απαγόρευαν κατά την φυγή τους, να πάρουν μαζί τους έστω και στοιχειώδη χρειαζούμενα για το ταξίδι απο τα υπάρχοντά τους. Το αποτέλεσμα άφευκτο. Πείνα, σωματική και ηθική εξάντληση, θάνατος. Σύνδρομη και διαπλαστική της δολοφονικής αυτής μεθόδευσης των Τούρκων είναι μια έκθεση της ελληνικής πρεσβείας του Ιουνίου του 1915 που αναφέρει «Οι εκτοπιζόμενοι από τα χωριά τους δεν είχαν δικαίωμα να πάρουν μαζί τους ούτε τα απολύτως αναγκαία. Γυμνοί και ξυπόλητοι, χωρίς τροφή και νερό, δερόμενοι και υβριζόμενοι, όσοι δεν εφονεύοντο οδηγούντο στα όρη από τους δημίους τους. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς πέθαιναν κατά την πορεία από τα βασανιστήρια. Το τέρμα του ταξιδιού δεν σήμαινε και τέρμα των δεινών τους, γιατί οι βάρβαροι κάτοικοι των χωριών, τους παρελάμβαναν για να τους καταφέρουν το τελειωτικό πλήγμα …».

Εμφανής πρόθεση των Τούρκων ήταν με τις λεηλασίες, τους βιασμούς, τους πυρπολισμούς και την τρομοκρατία, να επιτύχουν την εθνολογική κάθαρση των ελληνικών περιοχών και να επιτευχθεί έτσι ο πλήρης εκτουρικισμός τους. Έχει σημάνει ήδη η ώρα του αφανισμού των ελλήνων. Τραγικό ιστορικό ορόσημο το 1919, οπότε και ξεκινά ο μεθοδευμένος πολυεπίπεδος και περισσότερο βίαιος απο ποτέ, διωγμός των ελλήνων.

Στις 19 Μαίου ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάζεται στην Σαμψούντα και ξεκινά η δεύτερη βιαιότερη περίοδος της γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού. Ο Κεμάλ που διψά για αίμα και διάστικτος απο μίσος εναντίων των ελλήνων καθώς είναι, με την αρωγή του νεοτουρκικού κομιτάτου, ιδρύει την μυστική οργάνωση «Mutafai Milliye»  και ενσπείρει το μίσος εναντίων των ελλήνων. Ρίχνονται τα σχέδια του ολοκληρωτικού αφανισμού του Ποντιακού ελληνισμού. Είχε παρέλθει το διάβα ολόκληρων αιώνων, μετά την ιστορικά οδυνηρή κατάληψη της Σαμψούντας  και ωστόσο είχαν μείνει άσβεστες οι εστίες του ελληνισμού στον Πόντο και την Ιωνία. Και τώρα μόλις σε λίγα χρόνια, ο Κεμάλ κατόρθωνε να αφανίσει τον ελληνισμό του Πόντου και της Ιωνίας και μαζί τους έναν πολιτισμό που είχε αποτυπώσει αδρά τον ίσκιο του στην οικουμένη. Απέλπιδα οδός σωτηρίας για τους τραγικούς έλληνες του Πόντου απέναντις στις φρυκαλέες βιαιότητες των Τούρκων εναντίον τους, ήταν η οργάνωση αντάρτικου και η καταφυγή στα βουνά για να τους πολεμήσουν. Και να προστα-τεύσουν έτσι στον βαθμό που ήταν εφικτό, τους αμάχους και τα γυναικόπαιδα. Και είναι βέβαιον ότι τα αθώμα θύματα της τουρκικής γενοκτονικής θηριωδίας, θα ήταν κατά πολύ περισσότερα, αν το γενναίο αντάρτικο που οργανώθηκε στα βουνά, απο ατόμητους ήρωες του Πόντου, δεν έθετε στοιχειωδώς φραγμό στις αιμοσταγείς επελάσεις των Τούρκων στα ελληνικά χωριά.

Αφότου ο Κεμάλ ανήλθε στη εξουσία οι θηριωδίες των Τούρκων και οι διωγμοί προσέλαβαν πολύ μεγαλύτερη έκταση. Προκειμένου μάλιστα να διευκολυνθεί στο εθνοκτόνο κατά των ελλήνων έργο του, συστήνει στα χωριά του Πόντου τα περίφημα «έκτακτα δικαστήρια ανεξαρτησίας» παρωδία δικαστηρίων προφανώς, που με συνοπτικές διαδικασίες καταδίκαζαν τους τοπικούς ηγέτες των Ποντίων, ως «εχθρούς της Τουρκίας» και εν συνεχεία με τον μανδύα της νομιμοφάνειας τους οδηγούσαν στην εκτέλεση. Και δυστυχώς με την θανάτωση και των τελευταίων εναπομεινάντων εστιών αντίστασης, ο ποντιακός ελληνισμός όδευε στο τέλος του. Η φοβερή γενοκτονία στον Πόντο, ήταν απόρροια του σχεδίου του τουρκικού εθνικισμού για κάθαρση της οθωμανικής αυτοκρατορίας, απο τις γηγενείς εθνότητες. Και το τρομερό αυτό σχέδιο ευοδώθηκε με την γενοκτονία των χριστιανικών λαών, των Ελλήνων και των Αρμενίων που για αιώνες ζούσαν σ΄αυτές τις περιοχές. Όσοι γλίτωσαν απο το φονικό λεπίδι των αιμοσταγών τσετών του Κεμάλ, εξωθήθηκαν σε βίαιη εγκατάλειψη των πατρογονικών τους εστιών στον Πόντο και στην Ιωνία. Ενώ για τους Κούρδους που συνέχισαν να μένουν στα εδάφη της οθωμανικής αυτοκρατορίας ως μουσουλμανικές εθνότητες, τους επεβλήθη ο αναγκαστικός εκτουρκισμός τους. Οι αριθμοί σ΄ ότι αφορά τους ελληνικούς πληθυσμούς στον Πόντο είναι πολύ εύγλωττοι και χαρακτηριστικοί των μαζικών φόνων-γενοκτονίας που έλαβαν χώρα. Λίγο πρίν τον Α΄παγκόσμιο πόλεμο ο Πόντος αριθμούσε 700.000 Έλληνες. Και με το πέρας του 1923 είχαν δολοφονηθεί 353.000 άτομα.

Μια σημαντική παράμετρος που θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας στην τραγική γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού είναι ότι οι Ρώσοι συνέδραμαν πολιτικά το κίμημα των Νεοτούρκων και τον Κεμάλ, ιδίως κατά τα πρώτα στάδια της προσπάθειας εδαραίωσής τους. Η πολιτική αυτή στήριξη ίσως να ήταν στα πλαίσια της αμοιβαιότητας, δοθέντος ότι το παντουρκικό κίνημα που υπήρξε πολύ ανθηρό στην Σοβιετική Ένωση την περίοδο έκσπασης της Οκτωβριανής επανάστασης, προσέτρεξε ηθικά και πολιτικά την επανάσταση των Μπολσεβίκων. Παρείχαν λοιπόν πολιτική στήριξη οι Ρώσοι στους Νεοτούρκους, ενώ τους προμήθευαν, με όπλα, χρήματα, αλλά και στρατιωτική τεχνογνωσία με υψηλού επιπέδου στρατιωτικούς συμβούλους. Ο ιθύνων μάλιστα στρατιωτικά νούς της αντεπίθεσης των τουρκικών  στρατευμάτων εναντίον των ελληνικών το 1921, ήταν ο Μ. Φρούνζε στρατιωτικός εντεταλμένος των Ρώσων. Και μ΄ αυτή την έννοια οι μαρτυρίες του για τις σφαγές που έλαβαν χώρα έχουν ξεχωριστή βαρύτητα.

Με παραστατική ενάργεια λοιπόν ο Μ. Φρούνζε γράφει στην μαρτυρία του «Συναντήσαμε μια μικρή ομάδα από 60-70 Έλληνες, οι οποίοι μόλις είχαν καταθέσει τα όπλα. Όλοι τους είχαν εξαντληθεί στο έπακρο… Άλλοι έμοιαζαν κυριολεκτικά με σκελετούς. Αντί για ρούχα κρέμονταν από τους ώμους τους κάτι απίθανα κουρέλια. Στο κέντρο της ομάδας βρίσκονταν ένας ψηλός κι’ αδύνατος παπάς, φορώντας το καλυμαύχι του… Φυσούσε κρύος αέρας και όλη η ομάδα κάτω από τα σπρωξίματα των συνοδών-στρατιωτών, κατευθυνόταν με πηδηματάκια προς τη Χάβζα. Μερικοί όταν μας αντίκρυσαν, άρχισαν να κλαίνε δυνατά ή μάλλον να ουρλιάζουν, μια και ο ήχος που ξέφευγε από τα στήθη τους, έμοιαζε περισσότερο με ουρλιαχτό κυνηγημένου ζώου». Σχολιάζοντας ακόμα ο Φρούνζε τις ωμότητες καις τους φόνους των τουρκικών αποσπασμάτων σημειώνει εστιάζοντας στην πολιτική του Τοπάλ Οσμάν «…όλη αυτή η πλούσια και πυκνοκατοικημένη περιοχή της Τουρκίας, ερημώθηκε σε απίστευτο βαθμό. Απ’ όλο τον ελληνικό πληθυσμό των περιοχών της Σαμψούντας, της Σινώπης και της Αμάσειας απόμειναν μόνο μερικές ανταρτοομάδες που περιπλανιόντουσαν στα βουνά. Εκείνος που έγινε περισσότερο γνωστός για τις θηριωδίες του ήταν ο αρχηγός των Λαζών Οσμάν Αγάς, ο οποίος πέρασε δια πυρός και σιδήρου με την άγρια ορδή του όλη την περιοχή».

Για τους απίστευτης έκτασης φόνους που έλαβαν χώρα στην Σαμψούντα είχε ενημερωθεί και ο Ρώσος πρέσβης στην Άγκυρα Αράλοβ απο τον στρατηγό Φρούνζε. Ο τελευταίος του διεμήνυσε ότι είχε δει αμέτρητους έλληνες που είχαν δολοφονηθεί «βάρβαρα σκοτωμένους Έλληνες – γέρους, παιδιά, γυναίκες». Ενημέρωσε ακόμα τον Αράλοβ ότι θα έρχονταν αντιμέτωπος με πλήθος δολοφονημένων Ποντίων, τους οποίους είχαν βίαια σύρει απο τα σπίτια τους στου δρόμους και τους είχαν φονεύσει εκεί. Ο σοβιετικός πρέσβης Αράλοβ προφανώς θορυβημένος και αισθανόμενος ενοχές για την τροπή που είχαν πάρει τα πράγματα, είχε θίξε το θέμα σε συνομιλία του με τον ίδιο τον Κεμάλ. Σημειώνει ο Αράλοβ αποκαλυπτικά «Του είπα (του Κεμάλ) για τις φρικτές σφαγές των Ελλήνων που είχε δει ο Φρούντζε και αργότερα εγώ ο ίδιος. Εχοντας υπ’ όψη μου τη συμβουλή του Λένιν να μην θίξω την τουρκική εθνική φιλοτιμία, πρόσεχα πολύ τις λέξεις μου…» Ο Κεμάλ αντιπαρήλθε τις αρνητικές δοαπιστώσεις του Φρούνζε: «Ξέρω αυτές τις βαρβαρότητες. Είμαι κατά της βαρβαρότητας. Εχω δώσει διαταγές να μεταχειρίζονται τους Έλληνες αιχμαλώτους με καλό τρόπο… Πρέπει να καταλάβετε τον λαό μας. Είναι εξαγριωμένοι. Ποιοί πρέπει να κατηγορη-θούν για αυτό; Εκείνοι που θέλουν να ιδρύσουν ένα «Ποντιακό κράτος» στην Τουρκία…».

Αλλά πολύ παραστατικός για τους ανηλεείς φόνους των Τούρκων κατά των Ποντίων είναι ο Φρούνζε στο βιβλίο του «Αναμνήσεις απο την Τουρκία». Σχολιάζει «Από τους 200.000 Έλληνες που ζούσανε στη Σαμψούντα, τη Σινώπη και την Αμάσεια έμειναν λίγοι μόνο αντάρτες που τριγυρίζουν στα βουνά. Το σύνολο σχεδόν των ηλικιωμένων, των γυναικών και των παιδιών εξορίστηκαν σε άλλες περιοχές με πολύ άχημες συνθήκες. Πληροφορήθηκα ότι οι Τσέτες του Οσμάν Αγά (σ.τ.σ. Τοπάλ Οσμάν) έσπειραν τον πανικό στην πόλη Χάβζα. Έκαψαν, βασάνισαν και σκότωσαν όλους τους Έλληνες και Αρμένιους που βρήκαν μπροστά τους. Γκρέμισαν όλες τις γέφυρες. Παντού υπήρχαν σημάδια γκρεμίσματος. Η διαδρομή από την πόλη Καβάκ προς το πέρασμα Χατζηλάρ θα μείνει για πάντα στη μνήμη μου όσο θα ζω. Σε απόσταση 30 χιλιομέτρων συναντούσαμε μόνο πτώματα. Μόνο εγώ μέτρησα 58. Σ’ ένα σημείο συναντήσαμε το πτώμα μιας ωραίας κοπέλλας. Της είχανε κόψει το κεφάλι και το τοποθέτησαν κοντά στο χέρι της. Σε κάποιο άλλο σημείο υπήρχε το πτώμα ενός άλλου ωραίου κοριτσιού, 7-8 χρονών, με ξανθά μαλλιά και γυμνά πόδια. Φορούσε μόνο ένα παλιό πουκάμισο. Απ’ ότι καταλάβαμε, το κοριτσάκι καθώς έκλαιγε, έχωσε το πρόσωπό του στο χώμα, δολοφονημένο από το κάρφωμα της λόγχης του φαντάρου».

Η ηθικά ειδεχθής δολοφονία του Ποντιακού ελληνισμού στίγμα ανεξάλειπτο για την πολιτισμένη ανθρωπότητα, ήταν αναπόσπαστο κομμάτι του μεθοδικά οργανωμένου σχεδίου, εξόντωσης όλων των μειονοτήτων, της παλιάς τότε παντοδύναμης οθωμανικής αυτοκρατορίας. Πολιτικό και στρατιωτικό σχέδιο που ξεκίνησε με τον πρώτο διωγμό του 1914 και αποπερατώθηκε με την συντριβή του ελληνισμού το 1922. Το τουρκικό κράτος ακόμα και σήμερα, έναν αιώνα περίπου απο το ασύλληπτο αυτό έγκλημα κατά των Ελλήνων, αρνείται εμμανώς να αναγνωρίσει την Γενοκτονία των Ποντίων, πολλώ μάλον που διατείνεται στην πολιτισμένη ανθρωπότητα, ότι έχει κάνει βήματα εκδημοκρατισμού, προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για να επιτύχει την ένταξή του στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Και όταν τα ιστορικά στοιχεία είναι αδιάσειστα για τις θηριωδίες, το μακελειό και τις σφαγιές που διέπραξε εναντίον των Ποντίων οι Τούρκοι, τα ερμηνεύει κυνικά ως παράπλευρες απώλειες του πολέμου. Η οδυνηρή ιστορική πραγματικότητα όμως είναι αδιάψευστη. Οι Τούρκοι κατά του Ποντιακού ελληνισμού διέπραξαν το δεύτερο μεγαλύτερο γενοκτονικό έγκλημα, που έλαβε ποτέ χώρα στην ανθρωπότητα.

Αλλά απελπιστικά καθυστερημένη έναντι του ιστορικού της χρέους πρός την πατρίδα και τον Ποντιακό ελληνισμό, υπήρξε και η μακαρίως υπνώτουσσα ελληνική πολιτεία, που χαμένη μέσα στους δαιδάλους των λεπταίσθητων – και εν τέλει αναποτελεσματικών ως η ζωή αποδεικνύει, διότι παραφράσσοντας τον παροιμιόμυθο «Ο Τούρκος και αν εγέρασε και αν άλλαξε το μαλλί του, ούτε τη γνώμη άλλαξε, ούτε την κεφαλή του» –  διπλωματικών ισορροπιών  και στα αβυσσαλέα ακόλουθα φοβικά της σύνδρομα, απέφευγε επιμελώς να αναγνωρίσει επίσημα των Γενοκτονία των Ποντίων. Χρειάστηκε να περάσουν οκτώ δεκαετίες και να φθάσουμε στο 1994, για να ψηφίσει στις 24 Φεβρουαρίου του 1994, την 19 Μαΐου ως ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των ελλήνων του Πόντου την περίοδο (1916-1923). Και έτσι έστω και καθυστηρημένα αποκατάστηθε ιστορικά το αδικοχαμένο αίμα του Ποντιακού ελληνισμού, που στα βάθη της Ασίας για αιώνες πολιτισμικά προβάδιζε και διεκήρυτε έργω και όχι λόγω, την ηθική και πνευματική ευημερία των Ελλήνων. Παράλληλα όμως αποκαταστάθηκε και η θρυμματισμμένη ιστορική ενότητα του ελληνισμού. Η άμβλυνση και ηθική απομείωση της οποίας, στόχευε ευθέως απο οργανωμένα εθνομηδενιστικά συμφέρον-τα του εξωτερικού – οι ρίζες των οποίων φθάνουν στα πολυπόλοκαμα, παγκόσμια χρηματο-πιστωτικά δίκτυα διακυβέρνησης του σύγχρονου κόσμου – στην ιστορική και γεωγραφική συρρίκνωση του ελληνισμού. Αναδεικνύοντας με την αποκατάσταση αυτή για μια ακόμη φορά, σε έναν κόσμο διαρκώς εξελισσόμενο, ότι ο κενρικός πυρήνας της πνευματικής και πολιτισμικής του εκπόρευσης, είναι πάντα ελληνικός.

Οι Έλληνες του Πόντου, με τον μαρτυρικό τους θάνατο-Γενοκτονία στις προαιώνιες πατρογονικές εστίες της ευλογημένης γης του Πόντου και της Ιωνίας, διατράνωσαν στην αχανή λεωφόρο του χρόνου, την πολιτισμική και πνευματική αλκή του ελληνισμού. Σήμερα πολύ περισσότερο απο ποτέ, που ο ελληνισμός κλυδωνίζεται απο την επαπειλούμενη οικονομική χρεοκοπία, με την επαγόμενη πολιτισμική και πνευματική μας κατάπτωση, οφείλουμε να αντλήσουμε ηθικές δυνάμεις, απο την ιστορικά μεγαλουργό παρουσία των Ελλήνων στα ιερά χώματα του Πόντου και να προβούμε σε μια δυναμική πολιτισμική και ηθικοπνευματική αντεπίθεση, στο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο γίγνεσθαι. Το οφείλουμε πάνω απο όλα στο ηρωϊκό αίμα των μαρτύρων του έθνους μας, των αλησμόνητων ακριτών της γλυκιάς πατρίδας του Πόντου.

-

Very eloquently here are the words of the American consul in Smyrna, John Horton, "From end to end throughout the territory of the Turks, there was always a stain of blood to remind them of their barbaric presence." The Pontian genocide took place during the period (1916-1923) and had as a tragic consequence the gruesome murder of 353,000 people, in the second largest genocide of our century. But let us attempt an approach to the term genocide. This term was introduced in an official way into the public debate, through the historic Nuremberg trial, which judged the war crimes of the Nazi leadership in 1945. And the term attributes the methodical extermination of a racial, religious, or ethnic group. It is a peacetime crime. The motive for the genocide of a group is not its involvement in hostilities, but its ethnic, racial or religious characteristics. And in the present case of the Greeks of Pontus, the quality that led to their murder was that they were Greeks and Christians. But let's look at the evolution of Pontic Hellenism, until the commission of its genocidal extermination.

The beginning of the extermination of the Greeks of Pontus is the fall of Constantinople. Seven years after the fall of the city, the fall of Trebizond will follow in 1461. From this historical milestone, violence, persecutions, religious terrorism, ethnological amalgamation with successive attempts at Islamization, massacres will begin, until we reach at the height of the dramatic extermination of Pontian Hellenism, with its horrific genocide. The enslavement of the Pontus can be historically divided into three periods. The first period begins with the fall of Trebizond in 1461 and ends in the middle of the 17th century. In these historical limits, the Turks adopt a relatively passive attitude towards the Pontic Greeks.

The second period begins in the middle of the 17th century and extends until the end of the first Russo-Turkish war. A characteristic feature of this period in terms of the behavior of the Turks, is the religious violence they exerted on the Christian populations of the Pontus and tended to the Islamization of the Greeks. And indeed to a significant extent, the Turks manage to convert a large part of Hellenism to Islam, looking forward to the political leadership of the Pontic Greeks.

The third and last period ends in 1922, where the genocide escalates and is divided into two sub-periods. The first sub-period begins with the treaty of Kiucuk Kaynartzis in 1774. Its main characteristic is the methodical attempt of the administrative authorities of Turkey to implement anti-democratic laws at the expense of the Greeks, with the aim of preventing their free development and creative presence in the Pontus. The second sub-period begins in 1908 and its main characteristic is the rapid growth of the Turkish population with geometric progress, in the Pontus region. Even so, all the years that have intervened since the fall of Samsouda, have not brought about the expected result, which is the expulsion and the ethnological anointing of Pontus Hellenism. Thus the movement of the Young Turks, led by the charismatic Mustafa Kemal Atatürk, who in the meantime has risen in the political scene of Turkey, is concerned about the implementation of the final solution, which will bring the desired result and is none other than the systematic mass murder of the Pontians.

However, the plan for the genocide of the Pontians was drawn up by the Young Turks in 1911. It will take place during the First World War and will be completed by the leader of the Young Turks, Kemal Pasha, in the period (1919-1923). The decision of the plan to kill the Pontians will be taken in 1911 in Thessaloniki – a tragic irony – at the Congress of the New Turkish Committee "Union and Progress", which was founded in 1889. The central concern of the decision of the conference at that time was the cleansing of Asia Minor by the various ethnicities and its complete control by the Young Turks, who were supposedly preaching democratization and reforms, in the backward Sultan's Turkey. The decided ethnic cleansing of the Pontians, the Young Turks will begin with the forced conscription of the entire active population of the Pontians from 15 to 45 years old, in the famous "Labor Battalions" (amele taburu). With this method, the Turks sent those who were not classified in the army, to construction projects, road construction, bridges, quarries, mines, mining, etc. in the depths of the east and there they were artificially exterminated by hunger, torture, hardship and exhausting and incessant work. Thousands of Greeks abused and abandoned living and working in inhumane conditions, left their last breath and their bones, in the infamous "labor battalions". The 'amele taburu' were internationally regarded as the most methodical mass extermination of the population at that time in humanity and were characteristically called the "White Massacre" (Le Massacre Blanc in French).

On the same wavelength of terrorism, the Turks artfully set binding barriers for the Greeks to practice their professions, while at the same time forbidding the Muslims to work professionally with the Greeks. And punishment was provided by the military authorities for those who interfered with the law. While the moral terrorism of the Greeks was accompanied by organized attacks on the Greek villages, murders, rapes, robberies, hangings, and all kinds of violence. As a side effect of these exterminating methods that foreshadowed the upcoming mass murders, many Greeks were forced to leave their ancestral homes on the Pontus and Asia Minor coasts. But even in their flight to freedom, the Turks took care with well-planned methods to lead them to death. During their flight, they were forbidden to take with them even basic necessities for the journey from their belongings. The result was inevitable. Hunger, physical and moral exhaustion, death. A syndrome and distortion of this murderous method of the Turks is a report of the Greek embassy of June 1915 which states "The displaced from their villages did not have the right to take with them even the absolutely necessary things. Naked and barefoot, without food and water, beaten and abused, those who did not die were led to the mountains by their captors. Most of them died during the march from torture. The end of the journey did not mean the end of their suffering, because the barbaric inhabitants of the villages intervened to give them the final blow...".

The obvious intention of the Turks was to achieve the ethnic cleansing of the Greek regions through looting, rape, arson and terrorism, and thus achieve their complete Turkishization. The time of the annihilation of the Greeks has already come. Tragic historical milestone in 1919, when the methodical multi-level and more violent than ever persecution of the Greeks began.

On May 19, Mustafa Kemal disembarks in Samsuda and the second most violent period of the genocide of Pontic Hellenism begins. Kemal, who is thirsty for blood and full of hatred against the Greeks as he is, with the help of the neo-Turkish committee, establishes the secret organization "Mutafai Milliye" and incites hatred against the Greeks. Plans for the total annihilation of Pontic Hellenism are being laid. Entire centuries had passed, after the historically painful occupation of Samsouda, and yet the centers of Hellenism in Pontus and Ionia had remained unextinguished. And now in just a few years, Kemal managed to destroy the Hellenism of Pontus and Ionia and with them a culture that had firmly imprinted its shadow on the world. Desperate way of salvation for the tragic Greeks of Pontus in the face of the terrible violence of the Turks against them, was the organization of guerrillas and the refuge in the mountains to fight them. And to protect civilians and women and children as much as possible. And it is certain that the innocent victims of the Turkish genocidal atrocity would have been much more, if the brave guerilla organized in the mountains, by intrepid heroes of the Pontus, did not put a rudimentary barrier to the bloodthirsty incursions of the Turks into the Greek villages.

After Kemal came to power the atrocities of the Turks and the persecutions assumed a much greater extent. Indeed, in order to facilitate his genocidal work against the Greeks, he introduced the famous "extraordinary independence courts" in the villages of Pontus, apparently a parody of courts, which with summary procedures condemned the local Pontian leaders as "enemies of Turkey" and then under the cloak of legitimacy they were led to execution. And unfortunately, with the killing of the last remaining pockets of resistance, Pontic Hellenism was coming to an end. The terrible genocide in Pontus was a result of the plan of Turkish nationalism to cleanse the Ottoman Empire of the native ethnic groups. And this terrible plan succeeded with the genocide of the Christian peoples, the Greeks and the Armenians who lived in these areas for centuries. Those who escaped the deadly blade of Kemal's bloodthirsty Chets were forced to violently abandon their ancestral homes in Pontus and Ionia. While for the Kurds who continued to live in the territories of the Ottoman Empire as Muslim ethnic groups, their forced Turkification was imposed on them. The numbers regarding the Greek populations in Pontus are very eloquent and typical of the mass murders-genocide that took place. Shortly before the First World War, Pontus numbered 700,000 Greeks. And by the end of 1923, 353,000 people had been murdered.

An important factor to consider in the tragic genocide of Pontic Hellenism is that the Russians politically supported the Young Turks and Kemal, especially during the early stages of their consolidation effort. This political support might have been in the framework of reciprocity, given that the pan-Turkish movement that was very flourishing in the Soviet Union during the outbreak of the October revolution, morally and politically ran towards the Bolshevik revolution. So the Russians provided political support to the Young Turks, while supplying them with weapons, money, but also military know-how with high-level military advisors. In fact, the person in charge militarily of the counter-attack of the Turkish troops against the Greeks in 1921, was M. Frunze, a military representative of the Russians. And in this sense, his testimonies about the massacres that took place have special weight.

M. Frunze writes with figurative energy in his testimony: "We met a small group of 60-70 Greeks, who had just laid down their arms. All of them were exhausted to the max… Others literally looked like skeletons. Instead of clothes, some strange rags hung from their shoulders. In the center of the group was a tall and thin priest, wearing his calyx... A cold wind was blowing and the whole group, pushed by the escort-soldiers, was heading towards Havza with little jumps. Some, when they saw us, began to cry loudly, or rather to scream, since the sound that escaped from their breasts was more like the howl of a hunted animal. Commenting on the brutality and murders of the Turkish detachments, Frunze notes, focusing on Topal Osman's policy, "...all this rich and densely populated region of Turkey, was desolated to an incredible extent. Of the entire Greek population of the regions of Samsounda, Sinope and Amasia, only a few rebel groups were left that wandered in the mountains. The one who became most famous for his atrocities was the leader of the Laz, Osman Agas, who went through fire and iron with his wild horde throughout the region."

General Frunze had also informed the Russian ambassador in Ankara, Aralov, about the incredible murders that took place in Samsuda. The latter explained to him that he had seen countless Greeks who had been murdered "barbarically killed Greeks - old men, children, women". He further informed Aralov that they would be confronted by a multitude of murdered Pontians, who had been violently dragged from their homes into the streets and killed there. Soviet Ambassador Aralov, apparently upset and feeling guilty about the turn things had taken, had raised the matter in conversation with Kemal himself. Aralov notes revealingly "I told him (Kemal) about the horrible massacres of the Greeks that Fruntze and later I myself had seen. Bearing in mind Lenin's advice not to touch Turkish national patriotism, I was very careful with my words..." Kemal countered Frunze's negative statements: "I know these barbarities. I am against brutality. I have given orders to treat the Greek prisoners well... You must understand our people. They are furious. Who should be blamed for this? Those who want to establish a "Pontiac State" in Turkey...".

But Frunze in his book "Memories from Turkey" is very illustrative of the relentless murders of the Turks against the Pontians. He comments "Of the 200,000 Greeks who lived in Samsouda, Sinope and Amasia, only a few rebels were left roaming the mountains. Almost all the elderly, women and children were exiled to other areas with very poor conditions. I was informed that the Chetes of Osman Agha (s.t.p. Topal Osman) were spreading panic in the city of Hawza. They burned, tortured and killed all the Greeks and Armenians they found in front of them. they knocked down all the bridges. There were signs of demolition everywhere. The route from the city of Kavac to the Hajilar pass will remain in my memory forever as long as I live. At a distance of 30 kilometers we encountered only dead bodies. Only I counted 58. At one point we came across the corpse of a beautiful girl. Her head had been cut off and placed near her arm. In another place there was the corpse of another beautiful girl, 7-8 years old, with blond hair and bare feet. He was only wearing an old shirt. From what we understood, the little girl, while crying, buried her face in the ground, murdered by the stabbing of the infantryman's lance.

The morally abominable murder of Pontic Hellenism, an indelible mark on civilized humanity, was an integral part of the methodically organized plan, extermination of all minorities, of the once all-powerful Ottoman Empire. Political and military plan that started with the first persecution of 1914 and ended with the collapse of Hellenism in 1922. Even today, a century or so after this unimaginable crime against the Greeks, the Turkish state obsessively refuses to recognize the Pontian Genocide, rather that it extends to the civilized humanity, that it has taken steps towards democratization, protection of human rights, to achieve its integration into the European family. And when the historical evidence is incontrovertible about the atrocities, carnage and massacres committed against the Pontians by the Turks, he cynically interprets them as collateral casualties of the war. But the painful historical reality is undeniable. The Turks against Pontic Hellenism committed the second greatest genocidal crime ever committed against humanity.

But hopelessly delayed in relation to its historical debt to the homeland and Pontic Hellenism, there was also the blissfully sleepy Greek state, Lost in the labyrinths of subtle - and ultimately ineffective as life proves, because paraphrasing the proverb "The Turk and if he stood up and if he changed his hair, he did not change his mind, nor his head" - diplomatic balances and in the following abysmal phobic syndromes, he carefully avoided to officially recognize the Pontian Genocide. It took eight decades to pass and to reach 1994, to vote on February 24, 1994, May 19 as a day of Remembrance of the Genocide of the Pontic Greeks in the period (1916-1923). And thus, albeit belatedly, the lost blood of Pontic Hellenism, which in the depths of Asia for centuries culturally led the way and proclaimed, by deed and not reason, the moral and spiritual well-being of the Greeks, was historically restored. At the same time, however, the shattered historical unity of Hellenism was also restored. The softening and moral deterioration of which was aimed directly by organized ethno-nihilist interests of the outside world – the roots of which reach the multi-polar, global financial governance networks of the modern world – at the historical and geographical shrinking of Hellenism. Highlighting with this restoration once again, in a constantly evolving world, that the central core of its spiritual and cultural emanation is always Greek.

The Greeks of Pontus, with their martyrdom-Genocide in the eternal ancestral homes of the blessed land of Pontus and Ionia, pierced the vast avenue of time, the cultural and spiritual moose of Hellenism. Today much more than ever, when Hellenism is shaken by the threatened economic bankruptcy, with our induced cultural and spiritual decline, we must draw moral strength from the historically magnificent presence of the Greeks in the sacred lands of the Pontus and proceed with a dynamic cultural and moral counter-attack, in the European and global becoming. We owe it above all to the heroic blood of our nation's martyrs, the unforgettable critics of the sweet homeland of Pontus.