โรงเรียนวัดแจ้ง(เศียรคุรุราษฎร์บำรุง)ตั้งอยู่หมู่ที่ 1 ตำบลประโคนชัย อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์ รหัสไปรษณีย์ 31140  สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 2 เดิมทีได้อาศัยเรียนที่ศาลาการเปรียญของวัด ต่อมาทางราชการได้สั่งให้เปิดเป็นอาคารเอกเทศชั่วคราว เมื่อวันที่ 1 มิถุนายน พ.ศ. 2502  และใช้ชื่อโรงเรียนวัดแจ้งโดยแยกนักเรียนที่อยู่ในเขตหมู่ที่ 1  ซึ่งเดิมเป็นเด็กในเขตบริการของโรงเรียนบ้านประโคนชัย(อำนวยกิจฯ)และโรงเรียนประโคนชัยวิทยามาเรียนได้แต่งตั้ง นายเกษม พลวัน มาดำรงตำแหน่งครูใหญ่ และแต่งตั้งข้าราชการครูจากโรงเรียนบ้านประโคนชัย(อำนวยกิจฯ) จำนวน 3 คน ครูจากโรงเรียนประโคนชัยวิทยา จำนวน 1  คน รวมเป็น 5 คน มาทำการสอนและได้แยกทะเบียนนักเรียน บัญชีเรียกชื่อ สมุดหมายเหตุรายวัน เป็นเอกเทศ ตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2502 ต่อมาทางโรงเรียนประโคนชัยมัธยมศึกษา ได้ทำการย้ายที่เรียน จากศาลาการเปรียญวัดแจ้ง ไปอยู่ที่ใหม่ ดังนั้นคณะครูและนักเรียนโรงเรียนวัดแจ้งจึงได้ย้ายเข้ามาอยู่แทน ได้ทำพิธีเปิดเมื่อวันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2502  โดยมีนายซื่อ  ไมยรัตน์ นายอำเภอประโคนชัยในขณะนั้นมาเป็นประธานพิธี พ.ศ. 2503 คณะครูพร้อมด้วยเจ้าอธิการเศียร ติสาโร เจ้าอาวาสวัดแจ้ง นายวิ่ง บาลโสง ผู้ใหญ่บ้านหมู่ 1 และประชาชน ได้ช่วยกันบริจาคทรัพย์เพื่อเป็นทุนในการจัดซื้อวัสดุก่อสร้างโรงเรียน รวมเป็นเงินทั้งสิ้น 15,000 บาท เพื่อให้เป็นอาคารเรียนเอกเทศถาวร เริ่มทำการปลูกสร้างเมื่อวันที่  24 มกราคม พ.ศ. 2504 ตามแบบ 009 ของกระทรวงศึกษาธิการได้ย้ายมาเรียนที่อาคารเรียนหลังใหม่ เมื่อวันที่ 6 มิถุนายน พ.ศ. 2504 

   โรงเรียนบ้านหนองม่วง  ตั้งขึ้นเมือวันที่ 1 พฤษภาคม    พ.ศ. 2483 โดยมีนายธำรง  เราเจริญ นายอำเภอประโคนชัยสมัยนั้น  ร่วมกับราษฎรและผู้ใหญ่บ้าน  บ้านหนองม่วงและบ้านถนนขาด  เป็นผู้จัดตั้งขึ้น  มีนายเยียน  ชาญประโคน  ได้บริจาคที่ดินให้เป็นสมบัติของทางราชการโดยได้ลงมือถางป่า และปรับพื้นที่เมื่อวันที่ 20 เมษายน    พ.ศ. 2483 หลังจากนั้นก็ได้นำวัสดุมาก่อสร้างเป็นอาคารเรียน ชั่วคราว  ที่ดินี้นมีขนาด  ทิศเหนือยาว 2 เส้น 9 วา  ทิศใต้ยาว 2 เส้น 14 วา  ทิศตะวันตกและทิศตะวันออกยาว 2 เส้น 15 วา  คิดเป็นเนื้อที่ 4 ไร่ 1 งาน 80 ตารางวา  มีมูลค่าในสมัยนั้นประมาณ 500 บาท

   อาคารเรียนที่สร้างขึ้นี้เป็นแบบชั่วคราว  เพราะมีงบประมาณจำกัด  ได้ทำพิธีเปิดเมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม   พ.ศ. 2483 และให้ชื่อว่า “โรงเรียนประชาบาลตำบลโคกม้า 4 ( บ้านหนองม่วง)” ก่อนจัดตั้งโรงเรียนนี้  นักเรียนต้องไปเรียนที่บ้านโคกกลาง  การเดินทางไปเรียนในสมัยนั้นลำบากมาก เมื่อตั้งโรงเรียนแล้ว  จึงแยกนักเรียนจากโรงเรียนเดิมมาเรียนโรงเรียนใหม่  โรงเรียนนี้ดำรงอยู่ได้ด้วยเงิน งบประมาณการประถมศึกษา  การจัดการเรียนการสอนปฏิบัติตามประมวลการสอน  หรือหลักสูตรของ กระทรวงศึกษาธิการเป็นหลัก

     ผู้เริ่มก่อตั้งครั้งแรกคือ  พระครูบริหารโกศล  (หลวงพ่อหมอก  วัดจำปา)  และพระครูสังฆธัชธำรง  (หลวงพ่อพอก  วัดโคน)  ทางราชการช่วยเงินจากแผนกการศึกษา  จำนวน  600  บาท  และเงินซ่อมแซมแผนกประถมศึกษาอีก จำนวน  381.65 บาท  สมทบกับเงินการศึกษาอีก 200 บาท สร้างเป็นอาคารไม้ใต้ถุนสูง  มี  4 ห้องเรียน  เมื่อสร้างเสร็จแล้วอำเภอได้รายงานไปยังจังหวัด พร้อมกับตั้งชื่อโรงเรียนว่า “โรงเรียนประโคนชัยวิทยา” และเริ่มทำการสอนเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2481  มีผู้บริหารมาดำรงตำแหน่งตามลำดับ ดังนี้  1.นายคง  สุมรัมย์  ตำแหน่งครูใหญ่  2481 - 2481  2.นายชุ่ม  ทรงสุนทรวงค์  ตำแหน่งครูใหญ่  2481 - 2484  3.นายแจ่ม สุขเกษม  ตำแหน่งครูใหญ่  2484 - 2486  4.นายจรูญ  ปราบริปูตลุง  ตำแหน่งครูใหญ่  2486 - 2489  5.นายใหญ่  สุขเกษม  ตำแหน่งครูใหญ่  2490 - 2491  6.นายเทียน  ไชยอินทร์  ตำแหน่งครูใหญ่  2491 - 2492  7.นายวิโรจน์  วรรณโพธิ์กลาง  ตำแหน่งครูใหญ่  2492 - 2493  8.นายใหญ่  สุขเกษม  ตำแหน่งครูใหญ่  2493 - 2518  9.นายสลัด  พลวัน ตำแหน่งอาจารย์ใหญ่ 2519 - 2524  10.นายถวิล  วงศรศักดิ์  ตำแหน่งอาจารย์ใหญ่  2524 - 2527  11.นายสุจิต  เฉลาประโคน  ตำแหน่งอาจารย์ใหญ่  2527 - 2529  12.นายศิริ  วิริยอุดมศิริ ตำแหน่งอาจารย์ใหญ่  2529 - 2534  13.นายผ่อง  คือประโคน  ตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียน  2534 - 2540 14.นายประสงค์  พวงไพบูลย์  ตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียน 2541 - 2551 15.นายวิทิต  ปาประโคน  ตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียน  2551- 2557 16.นายโยธี  เขิญขวัญชัย  ตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียน  2557-2560 17.นายอรรณพ  สังข์สนิท  ตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียน  2560  18.นายเกษม ปาประโคน ตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียน  2563- 2565 และนายพัฒนา นพตลุง เป็นผู้อำนวยการโรงเรียนตั้งแต่ 2565 - ปัจจุบัน

   ประวัติสถานศึกษาโดยย่อ  โรงเรียนบ้านประโคนชัย(อำนวยกิจราษฎร์วิทยาคาร)  ตั้งขึ้นเมื่อ  พ.ศ.  2454  โดยนายอำเภอประโคนชัยสมัยนั้น  คือ  ขุนอำนาจอำนวยกิจ  เป็นผู้จัดตั้งดำรงอยู่ได้ด้วยเงินบริจาคจากพ่อค้า  ประชาชน  และข้าราชการช่วยเหลือ  ครั้งแรกอาศัยศาลา  “ เจ็กนา “ เป็นที่เรียน (ปัจจุบันสถานเดิมได้ปลูกสร้างโรงเรียนประโคนชัยวิทยาแทน)  เมื่อศาลาเจ็กนาได้ชำรุดทรุดโทรมลงใช้เป็นที่เล่าเรียนไม่ได้  จึงย้ายไปอาศัยศาลาการเปรียญวัดกลางเป็นสถานที่เล่าเรียน  และเขียนชื่อว่าโรงเรียนประชาบาล  ตำบลประโคนชัย 1 (วัดกลาง)  จัดการสอนตามหลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการ  มาโดยตลอด จนถึง  พ.ศ.  2466  จึงเริ่มใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา  ระยะนี้    ขุนนัยประศาสตร์  นายอำเภอประโคนชัยในสมัยนั้นได้เก็บเงินจากพ่อค้า  ประชาชน  และข้าราชการคน ละ  1  บาท  ต่อปี  เรียกเก็บอย่างศึกษาพลีเพื่อบำรุงการศึกษาของโรงเรียนนี้  ระเบียบการเรียนคงดำเนินไปตามหลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการ  คือ  เปิดทำการสอนตั้งแต่เวลา  09.00  น.  เลิกเรียนเวลา  15.30  น.  หยุดเรียนวันพระ  คือวันแรม  และขึ้น  8  ค่ำ 15 ค่ำ แล้วแต่กรณี มางดเก็บเงินการศึกษาพลี  พ.ศ.  2475  เพราะรัฐบาลได้แบ่งเงินมาช่วยการประถมศึกษามาบำรุงการศึกษาประชาบาลนักเรียนค่อยทวีจำนวนมากขึ้น  ศาลาการเปรียญที่อาศัยเรียนเป็นสถานที่คับแคบ ขุนอำนาจอำนวยกิจ  นายอำเภอ ประโคนชัยในสมัยนั้น  จึงได้ดำเนินการปลูกสร้างโรงเรียนให้เป็นโรงเรียนเอกเทศถาวรขึ้นในวันที่  10  กรกฎาคม  2478  ณ  สถานที่ปัจจุบันซึ่งเดิมเป็นป่าช้าที่รกมากมีต้นไม้ใหญ่ ๆ สูง ๆ  ขึ้นอยู่ทั่วไปมีหนองน้ำอยู่กลางพื้นที่ดังกล่าวเรียกว่า  “ หนองตาจาย “  ซึ่งเป็นที่ดินที่โรงเรียนจับจองไว้   ขุนอำนาจอำนวยกิจ   ได้ใช้คนงานโยธาที่ค้างเงินรัชชุปการให้ถางป่าปราบพื้นที่ตัดเสา  และไม้เครื่องต่าง ๆ  มาดำเนินการปลูกสร้างสมทบกับเงินที่ทางราชการช่วยเหลืออีก  1,500 บาท  การปลูกสร้างได้เสร็จเรียบร้อยลง  เมื่อ  พ.ศ.  2478  และให้นามโรงเรียนนี้ว่า  โรงเรียนประชาบาลประโคนชัย  1  (อำนวยกิจราษฎร์วิทยาคาร)  และย้ายนักเรียนจากศาลากลางมาเรียนที่อาคารหลังนี้  ตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมาจนถึง พ.ศ.  2495  ทางราชการได้เปลี่ยนชื่อโรงเรียนนี้เสียใหม่  คือ  โรงเรียนอำนวยกิจราษฎร์วิทยาคาร  และปี  พ.ศ.  2495  นี้ได้รับเงินงบประมาณมาปลูกร้างอาคารเรียนเด็กเล็กขึ้นเป็นยอดเงิน  1,170  บาท  ทางโรงเรียนจึงได้เปิดสอนชั้น เด็กเล็กในโรงเรียนนี้ตั้งแต่วันที่  19  กรกฎาคม  2496  เป็นต้นมา  ทางราชการได้จัดโรงเรียนนี้เป็นโรงเรียนประชานุเคราะห์ของอำเภอตามหนังสือ  ลงวันที่  1  กันยายน  2502  และตั้งชื่อให้ใหม่ว่า  โรงเรียนบ้านประโคนชัย (อำนวยกิจฯ)  ซึ่งชื่อใหม่นี้ได้ใช้ตลอดมาจนถึงปัจจุบัน  และใน  พ.ศ. 2502  ทางราชการได้ตั้งโรงเรียนประชาบาลในเขตสุขาภิบาลขึ้นอีกแห่งหนึ่งให้ชื่อว่าโรงเรียนวัดแจ้ง โรงเรียนใหม่นี้ตั้งอยู่หมู่ที่  1  ตำบลประโคนชัย  อำเภอได้สั่งให้แยกนักเรียนจากโรงเรียนแห่งนี้  เฉพาะเด็กที่ตั้งบ้านเรือนอยู่หมู่ที่  1  ตำบลประโคนชัย  มีนักเรียน  231  คน  ครู  3  คนให้ไปเรียนโรงเรียนวัดแจ้ง  ที่ตั้งใหม่ในปี  พ.ศ.  2506  ทางราชการได้แต่งตั้ง นายเกษม  พลวัน  ครูใหญ่โรงเรียนวัดแจ้ง  ให้มาดำรงตำแหน่งครูใหญ่โรงเรียนนี้  เนื่องจากสถานที่คับแคบคณะครู โรงเรียนนี้ซึ่งมี  นายเกษม  พลวัน  เป็นหัวหน้าพาคณะครู   และผู้ปกครองบริจาคเงินเพื่อสร้างอาคารเรียน  เมื่อได้วัสดุเพียงพอแล้วการปลูกสร้างจึงเริ่มขึ้นเมื่อวันที่  5  มกราคม  2507  ตามแบบ  004  ของกรมสามัญศึกษาเป็นอาคารเรียน  2  ชั้น  8  ห้องเรียน 

   โรงเรียนบ้านศรีถาวร ตั้งขึ้นเมื่อวันที่  1  กรกฎาคม  พ.ศ. 2500 โดยเป็นโรงเรียนสาขา    บ้านโคกกลาง  ตำบลโคกม้า  อำเภอประโคนชัย  โดยความคิดริเริ่มของนายกังวาล วิริยะโกศล  ศึกษาธิการอำเภอในขณะนั้น ได้รับความร่วมมือจาก  นายบรัน  ทองศรี  เจ้าของโรงเลื่อยเก่าตลอดจนบ้านฉันเพล  บ้านศรีถาวร  ได้พร้อมใจกันจับจองที่ดินไว้จำนวน 40 ไร่ แล้วสร้างโรงเรียนชั่วคราว 1 หลัง ต่อมาทางราชการอนุญาตให้เป็นโรงเรียนเอกเทศถาวร ไม่ขึ้นต่อโรงเรียนบ้านโคกกลาง ได้ทำพิธีเปิดเมื่อวันที่  1  กรกฏาคม  2502  ตั้งชื่อว่า “โรงเรียนบ้านศรีถาวร” ปัจจุบัน มีอาคารเรียน  3  หลัง  เปิดสอนตั้งแต่ชั้นอนุบาลถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่  3  มีนักเรียน 219  คน  จำนวนครู  16  คน  นักการภารโรง  1  คน  ผู้บริหารสถานศึกษาคนปัจจุบัน  คือ นางแพรวพรรณ  นาคนวล  ตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียน  วิทยาฐานะผู้อำนวยการสถานศึกษาชำนาญการพิเศษ