แหล่งเรียนรู้ท้องถิ่น สหกรณ์ศูนย์ศิลปาชีพทอผ้าไหมแพรวาบ้านโพน จังหวัดกาฬสินธุ์
ชุมชน ตำบลโพน อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์
สำหรับความเป็นมาของสหกรณ์ศูนย์ศิลปาชีพทอผ้าไหมแพรวา บ้านโพนกาฬสินธุ์ จำกัด สืบเนื่องจากเมื่อปี พ.ศ.2521 สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงรับไว้ในโครงการส่งเสริมการทำผ้าไหมแพรวาบ้านโพน มูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ โดยใช้ชื่อว่า “กลุ่มแม่บ้านเกษตรกร” มีสมาชิก 70 คน ถึง พ.ศ.2538 ได้จัดตั้งเป็น “กลุ่มอาชีพสตรีทอผ้าไหมบ้านโพน” มีสมาชิกทั้งหมด 450 คน จนถึง พ.ศ.2551 ได้ขอจดทะเบียนเป็น “สหกรณ์ศูนย์ศิลปาชีพทอผ้าไหมแพรวาบ้านโพนกาฬสินธุ์ จำกัด” โดยยังคงอยู่ในโครงการส่งเสริมการทอผ้าไหมบ้านโพน มูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ปัจจุบันมีสมาชิกทั้งหมด 825 คน โดยครอบคลุม 4 อำเภอ คือ อำเภอคำม่วง อำเภอสมเด็จ อำเภอสามชัย และอำเภอสหัสขันธ์ ปัจจุบัน มีการดำเนินงานในรูปแบบของสหกรณ์ ซึ่งกรมส่งเสริมสหกรณ์ได้บูรณาการร่วมกับหลายหน่วยงานเพื่อเข้ามาส่งเสริม และสนับสนุนให้สหกรณ์ศูนย์ศิลปาชีพทอผ้าไหมแพรวาบ้านโพนกาฬสินธุ์ จำกัด ให้เป็นแหล่งสร้างอาชีพ และรายได้ให้แก่มวลสมาชิก รวมทั้งเกิดการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง และมีความเข้มแข็งอย่างยั่งยืน นอกจากนี้ ยังมีการสาธิตกระบวนการผลิตผ้าไหมไทย ตั้งแต่การสาวไหม การฟอก การย้อมสีธรรมชาติ และการทอผ้า เพื่อให้ได้ลวดลายที่มีความวิจิตรงดงาม อันเป็นกระบวนการผลิตผ้าไหมจากรุ่นสู่รุ่น และพัฒนาลวดลายอย่างต่อเนื่อง จนกระทั่งวันนี้ได้พัฒนาเป็นผ้าไหมนาโนที่มีความคงทน สีไม่เปลี่ยนเพิ่มเข้ามาด้วย นับเป็นการพัฒนางานหัตถศิลป์อันทรงคุณค่า
ผู้เรียบเรียง นายรณชัย จุนใจ