Douwe Dabbert

Blauwdrukken

Halverwege de jaren ’60, stapte men over op het met de hand inkleuren van zogenaamde blauwdrukken. De stripillustratie werd gefotografeerd en van het fotonegatief werd een positief gemaakt; de zogenaamde lijnfilm. Dit was een vel ‘plastic’ waarop de gehele pagina zichtbaar en leesbaar was. Vergelijk ‘t maar met een tekening in zwarte lijnvoering die op een volledig doorzichtig vel is gemaakt. Deze positieve lijnfilm werd vervolgens op blauwdrukpapier gelegd. Dit was een vel dun aluminium dat, speciaal vervaardigd door papierfabriek Schoellershammer, aan beide zijden beplakt was met papier. Vervolgens werd een kant met een speciale lichtgevoelige vloeistof ingesmeerd, de lijnfilm werd er opgelegd en dankzij UV-licht verscheen een afdruk van de strippagina op het papier. Dan kon het inkleuren met plakkaatverf beginnen. Keurig tussen de lijntjes…


Met de doorzichtige lijnfilm eroverheen zag men dan precies hoe de strip in druk zou verschijnen. Die aluminium laag overigens was om te voorkomen dat het papier kon krimpen of uitzetten wanneer er van temperatuursverandering sprake was. Vervolgens ging de lijnfilm eraf, deze zou even later als zwarte tint (K) tijdens het drukproces dienst doen, en de ingekleurde blauwdruk werd gescand naar de drie hooftinten:  M, C en Y, waarna van iedere hoofkleur een aparte kunststof film werd gemaakt. Deze films werden vervolgens door een lithograaf overgezet naar de cilinders, waarlangs het papier werd geleid tijdens het drukken. 


Om een strip in kleur te drukken moest je dus 4 van die drukpaten maken, voor elk basiskleur 1. De tekenaar maakte daarvoor de zwart-tekening op tekenpapier die op formaat fotografisch overgezet werd op film, meestal zonder raster. De inkleuring gebeurde dan op een blauwdruk, dat was een afdruk in blauw speciaal om in te kleuren omdat dit soort licht-blauw niet werd opgepikt door de fotogravure. Die inkleuring werd dan fotografisch omgevormd naar de 3 drukplaten. De afdruk in puur zwart zorgde voor een duidelijke omlijning van de strip die we nog steeds kennen. Deze blauwdruk-techniek werd tot 2000 nog veelvuldig gebruikt. 

Ik heb een vinkje geplaatst bij de uitgaven die ik in mijn verzameling heb

Blauwdruk cover album

"De Heksen van Eergisteren"

#13 - 1986

De inkleuring is vermoedelijk door Mary de Jong gedaan.

Blauwdruk cover album

"Het Schip van IJs"

#19 - 1994

De inkleuring is vermoedelijk door Mary de Jong gedaan.