Als je in Portugal woont kan je best niet alleen op de portugese TV voortgaan om je te informeren. Over jongeren die opstaan voor het klimaat hoor je helemaal niets.
Via on-line berichten horen we voor het eerst iets over Greta Thunberg. Niet in de mainstream berichtgeving
Ik ben toevallig in België wanneer Anuna De Wever en Kyra Gantois opgetogen vaststellen dat heel wat meer dan 20 collegas hun oproep beantwoorden om Greta's voorbeeld te volgen en te spijbelen voor het klimaat.
De eerste commentaren die ik hoor - was het in terzake? ik ben maar af en toe in België en ken de programanamen niet goed - zijn interessant. Vooral de verwijzing naar Gandhi, die stelt dat als het beleid foute beslissingen neemt, burgerlijke ongehoorzaamheid toegelaten is, is belangwekkend.
Het commentaar van Rik Torfs over zijn scholierenbetoging in 1973 roept ook bij mij herinneringen op. Een scholieren"opstand" kan belangrijk zijn om volwassenen wakker te schudden. Rond het klimaatbewustzijn zal heel wat moeten geschud worden...
Voor de enkele gedesoriënteerde politieke mandatarissen die het hebben over inmenging van volwassenen in deze massale jeugdbeweging kan ik vertellen dat toen ik als jonge student aan de toenmalige normaalschool studeerde, er tijdens de vakantiemaanden door de toenmalige regering een aantal maatregelen werden uitgedokterd die zouden bekend worden als de Decroo-decreten. Toen we er als student van bewust werden wat ze betekenden en in actie wilden treden, ondanks de toen verplichte aanwezigheid, hoorden we directeur zeggen "Mocht ik op een syndicale vergadering zitten, dan zou ik zeggen, staakt. Daar ik niet op een syndicale vergadering zit, zeg ik dat dus niet." Een sympathieke manier om ons een hart onder de riem te steken. Toen. Zoals nu.
De jongeren mobiliseren zich voor een veel meer belangrijke reden dan wij toen. Sympatiserende volwassenen zijn zeker welkom. Empatische volwassenen met de volgende generatie zijn absoluut nodig. Volwassenen die denken aan hun eigen gemak, kleine en grote voordelen, omdat ze toevallig geboren zijn in de tijd en op de plaats waar ze geboren werden hebben het waarschijnlijk wat moeilijk met het biologische principe dat ze sterfelijk zijn. En dat dit hen niet het etisch recht geeft om een "après nous le déluge" houding aan te nemen.
Over Greta in Davos geen woord in portugese mainstream media.
Eindelijk. Ik had het gevoel dat Portugal niet aanwezig tekende in verband met de klimaatjongeren. Volwassenen Portugal weet nog steeds van heel weinig.
Op de scholen die we begeleiden, vertel ik over wat ik in België zag, wat in andere landen gebeurt en probeer ik met beelden te tonen wat niet in het portugees verteld wordt.
Maar we zijn niet meer alleen. En de jongeren die zich niet beperken tot het kijken naar televisie, bereiden zich om zich mobiliseren voor 15 maart.
We praten over de "Sign for my future movement". Veel ongeloof plaatselijk, dat zo'n platform in Vlaanderen mogelijk is. Mijn bedenking is dat sommige ongelovige vlamingen zich hier goed zouden voelen :-).
Ondertussen zegt mijn computer dat ik niet kan tekenen op het sign for my future platform omdat ik vanuit het buitenland teken. Big brother had het gelijk door... Wellicht weet Big Brother niet dat ik nochthans als Belg in het buitenland WEL stem, en dus, verschillend van wat de jongeren overkomt, wel aan de partijvoorzitters kan zeggen dat ik de voorstellen van Sign for my future onderschrijf.
Ik lees in Pedro Domingos - The master algorithm: "Hear your customers, not the HiPPO (Highest Paid Person's Opinion)" en ik denk over CEO's, vakbonden, jongeren en bewegingen van het middenveld die blijkbaar gemakkelijker begrijpen wat er aan de hand is dan een aantal klassieke politici. Wie vertegenwoordigt wie en wie is niet vertegenwoordigd?
Dewey zei in 1916 dat een sterke democratie ondersteunt wordt door degelijke opvoeding. Ik heb zo het gevoel dat er op dit ogenblik veel geïnformeerde jongeren zijn die hun stem niet kunnen uitbrengen omdat ze geen achttien zijn, terwijl er een aantal weinig geïnformeerde volwassenen zich beklagen dat ze hun stem moeten gaan uitbrengen. Opvoeding is niet hetzelfde als scholing. Surveiller et punir van Foucault is nog steeds een aanrader voor wie wil nadenken over het verschil tussen een opvoedende school en een normaliserende en verengende school.
Een van de scholen die ik persoonlijk begeleid en waar ik ooit door een scholier werd aangeduid als "die meneer die net een vriendelijke grootvader is" heeft een leerplan waarbij de scholieren twee namiddagen per week rond hun eigen projecten werken, zonder klas- of leervakgrenzen. Ze hebben de laatste weken de steun gehad van een Nederlandse studente die samen met hen een aantal onderwerpen aan het uitwerken zijn. De voorstelling van hun werk zal ongeveer samenvallen met de manifestatie van de 15de maart. Hun werk:
Een andere groep heeft het over de invloed van sociale netwerken op ons dagelijkse leven. Er zal een hoofdstuk gewijd worden aan de mogelijkheid om zich te informeren rond belangrijke temas als de volwassenen er weinig aandacht aan besteden.
Vooruit dan maar. Een eigenhandige vertaling in het nederlands van de tekst "O lago dos nenúfares".
In 2000 (já, nu 19 jaar geleden) hadden we het over de klimaatveranderingen die toen beschreven werden, zoals de Club van Rome in 1972 sprak over de gevaren van de geindustrialiseerde wereld en de Club van Lissabon (met Petrella) in 1994 over de limieten van de economische groei.
Jacquard met zijn boek "Voici le temps du monde fini" en "L'Équation du nenuphare" had wel wat invloed op ons gesprek, kinderen en onderwijzer, na een wekenlang onderzoek over enkele voortdurende problemen op aarde. We moesten wel wat aanpassingen doen, de kinderen waren 9 en 10 jaar oud. Het boekje met aangepaste teksten "O que é ser inteligente?" bestaande uit gesprekken van Jacquard met kinderen, hielp hier een beetje.
Dus, hier ook HET WATERLELIE MEER , een verhaal dat grootouders en kleinkidneren samen kunnen lezen en bespreken. Veel denkgenot...