1. ชื่อหลักสูตร

ภาษาไทย หลักสูตรประกาศนียบัตรผู้ช่วยพยาบาล (หลักสูตรใหม่) พ.ศ. 2562

ภาษาอังกฤษ Certificate Program for Practical Nursing

2. ชื่อประกาศนียบัตร

ภาษาไทย ชื่อเต็ม : ประกาศนียบัตรผู้ช่วยพยาบาล

ชื่อย่อ : ป. ผู้ช่วยพยาบาล

ภาษาอังกฤษ ชื่อเต็ม : Certificate for Practical Nursing

ชื่อย่อ : Cert. PN.

3. หน่วยงานที่รับผิดชอบ

คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี

4. หลักการและเหตุผล

การบริการด้านสุขภาพเป็นการให้บริการที่จำเป็นสำหรับสังคม ซึ่งการให้บริการแก่ประชาชนได้อย่าง

ครอบคลุมและมีประสิทธิภาพนั้น จะต้องมีบุคลากรในทีมสุขภาพที่มีคุณภาพและมีจำนวนเพียงพอ โดยเฉพาะบุคลากรทางการพยาบาลซึ่งเป็นบุคลากรที่ใกล้ชิดกับผู้ใช้บริการมากที่สุด ปัจจุบันประเทศไทยประสบปัญหาการขาดแคลนพยาบาลวิชาชีพและส่งผลต่อคุณภาพการบริการประชาชน การผลิตพยาบาลวิชาชีพต้องใช้ระยะเวลานานถึง 4 ปี ทำให้มีข้อจำกัดในการผลิตพยาบาลวิชาชีพให้เพียงพอกับความต้องการของประเทศ ดังนั้นการผลิตผู้ช่วยพยาบาลมีความจำเป็นในการพัฒนาคุณภาพบริการสุขภาพ เพื่อช่วยงานพยาบาลวิชาชีพ

ในการดูแลผู้ป่วยขั้นฐานที่ไม่ยุ่งยาก ซับซ้อน เพื่อให้พยาบาลวิชาชีพมีเวลา และสามารถให้การดูแลผู้ป่วยที่มีความต้องการการพยาบาลที่ยุงยาก ซับซ้อนได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ซึ่งจะช่วยให้การดูแลประชาชนมีความครอบคลุมและทั่วถึงมากขึ้น ประกอบกับกระทรวงสาธารณสุขได้จัดทำแผนยุทธศาสตร์ชาติด้านสาธารณสุขระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2560 - 2579) เพื่อวางรากฐานการพัฒนาประเทศไทยให้มีความมั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน เป็นประเทศพัฒนาแล้วด้วยการพัฒนาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงนำประเทศไทยก้าวสู่ Thailand 4.0 รองรับอนาคตที่มีความเป็นสังคมเมือง สังคมผู้สูงอายุ โดยกำหนดให้การพัฒนากำลังคนด้านสุขภาพด้านจำนวนและคุณภาพเป็นยุทธศาสตร์ของแผนพัฒนาระบบสาธารณสุขของประเทศ การผลิตผู้ช่วยพยาบาลเป็นกลวิธีหนึ่งที่จะช่วยให้ประเทศไทยบรรลุความสำเร็จตามแผนพัฒนาประเทศ และช่วยให้พยาบาลวิชาชีพได้ปฏิบัติภาระกิจอื่นตามขอบเขตของวิชาชีพอย่างมีคุณภาพ

คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี ซึ่งเป็นสถาบันการศึกษาพยาบาลศาสตร์ ได้เล็งเห็นความสำคัญของการผลิตผู้ช่วยพยาบาล จึงได้พัฒนาหลักสูตรประกาศนียบัตรผู้ช่วยพยาบาล เพื่อผลิตผู้ช่วยการพยาบาลที่ตอบสนองการให้บริการทางด้านสุขภาพแก่ประชาชนทั้งภาครัฐและเอกชน โดยจัดการศึกษาแบบบูรณาการ มุ่งเน้นการเรียนการสอนโดยเน้นการเข้าใจความแตกต่างทางวัฒนธรรมอย่างเอื้ออาทร มีคุณธรรมจริยธรรม มีทักษะการเรียนรู้ตลอดชีวิต และมีความไวในการประเมินด้านความปลอดภัยของผู้ป่วย

5. ปรัชญาหลักสูตร

หลักสูตรผู้ช่วยพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี มุ่งเน้น

ผลิตผู้ช่วยพยาบาลที่สามารถประเมินภาวะสุขภาพและภาวะเสี่ยงเบื้องต้นในโรคที่พบบ่อยและให้การดูแลเพื่อตอบสนองความต้องการในการดูแลสุขภาพของผู้บริการขั้นพื้นฐานภายใต้การนิเทศของพยาบาลวิชาชีพ มีทักษะการดูแลขั้นพื้นฐานด้วยความเอื้ออาทรภายใต้ความแตกต่างทางวัฒนธรรมและมีความไวในการประเมิน

ขั้นพื้นฐานทางสุขภาพของผู้ใช้บริการ โดยจัดการศึกษาแบบบูรณาการ มุ่งเน้นการเรียนการสอนเพื่อให้ผู้เรียนมีทักษะการเรียนรู้ตลอดชีวิต มีความซื่อสัตย์ มีวินัย และจิตสาธารณะ ตามอัตลักษณ์นักศึกษามหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

6. วัตถุประสงค์หลักสูตร

ภายหลังสำเร็จการศึกษา ผู้สำเร็จการศึกษาหลักสูตรประกาศนียบัตรผู้ช่วยพยาบาลของคณะพยาบาล

ศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี จะเป็นผู้ที่มีคุณสมบัติ ดังนี้

1. สามารถช่วยเหลือดูแลบุคคลด้านความต้องการขั้นพื้นฐานและให้การปฐมพยาบาลเบื้องต้นในภาวะฉุกเฉิน การป้องกันภาวะแทรกซ้อน อันตรายต่าง ๆ และการฟื้นฟูสภาพแก่ผู้ใช้บริการที่มาจากหลากหลายวัฒนธรรมด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ ภายในการนิเทศของผู้ประกอบวิชาชีพการพยาบาล หรือการพยาบาลและการผดุงครรภ์

2. มีความไวในการประเมินขั้นพื้นฐานทางสุขภาพของผู้ใช้บริการ ติดตาม บันทึกการเปลี่ยนแปลงอาการ อาการแสดงของโรค ความต้องการของผู้ป่วยและญาติ สามารถจัดการเบื้องต้นได้อย่างเหมาะสมภายใต้การควบคุมของผู้ประกอบวิชาชีพการพยาบาล หรือการพยาบาลและการผดุงครรภ์

3. ช่วยจัดเตรียมอุปกรณ์ และสิ่งแวดล้อมในการตรวจรักษาพยาบาลที่ไม่ยุ่งยาก ซับซ้อน

4. มีเจตคติ คุณธรรม จริยธรรม และคำนึงถึงความแตกต่างทางวัฒนธรรมและความเชื่อของผู้รับบริการทั้งนี้ในการปฏิบัติจะต้องอยู่ภายใต้การนิเทศและการควบคุมของผู้ประกอบวิชาชีพการพยาบาลหรือการพยาบาลและการผดุงครรภ์

5. มีความรับผิดชอบ มีระเบีบยวินัย และทัศนคติที่ดีต่อวิชาชีพ

6. มีมนุษยสัมพันธ์ที่ดีในการปฏิบัติงานร่วมกับทีมสุขภาพและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้

7. มีทักษะการเรียนรู้ตลอดชีวิต

7. คุณสมบัติของผู้เข้ารับการศึกษา การคัดเลือกผู้เข้าศึกษา ระยะเวลาการศึกษา ระเบียบการแต่งกายในระหว่างการศึกษา และแผนการรับผู้เข้าศึกษา

7.1 คุณสมบัติของผู้เข้ารับการศึกษา

7.1.1 มีวุฒิการศึกษาไม่ต่ำกว่ามัธยมศึกษาปีที่ 6, ปวช., ปวส. หรือเทียบเท่าตามหลักสูตรกระทรวงศึกษาธิการ

7.1.2 อายุไม่ต่ำกว่า 16 ปีบริบูรณ์ และไม่เกิน 35 ปีบริบูรณ์ นับถึงวันเปิดเรียน

7.1.3 มีสุขภาพสมบูรณ์ ไม่เป็นโรคติดต่อร้ายแรง ไม่ติดสารเสพติดให้โทษหรือโรคพิษสุรเรื้อรัง หรือมีความพิการ หรือความผิดปกติที่เป็นอุปสรรคต่อการศึกษา/การปฏิบัติงาน

7.1.4 มีบุคลิกภาพเหมาะสม รักและสนใจในการดูแลช่วยเหลือผู้ใช้บริการ

7.1.5 มีความรับผิดชอบและเอาใจใส่ในการทำงาน

7.2 การคัดเลือกผู้เข้าศึกษา

7.2.1 สอบคัดเลือกตามประกาศของคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี

7.2.2. ผ่านตรวจร่างกายจากโรงพยาบาลของรัฐหรือโรงพยาบาลเอกชน

7.3 ระยะเวลาการศึกษา

หลักสูตรประกาศนียบัตรผู้ช่วยพยาบาล ใช้ระยะเวลาการศึกษา 1 ปี หรือ 2 ภาคการศึกษาปกติ

และ 1 ภาคการศึกษาฤดูร้อน ซึ่งเปิดการศึกษาปีการศึกษา 2562 ตามประกาศ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี

7.5 ระเบียบการแต่งกายในระหว่างศึกษา

ภาคทฤษฎี แต่งกายชุดสุภาพ

ภาคปฏิบัติ

1. ผู้ชาย เสื้อซาฟารีสีขาว ปกฮาวาย ปล่อยชายเสื้อเสมอ ปลายแขนพับเบิ้ล มีกระเป๋าที่อกด้านซ้าย 1 ใบ ชายเสื้อด้านล่างมีกระเป๋า 2 ใบ (กระเป๋ามีสาบ) เสื้อด้านหลังต่อบ่างข้างเอวมีสาบคาดเอว และจีบข้างละ 2 จีบ และกางเกงขายาวทรงตรงหรือทรงสุขภาพ สีกรมท่าหรือสีดำ สวมถุงเท้ารองสีดำหรือกรมท่า รองเท้าหนังสีดำหุ้มส้น

2. ผู้หญิง เสื้อแขนสั้นหรือยาวสีขาว คอปกบัวสีขาว ปลายแขนพับตลบพื้นกุ้นสีบลู ผ่าหน้าติดกระดุมสถาบัน ติดกระเป๋า 2 ใบบริเวณชายเสื้อด้านล่าง ไม่สวมหมวก

3. กระโปรงทรงสุขภาพสีขาว 2 ชิ้นคลุมเข่า (กรณีกระโปรงสั้น) คลุมตาตุ่ม (กรณีกระโปรงยาว)ด้านหลังผ่าซ้อนทับกัน สวมถุงเท้าขาว และรองเท้าสีขาวหุ้มส้นพื้นยาง (กรณีใส่ผ้าคลุมศีรษะ ใช้ผ้าคลุมศีรษะสีขาวเก็บชายผ้าคลุมไว้ในเสื้อ)

4. ติดเข็มกลัดของคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ที่อกเสื้อด้านขวาปักชื่อหลักสูตรที่อกเสื้อด้านซ้ายสีน้ำเงินให้เห็นอย่างชัดเจน

8. หลักสูตร

หลักสูตรประกาศนียบัตรผู้ช่วยพยาบาล (หลักสูตรใหม่) พ.ศ. 2562 มีรายละเอียด ดังนี้

8.1 จำนวนหน่วยกิตรวมตลอดหลักสูตร

หลักสูตรประกาศนียบัตรผู้ช่วยพยาบาล (หลักสูตรใหม่) พ.ศ. 2562 มีหน่วยกิตตลอดหลักสูตรรวม 38 หน่วยกิต โดยมีหมวดวิชาการศึกษาทั่วไป จำนวน 8 หน่วยกิต หมวดวิชาเฉพาะ จำนวน 28 หน่วยกิต แบ่งเป็น รายวิชาภาคทฤษฎี จำนวน 18 หน่วยกิต รายวิชาภาคปฏิบัติ จำนวน 10 หน่วยกิต และหมวดวิชาเลือก 2 หน่วยกิต

8.2 โครงสร้างหลักสูตร หน่วยกิตตลอดหลักสูตร 38 หน่วยกิต

8.2.1 หมวดวิชาศึกษาทั่วไป 8 หน่วยกิต

8.2.2 หมวดวิชาเฉพาะ 28 หน่วยกิต

8.2.2.1 กลุ่มวิชาทฤษฏี 18 หน่วยกิต

8.2.2.2 กลุ่มวิชาภาคปฏิบัติ 10 หน่วยกิต

8.2.3 หมวดวิชาเลือก 2 หน่วยกิต

8.3 รายวิชาและหน่วยกิตที่กำหนดในแต่ละหมวด

8.3.1 หมวดวิชาศึกษาทั่วไป 8 หน่วยกิต

993- XXX

ภาษาเพื่อการบริการสุขภาพ

2 (2-0-4)

993- 502

จิตวิทยาพัฒนาการ

2 (2-0-4)

993- 503

มนุษยวิทยาและสังคมวิทยาเพื่อการเข้าใจมนุษย์

2 (2-0-4)

993- 504

การดูแลด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์

2 (2-0-4)

8.3.2 หมวดวิชาเฉพาะ 28 หน่วยกิต

993- 511

หลักกฎหมาย และจริยธรรมในการปฏิบัติงาน

1 (1-0-2)

993- 512

กายวิภาคศาสตร์และสรีรวิทยาเบื้องต้น

2 (2-0-4)

993- 513

โภชนาการเบื้องต้น

1 (1-0-2)

993- 521

การช่วยเหลือดูแลขั้นพื้นฐาน

3 (2-3-4)

993- 522

การช่วยเหลือดูแลทารกแรกเกิดและเด็กเบื้องต้น

2 (2-0-4)

993- 523

การช่วยเหลือดูแลผู้ใหญ่และผู้สูงอายุเบื้องต้น

3 (3-0-6)

993- 524

การช่วยเหลือดูแลสุขภาพบุคคลที่บ้านและชุมชน

2 (2-0-4)

993- 525

การช่วยเหลือดูแลด้านสุขภาพจิต

1 (1-0-2)

993- 526

การจัดการและการบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางการแพทย์

2 (2-0-4)

993- 527

ระบบบริการสุขภาพ และสาธารณสุข

1 (1-0-2)

993- 561

ปฏิบัติการช่วยเหลือขั้นพื้นฐาน

3 (0-12-0)

993- 581

ปฏิบัติการช่วยเหลือดูแลทารกแรกเกิดและเด็ก

2 (0-8-0)

993- 582

ปฏิบัติการช่วยเหลือดูแลผู้ใหญ่และผู้สูงอายุ

3 (0-12-0)

993- 583

ปฏิบัติการช่วยเหลือดูแลสุขภาพที่บ้านและชุมชน

2 (0-8-0)

8.3.3 หมวดวิชาเลือก 2 หน่วยกิต

993- 531

ปฏิบัติการช่วยเหลือดูแลสุขภาพบุคคลในสถานพยาบาล

2 (0-8-0)

993- 532

ปฏิบัติการช่วยเหลือดูแลสุขภาพบุคคลในชุมชน

2 (0-8-0)