https://www.kuleuven.be/thomas/page/lichtfeesten-halloween-allerheiligen-allerzielen/

Allerheiligen 1 november

In de beginjaren van het christelijk geloof werden christenen vaak vervolgd om hun geloof. Ze werden gevangen genomen, gefolterd of gedood. Cyprianus, een prominent christen, werd door de Romeinse overheid verbannen. Vanuit zijn ballingschap wilde Cyprianus op de hoogte gehouden worden over de christenen die vermoord werden om ze in zijn gebeden te gedenken tijdens de maaltijd des Heren. Toen hijzelf vermoord werd gingen de christenen zijn gebruik om maaltijd te vieren bij de graven van de martelaren overnemen. Maar omdat zoveel christenen vermoord werden en er niet voor iedereen een gedenkdag kon zijn, ontstond al gauw een collectief martelarenfeest. Dat feest werd oorspronkelijk op 13 mei gevierd. Toen de vervolgingen ten einde liepen, kwam er ruimte voor een nieuw type heilige. Niet alleen martelaren, die hun christen-zijn volgehouden hadden tot in de dood konden betekenisvol zijn voor anderen, maar ook andere figuren met een hoge morele en religieuze waarde konden tot voorbeeld gesteld worden, deze werden oorspronkelijk belijders genoemd.

In de achtste eeuw onder paus Gregorius III werd het feest van alle martelaren veranderd in het feest van alle heiligen. Van over heel de wereld werden relieken van apostelen, martelaren en belijders overgebracht naar een nieuw gestichte Allerheiligenkapel. Later ontwikkelde de kerk de leer van 'de gemeenschap van de heiligen', gebaseerd op de gedachte dat slechts een klein deel van de gelovigen zo goed geleefd hebben dat ze naar de hemel mogen gaan. Volgens deze leer moeten de meeste mensen na hun dood een tijd in het vagevuur doorbrengen om voor hun zonden te boeten en daarna gelouterd de hemel binnen te gaan. Het feest van Allerheiligen werd op 13 mei gevierd, maar onder de invloed van vooral de Ierse kerk, die de Keltische praktijken van Samhain wilde doen vergeten, werd Allerheiligen verplaatst naar 1 november. Het was paus Gregorius IV (827-844) die hiervoor tekende en het was Lodewijk de Vrome (814-840) die er wat later een verplichte rustdag van maakte. Zodoende verspreidde Allerheiligen zich over de toenmalige wereld. Meteen is een verklaring gegeven waarom Samhain en Allerheiligen zo dicht bij elkaar liggen, wat de datum betreft. Herinneren wij er nog aan dat de avond vóór Allerheiligen, de avond van Samhain dus, nog altijd All Hallows Eve genoemd wordt.