การประกอบอาชีพ

ประวัติข้อมูลส่วนตัวของภูมิปัญญา

นางอ่อนศรี จันทร์ทา

>> เกิดวันที่ 12 เมษายน 2503

>> อยู่บ้านเลขที่ 79 หมู่ 1 ต.โนนศิลา อ.ปากคาด จ.บึงกาฬ  38190

>> เบอร์โทร  083-3485408

        การทอผ้านับเป็นวัฒนธรรมของชาวอีสานที่มีมาแต่อดีต ที่ นอกจากประโยชน์ใช้สอยด้านเครื่องนุ่งห่มของสมาชิกในครอบครัวแล้ว ผ้าทอยังสะท้อนถึงวัฒนธรรมประเพณีที่งดงามของชาวอีสาน และยังคงเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีคุณค่าและจำเป็นสำหรับ ครัวเรือนในชนบท

          การทอผ้าฝ้ายของบ้านโนนศิลา มีมาตั้งแต่รุ่น ปู่ ย่า ตา ยาย เป็นการสืบทอดภูมิปัญญาในการถักทอเครื่องนุ่งห่ม เพื่อใช้ในครัวเรือน ใช้ช่วงเวลาว่างหลัง ฤดูทำนาทำสวน รวมตัวกันตั้งกลุ่มทอผ้าหมักโคลนขึ้นมา โดยทุกขั้นตอนการทอจะทำด้วยมือทั้งหมด และจุดเริ่มต้นของภูมิปัญญานี้ เกิดขึ้นจากการสังเกตของชาวบ้านว่า เสื้อผ้าที่เปื้อนดินโคลนเมื่อซักแล้ว ได้สังเกตเห็นว่าเสื้อผ้าในส่วนที่เปื้อนดินโคลนนั้น จะซักออกค่อนข้างยาก และผ้ามีความนิ่มมากขึ้น กรรมวิธีการทำผ้าหมักโคลน จึงถือกำเนิดขึ้น และกลายมาเป็นภูมิปัญญาพื้นบ้านจนถึงปัจจุบัน

วิธีการหมักโคลน

       1. นำโคลนมากรองด้วยตะแกรงเพื่อให้ได้เนื้อโคลนล้วนๆ นำไปผสมกับน้ำ และเกลือ ตาม

ความเหมาะสม คนให้เข้ากัน นำเส้นฝ้ายที่ได้จากการย้อมรองพื้นจากเปลือกไม้ต่างๆ ลงไปแช่ในโคลนที่เตรียมไว้ โดยใช้เวลาในการหมัก ประมาณ ๓-๖ ชั่วโมง  ซึ่งสีของเส้นใยจะอ่อนหรือเข้มขึ้นอยู่กับระยะเวลาในการหมัก

    2.  เมื่อหมักได้ตามเวลาที่ต้องการแล้ว ก็จะนำผ้าขึ้นมาซักกับน้ำ และนำไปผึ่งให้แห้ง เมื่อ

แห้งแล้วนำมาซักน้ำอีกจนกว่าน้ำที่ซักจะใส เพื่อเป็นการยืนยันว่าสีไม่ตก และนำไปผึ่งให้แห้งอีกครั้งเสร็จสิ้นกระบวนการหมักโคลน ก็จะได้ผ้าฝ้ายที่สีสวย และนุ่มนิ่มน่าสัมผัส

การทอผ้า ต้องอาศัยฝีมือและความชำนาญเป็นอย่างมาก เพราะการทำแต่ละขั้นตอนจะมีความแตกต่างกัน ความชำนาญจะมีผลกับกับความสวยงามของผ้าผืนนั้นๆ จึงทำให้ผ้าทอแต่ละผืนมีเอกลักษณ์ความสวยงามแตกต่างกันไป

 1. ฝ้าย >> คัดเลือกฝ้ายให้เหมาะกับลวดลาย ใช้ฝ้ายเส้นมาย้อมสีจะได้สี ของเนื้อผ้า ตามความต้องการของตลาด

2. ฝ้าย >>การคัดเลือกฝ้าย ต้องเลือกที่มีเส้นที่เสมอกัน จะทำให้การทอมีความเรียบ เนียน เสมอสวยงาม 

3. การทอ >>สำคัญผู้ทอต้องมีความเชี่ยวชาญพิเศษ ในการผลิตทุกขั้นตอน จะใช้คนเพียงคนเดียวเท่านั้นผ้าถึงจะออกมาสวยงาม ตามความต้องการ และความละเอียดของผ้าฝ้าย ขึ้นอยู่กับขนาดฟืมที่ใช้ด้วย

วิธีการทอผ้า

การทอผ้า ต้องอาศัยฝีมือและความชำนาญเป็นอย่างมาก เพราะการทำแต่ละขั้นตอนจะมีความแตกต่างกัน ความชำนาญจะมีผลกับกับความสวยงามของผ้าผืนนั้นๆ จึงทำให้ผ้าทอแต่ละผืนมีเอกลักษณ์ความสวยงามแตกต่างกันไป ซึ่งมีขั้นตอนคร่าวๆดังนี้

 1. นำเส้นฝ้ายที่ย้อมแล้วมากรอหรือเรียกว่ากวักใส่หลอดให้เป็นลวดลายต่างๆขั้นตอนนี้ต้องอาศัยความชำนาญและทักษะเฉพาะบุคคล

 2. จากนั้นทำการสืบผ้ากับหลักเพื่อให้ได้จำนวนเส้นฝ้ายและความยาวตามที่ต้องการ เป็นขั้นตอนที่ต้องใช้ความอดทนและความละเอียดเป็นอย่างมาก

3. นำเส้นฝ้ายมาร้อยตะกอ และฟืม จนครบตามจำนวนเส้นด้ายที่กำหนดไว้จากนั้นนำด้ายพุ่งทีเตรียมไว้ไปกรอใส่หลอดเล็กสำหรับใส่กระสวยเพื่อใช้ทอเริ่มทอผ้าด้วยกี่เพื่อให้ได้ตามลายที่กำหนดไว้

 จุดเด่นของผลิตภัณฑ์

1.  มีลายเป็นเอกลักษณ์ของตนเอง “ ลายศิลาครองรัก”

2. เนื้อผ้ามีลายสดใส สวยงาม สวมใส่สบาย และระบายความร้อนได้ดี

3. การทอผ้าจะทอด้วยมือ

4. สีไม่ตก เนื้อผ้าแน่น  คงทน สวยงาม ราคาถูก

แหล่งจำหน่าย

1. ณ สถานที่ตั้งบ้านนางอ่อนศรี จันทร์ทา บ้านโนนศิลา หมู่ 1 ตำบลโนนศิลา อำเภอปากคาด จังหวัดบึงกาฬ

2. วางจำหน่ายตามงานแสดงสินค้า OTOP ของจังหวัดบึงกาฬ และหน่วยงานต่างๆ

3. การรับสั่งทำตามออเดอร์ (โทร.083-3485408)

สถานที่ตั้ง พิกัดของผู้เป็นภูมิปัญญา

บ้านนางอ่อนศรี จันทร์ทา ตั้งอยู่ที่บ้านโนนศิลา หมู่ 1 ตำบลโนนศิลา อำเภอปากคาด จังหวัดบึงกาฬ