เป็นพื้นที่เพื่อการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และแหล่งท่องเที่ยว โดยประกาศให้เป็นเป็นอุทยานเขาสนในวันที่ 1 มีนาคม 2527 ได้เห็นความสำคัญของพื้นที่ดังกล่าว จึงได้จัดตั้งให้เป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาสนามเพรียง

ประวัติความเป็นมา เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาสนามเพรียงเป็นพื้นที่ล้อมรอบไปด้วยเทือกเขาต่างๆ มีพื้นที่รวมกันประมาณ 101 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 63,125 ไร่ ด้วยสภาพภูมิประเทศที่สวยงามและเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์ป่า ทางจังหวัดกำแพงเพชรจึงจัดให้เป็นพื้นที่เพื่อการอนุรักษ์ ทรัพยากรธรรมชาติ และแหล่งท่องเที่ยว

และต่อมาทางราชการได้เห็นความสำคัญของพื้นที่ดังกล่าว จึงได้จัดตั้งให้เป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาสนามเพรียง

พ.ศ. 2528

ลักษณะภูมิประเทศ พื้นที่ โดยรอบเป็นพื้นที่เกษตรกรรม และมีประชาชนกระจายอยู่ล้อมรอบ ส่วนพื้นที่ของเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาสนามเพรียงเป็นที่ราบสูงถึงเขาสูง ชัน ภูเขาที่สำคัญ ได้แก่ เขาสนามเพรียง เขาสน เขาคันนา เขากิ่วยาว และเขาเจดีย์ ยอดเขาที่สูงที่สุดคือ“ยอดเขาสน” มีความสูง 867 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง สภาพป่ายังสมบูรณ์ เป็นแหล่งต้นน้ำลำธารหลายสาย เช่น คลองแตงโม คลองหนองประจักษ์ คลองวังชมพู

และห้วยต่างๆมากมายไหลลงสู่แม่น้ำปิงผ่านพื้นที่เกษตรกรรมทั่วไป

สภาพภูมิอากาศ มี สภาพแบบมรสุมร้อน-ชื้น แต่เนื่องจากอยู่ในสภาพป่าเขาจึงทำให้อากาศค่อนข้างเย็น อุณหภูมิต่ำสุดเฉลี่ย 22.47 องศาเซลเซียส สูงสุดเฉลี่ย 33.36 องศาเซลเซียส

ทรัพยากรป่าไม้ เนื่องจากภูมิประเทศเป็นภูเขาสูงชันจึงมีสภาพป่าหลายชนิด ในระดับ

ความสูงต่างๆกัน คือ

1. ป่าดงดิบแล้ง พบทั่วไปตามที่ราบและเนินเขา มีพรรณไม้เด่น เช่น ยางนา ยางแดง

ตะเคียนหิน สมพง มะค่า กระบก ส่วนพรรณไม้พื้นล่างได้แก่ หลาย ขิง และข่า

2. ป่าเบญจพรรณ พบทั่วไปตามที่ราบและเนินเขา มีพรรณไม้ยืนต้นและไผ่ขึ้นปะปนกัน

พรรณไม้เด่น เช่น สัก แดง ประดู มะค่าโมง ชิงชัน พฤกษ์ เป็นต้น

3. ป่าเต็งรัง พบบริเวณเนินเขาที่ดินมีสภาพปนกับหินและอุ้มน้ำไม่ดี พรรณไม้เด่น เช่น

เต็ง รัง เหียง พลวง กราด ประดู่ แสลงใจ มะกอก ผักหวาน เป็นต้น พรรณไม้พื้นล่าง

ได้แก่ หญ้าเพ็ก หรือไผ่เพ็ก

4. ป่าสนเขาผสมป่าเต็งรัง พบบริเวณเขาสน มีพรรณไม้เด่นที่สำคัญ เช่น สนสองใบ

สนสามใบ เหียง ก่อแพะ ก่อนก เต็ง มีหญ้าเพ็ก และไผ่โจดเป็นไม้พื้นล่างซึ่งเป็นประเภทป่าที่โดเด่นของเขตฯ เขาสนามเพียง

ทรัพยากรสัตว์ เนื่องจากสภาพป่ายังมีความอุดมสมบูรณ์ จึงมีสัตว์ป่าอาศัยชุกชุม

แม้ว่าจำนวนประชากรจะลดลงจากอดีตมากแล้วก็ตาม สัตว์ป่าที่พบเห็น เช่น เลียงผา

เก้ง หมูป่า ลิงเสน เสือไฟ อีเห็น และนกนานาชนิด เช่น นกกะลิง นกตะขาบทุ่ง

เหยี่ยวรุ้ง เป็นต้น

เส้นทางศึกษาธรรมชาติเขาสนามเพรียง สภาพพื้นที่เหมาะสมสำหรับเป็นห้องเรียนธรรมชาติ

เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาสนามเพรียงจึงจัดทำ เส้นทางศึกษาธรรมชาติเขาสนามเพรียง

โดยมีจุดพัก 15 จุดศึกษา ระยะทางประมาณ 1.5 กิโลเมตร ซึ่งมีคู่มือประกอบการศึกษาด้วย

สนใจสามารถติดต่อสอบถามได้ที่ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาสนามเพรียง หรือที่ มูลนิธิสืบนาคะเสถียร

สภาพปัญหา

1. มีถนนล้อมรอบพื้นที่เขตฯ สนามเพรียงและมีชุมชนอาศัยอยู่ล้อมรอบ

ซึ่งชาวบ้านส่วนใหญ่มีอาชีพเกษตรกรรมเชิงเดี่ยวที่เข้มข้น ทำให้มีการลักลอบตัดไม้และ

บุกรุกพื้นที่ป่าได้ง่าย

2. การลักลอบล่าสัตว์ป่า

3. ไฟป่า

เพจ ท่องเที่ยวกำแพงเพชร ผู้ให้ข้อมูล

นายเสถียร อ่วมสถิตย์ ผู้เรียบเรียง