การกวนขนมอาซูรอ

ประเพณีการกวนขนมอาซูรอ

อำเภอกะพ้อ เดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอสายบุรี เมื่อ พ.ศ. 2525 กระทรวงมหาดไทยได้ประกาศแยกเป็นกิ่งอำเภอ ชื่อ “กิ่งอำเภอกะพ้อ” ต่อมาได้ยกฐานะเป็นอำเภอกะพ้อ เมื่อวันที่ 4 พฤศจิกายน 2536 อยู่ทางทิศใต้ของจังหวัดปัตตานีห่างจากตัวจังหวัดปัตตานี ประมาณ 68 กิโลเมตร ประชาชน ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทางการเกษตร เช่นทำสวนยาง ทำนาและสวนผลไม้คำว่า กะพ้อ เป็นชื่อปาล์มชนิดหนึ่งที่พบในพื้นที่ จังหวัดปัตตานี ยะลา นราธิวาส

ประชากรในอำเภอกะพ้อส่วนใหญ่เป็นชาวไทยเชื้อสายมลายูและชาวไทย นับถือศาสนาอิสลามร้อยละ 75 และนับถือศาสนาพุทธร้อยละ 25 (มีเฉพาะหมู่ 2 ตำบลกะรุบี) มีวัฒนธรรมประเพณีที่เกี่ยวข้องกับศาสนาอิสลาม เช่น ประเพณีการกวนอาซูรอ เป็นประเพณีท้องถิ่นของชาวไทยมุสลิมในจังหวัดชายแดนภาคใต้

คำว่า"อาซูรอ" เป็นภาษาอาหรับ แปลว่า การผสม การรวมกัน ซึ่งการกวนอาซูรอ มักนิยมทำกันประมาณช่วงเดือนพฤศจิกายนของทุกปี และหรือตรงกับวันที่ 10 ของเดือนมุฮัรรอม อันเป็นเดือนแรกของฮิจเราะห์ศักราชตามศาสนาอิสลาม

ความเป็นมาของการกวนข้าวอาซูรอ หรือกวนขนมอาซูรอนั้น สืบเนื่องจากได้เกิดน้ำท่วมใหญ่ในสมัยศาสดานุฮ (อล) (หนึ่งในศาสดาของศาสนาอิสลาม) หรือศาสดาโนอาร์ (อล) (หากใครเคยดูหนังฝรั่ง ที่มีเหตุการณ์น้ำท่วมโลก และมีการนำสัตว์เป็นคู่ๆขึ้นเรือใหญ่) ทำให้เกิดความเสียหายแก่ทรัพย์สิน ไร่นาของประชาชนและสาวกของศาสดานุฮ (อล) ทำให้เกิดสภาพขาดแคลน ผู้คนทั่วไปอดอาหาร ท่านศาสดานุฮ (อล) จึงประกาศให้ผู้ที่มีสิ่งของเหลือพอจะรับประทานได้ ให้เอามากองรวมกัน และให้เอาของเหล่านั้นมากวนเข้าด้วยกัน เพื่อให้ทุกคนได้รับประทานอาหารกันโดยทั่วหน้า และยังผลให้เกิดความสามัคคี กลมเกลียวในหมู่ชน

การกวนข้าวอาซูรอเริ่มด้วยการที่เจ้าภาพประกาศเชิญชวนนัดหมายให้ชาวบ้านทราบว่าจะมีการกวนข้าวอาซูรอกันที่ไหน เมื่อใด เมื่อถึงกำหนดนัดหมายชาวบ้านก็จะนำอาหารดิบ เช่น เผือกมัน ฟักทอง มะละกอ กล้วย ข้าวสาร ถั่ว เป็นต้น มารวมเข้าด้วยกันแล้วปอกหั่น ตัดให้เป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อย จากนั้นนำเครื่องปรุง เช่น ข่า ตะไคร้ หอม กระเทียม ผักชี ยี่หร่า เกลือ น้ำตาล กะทิ เป็นต้น มาเป็นเครื่องผสมโดยหั่นตัดให้เป็นชิ้นเล็ก ๆ เช่นเดียวกัน สำหรับกะทิจะคั้นเฉพาะน้ำมาผสม

วิธีกวน โดยนำกะทะใบใหญ่ตั้งไฟ มีไม้พายสำหรับคนขนมอาซูรอ หลังจากตั้งกะทะบนเตา คั้นน้ำกะทิใส่ลงไป ตำหรือบดเครื่องแกงหยาบ ๆ ใส่ลงในน้ำกะทิ เมื่อกะทิเดือดใส่อาหารดิบต่าง ๆ ที่กล่าวมาแล้ว คนด้วยไม้พายจนกระทั่งทุกอย่างเปื่อยยุ่ย กวนต่อไปจนเป็นเนื้อเดียวกัน (ประมาณ 7 ชั่วโมง) ส่วนใหญ่จะมีการผลัดเวียนกันอย่างสนุกสนาน เมื่อแห้งได้ที่แล้วก็ตักใส่ถาด โรยหน้าด้วยไข่เจียวหั่นบาง ๆ หรืออาจโรยหน้ากุ้ง เนื้อสมัน ปลาสมัน ผักชี หอมหั่นฝอย แล้วแต่รสนิยมของท้องถิ่น แล้วตัดเป็นชิ้น ๆ แจกจ่ายกันรับประทาน

ขอขอบคุณข้อมูลจาก https://www.pattanilocal.go.th/hotel3/view.php?album_id=46