หลักการและเหตุผล

โลกปัจจุบันเป็นโลกที่มีการเปลี่ยนแปลงในอัตราเร่งที่สูงขึ้นเรื่อยๆ อีกทั้งยังเป็นการเปลี่ยนแปลงที่รุนแรง ฉับพลัน และมีความไม่แน่นอนมากขึ้น คำถามสำคัญคือองค์กรจะรับมือกับการเปลี่ยนแปลงเหล่านี้อย่างไร เพื่อให้องค์กรมีการเจริญเติบโตที่ยั่งยืน สามารถปรับตัวให้เข้ากับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น ยิ่งรู้อนาคตก่อนล่วงหน้ามากเท่าใด ยิ่งทำให้มีเวลาในการเตรียมตัวเพื่อรองรับกับสิ่งที่จะเกิดขึ้น และทำให้ต้นทุนในการปรับตัวต่ำลงเท่านั้น ทั้งในแง่ของการรับมือกับผลกระทบเชิงลบที่อาจเกิดขึ้น และการใช้โอกาสจากสิ่งใหม่ๆ ที่อาจเกิดขึ้นเพื่อสร้างประโยชน์ให้กับองค์กร การวางแผนองค์กรสำหรับอนาคตทั้งในระยะสั้นและระยะยาวจึงเป็นสิ่งสำคัญ 

เนื่องจากอนาคตเป็นสิ่งไม่แน่นอน ดังนั้นอนาคตที่กล่าวถึงนี้จึงไม่ใช่อนาคตที่มีลักษณะเป็นทางเลือกเดียว แต่เป็นอนาคตในลักษณะของทางเลือกที่เป็นไปได้หลายๆ ทางเลือกซึ่งอาจมีความน่าจะเป็นแตกต่างกัน ดังนั้นการฉายภาพอนาคต (scenarios) จึงกระทำในลักษณะหลายๆ ภาพ โดยแต่ละภาพมีนัยต่อการปรับตัวขององค์กรที่แตกต่างกัน โดยให้ความสำคัญกับรายละเอียดของภาพอนาคตที่สร้างผลกระทบต่อองค์กรในระดับสูง

ความหลากหลาย ความไม่เป็นเชิงเส้น (nonlinearity) และความไม่แน่นอน (uncertainty) ของปัจจัยขับเคลื่อนอนาคต ทำให้ภาพอนาคตที่เป็นไปได้มีความสลับซับซ้อน อันเนื่องมาจากความเป็นพลวัต (dynamicity) และความไม่เชิงเส้นของปัจจัยขับเคลื่อนอนาคต เป็นไปตามทฤษฎีของความยุ่งเหยิง (Chaos Theory) ซึ่งกล่าวไว้ว่าในระบบที่ไม่เป็นเชิงเส้น การเปลี่ยนแปลงเงื่อนไขเริ่มต้น (initial conditions) เพียงเล็กน้อย ก็สามารถส่งผลทำให้ผลลัพธ์สุดท้ายเปลี่ยนแปลงจากเดิมอย่างมาก ดังคำกล่าวที่ว่า "ผีเสื้อขยับปีกทำให้เกิดพายุ" หรือ "เด็ดดอกไม้สะเทือนถึงดวงดาว" ดังนั้นภาพอนาคตที่เป็นไปได้ของสภาพแวดล้อมขององค์กรจึงอาจแตกต่างจากที่เป็นอยู่ในปัจจุบันอย่างสิ้นเชิง และควรมีวิธีจัดการกับความสลับซับซ้อนของอนาคตอย่างเหมาะสม

การสร้างฉากทัศน์เป็นการมองอนาคตที่อาศัยการวิเคราะห์ความเป็นไปได้ของภาพอนาคตอันเกิดจากปัจจัยขับเคลื่อนจำนวนมาก โดยแต่ละปัจจัยอาจมีปฏิสัมพันธ์ไปมาระหว่างกัน ซึ่งทำให้เห็นผลกระทบรวมและทำให้เห็นการเปลี่ยนแปลงของระบบ ซึ่งไม่สามารถทำได้จากการวิเคราะห์แนวโน้มการเปลี่ยนแปลงในอดีต นำสู่การกำหนดนโยบายและยุทธศาสตร์ขององค์กรได้อย่างแม่นยำขึ้น

หลักสูตรฝึกอบรมนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเสริมสร้างศักยภาพในการวางแผนองค์กร ภายใต้ภาวะความไม่แน่นอนต่างๆ โดยใช้เครื่องมือในการสร้างฉากทัศน์ เพื่อให้องค์กรสามารถเตรียมตัวเพื่อรับมือกับการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นได้ในอนาคตอย่างเหมาะสม โดยสามารถใช้ประโยชน์สูงสุดจากโอกาสที่จะมาถึง และหลีกเลี่ยงหรือบรรเทาปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้น ขั้นตอนการวางแผนเริ่มตั้งแต่การศึกษาทบทวนพันธกิจ ข้อบังคับและค่านิยมหลักขององค์กร การวิเคราะห์สภาพปัจจัยภายในองค์กร และปัจจัยภายนอกหรือปัจจัยขับเคลื่อนสภาพแวดล้อมภายนอก ทั้งปัจจัยที่เป็นแนวโน้ม (trends) และปัจจัยที่ไม่แน่นอน (uncertain factors) เพื่อเป็นฐานข้อมูลในการวิเคราะห์ประเด็นท้าทายในอนาคตขององค์กร หลังจากนั้นจึงทำการวิเคราะห์และคัดเลือกปัจจัยขับเคลื่อนสภาพแวดล้อมที่มีนัยสำคัญ เพื่อนำไปสู่การสร้าง scenario ของสภาพแวดล้อมที่มีผลต่อองค์กร และนำไปวิเคราะห์เพื่อค้นหาทางเลือกยุทธศาสตร์ หลังจากนั้นจึงทำการประเมินทางเลือกยุทธศาสตร์ในด้านต่าง ๆ เพื่อคัดเลือกยุทธศาสตร์ที่เหมาะสมภายใต้ scenario ต่างๆ ต่อไป

สิ่งที่ผู้เข้าอบรมจะได้รับ

• เข้าใจหลักการพื้นฐานของการคาดการณ์อนาคต

• เข้าใจแนวคิดของการจัดทำ scenario planning

• เรียนรู้เครื่องมือต่างๆ ในการจัดทำ scenario planning และสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการวางแผนองค์กร

เนื้อหาอบรม

1. ขั้นตอนของ Scenario Planning

2. การศึกษาทบทวนพันธกิจ ข้อบังคับและค่านิยมหลักขององค์กร และการวิเคราะห์สภาพปัจจัยภายในองค์กร 

3. การคาดการณ์ปัจจัยขับเคลื่อนสภาพแวดล้อมภายนอก ทั้งปัจจัยแนวโน้ม (trends) และปัจจัยไม่แน่นอน (uncertain factors)

4. การค้นหาปัจจัยขับเคลื่อนฉากทัศน์ (scenario drivers)

5. การสร้างฉากทัศน์ และการค้นหาประเด็นท้าทายในอนาคตขององค์กร

6. การวิเคราะห์เพื่อค้นหาทางเลือกยุทธศาสตร์

7. การประเมินทางเลือกยุทธศาสตร์ ภายใต้ scenario ต่างๆ

รูปแบบการอบรม

• การบรรยาย

• การแสดงการวิเคราะห์ให้ดูเป็นตัวอย่าง

• การทำ workshop กระบวนการจัดทำ scenario planning

วิทยากร

• อาจารย์ทวีชัย เจริญเศรษฐศิลป์

#ScenarioPlanning #การวางแผนอนาคต #องค์กร #การพัฒนาองค์กร #StrategicPlanning #ความไม่แน่นอน #การวางแผนยุทธศาสตร์ #BusinessStrategy #FutureForecasting #ธุรกิจไทย #การจัดการความเสี่ยง #PlanningForTheFuture #ธุรกิจ #CorporateStrategy #การเตรียมพร้อมอนาคต #Innovation #BusinessGrowth #Training #อบรม #พัฒนาองค์กร #การวิเคราะห์กลยุทธ์ #BusinessDevelopment #StrategicThinking #ScenarioAnalysis #FutureTrends #ธุรกิจยุคใหม่ #TrainingInThailand #OrganizationalGrowth #ศูนย์ฝึกอบรมไอเอฟดี #สถาบันอนาคตศึกษา #อนาคตศึกษาเพื่อการพัฒนา #ที่ปรึกษาไอเอฟดี #IFD #การพัฒนาอนาคต #การพัฒนาศักยภาพ #การเรียนรู้และการพัฒนา #การฝึกอบรม #การพัฒนาทักษะ #ที่ปรึกษาด้านอนาคต #โครงการพัฒนา #การศึกษาเพื่ออนาคต #การคิดเชิงระบบ #พัฒนาศักยภาพบุคลากร #ฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการ