Acil Durumlarda Kullanılan İlaçların Doz Tabloları
Acil Durumlarda Kullanılan İlaçların Doz Tabloları
Adenozin
Acil Endikasyonlar: Geniş QRS kompleksli Supraventriküler Taşikardi (SVT) ile Ventriküler Taşikardi (VT)’nin ayırt edilmesinde ve maskelenmiş AF’nin açığa çıkarılmasında endikedir.
Etki Mekanizması: SA ve AV nodal dokularda geçici, negatif inotropik, dromotropik ve kronotropik etki. Geçici AV nodal blok. IV bolus yapıldığında, anterograd ve retrograd yollardan, AV iletiminde ani bir yavaşlama.
Önerilen Doz: 50 kg ve üzeri yetişkinlerde 6 mg IV uygulama, 1-2 dakika içinde yanıt alınamaz ise 12 mg IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Prodisritmik, 2. ve 3. derece bloklara verilmemelidir. Gebelik kategorisi C.
Adrenalin (Epinefrin)
Acil Endikasyonlar: Anaflaksi, Kardiyak arrest, Ciddi astım.
Etki Mekanizması: Alfa ve beta reseptör agonist.
Önerilen Doz:
İleri Yaşam Desteği (İYD): 1 mg IV, Pediatrik İYD: 0.01 mg IV
Anaflaksi: 0.1-0.5 mg IM, Pediatrik anaflaksi/astım: 0.01 mg/kg IM/SQ uygulama (maksimum tek doz 0.3 mg).
Hipotansiyon: 2-10 mcg/dak IV uygulama,
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Doku nekrozu, disritmi. Gebelik kategorisi C.
Amiodaron
Acil Endikasyonlar: VF/ Nabızsız VT’de, Re-entry SVT’de, stabil monomorfik VT’de, paroksismal SVT’de, AF’nin kimyasal kardiyoversiyonunda, atriyal taşikardilerin kimyasal kardiyoversiyonunda, Düzenli ve geniş kompleks taşiaritmilerin baskılanmasında.
Etki Mekanizması: K akışını bloke eder (Sınıf III antidisritmik); ayrıca Na kanal blokajı (sınıf I), beta blokajı (sınıf II) ve Ca kanal blokajjı (sınıf IV) özelliklerine sahiptir.
Önerilen Doz:
Nabızsız VF/VT: 300 mg IV puşe, Eğer gerekirse bir sonraki nabız kontrolünde 150 mg IV puşe.
Stabil geniş kompleksli taşikardi: 150mg IV 10 dakikayı takiben 6 saat 1mg/dakika infüzyon hızında, 6 saatin sonrasında 0,5mg/dakika/18 saat hızında.
Masimum doz: 2.2 gr/gün.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Hipotansiyon yapabilir, prodisritmik. Gebelik kategorisi D.
Asetilsistein
Acil Endikasyonlar: Asetaminofen aşırı dozunda karaciğer hasarını önlemek veya azaltmada.
Etki Mekanizması: Glutatyon depolarını yeniler, glutatyon substratı olarak çalışır ve asetaminofenin sülfatla konjugasyonunu artırır.
Önerilen Doz:
PO doz: 140 mg/kg x 1 doz, sonra 70 mg/kg 4 saat x 17 doz (toplam 72 saat)
IV doz: 200ml %5'lik dekstroz içinde 150mg/kg bir saatte, 500ml %5'lik dekstroz içinde 50 mg/kg 4 saatte, 1000ml %5'lik dekstroz içinde 100 mg/kg 16 saatte
(toplam 21 saat).
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Hipersensitive reaksiyonu (infüzyonu durdurun, Oral forma geçin veya infüzyon hızını yavaşlatın. Nadirde olsa oral formda da hipersensitive görülebilir.
Atropin
Acil Endikasyonlar: Semptomatik bradikardi, Organofosfat/karbamat toksisitesi.
Etki Mekanizması: Vagal aktiviteyi bloke ederek, sinüs nod otomatisitesini ve AV nod iletimini arttırır. Direkt antikolinerjik.
Önerilen Doz:
Organfosfat/karbamat toksisitesi: Yetişkinlerde 3-5 dk da bir 1-6 mg IV uygulama, tüm salgılar kuruyana kadar. (yeterli yanıt elde edene kadar çift dozu yapılabilir). Çocuklarda 0.01 – 0.04 mg/kg IV uygulama.
Bradikardi: Çocuklarda 0,02mg/kg IV uygulama (maksimum tek doz 0,5mg, 1mg maksimum kümülatif doz). Yetişkinlerde: 0,5mg IV uygulama, 3 mg kümülatif doz.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Hipertermik hasta, taşidisritmi. Gebelik kategorisi C.
Atrakuryum
Acil Endikasyonlar: Relative Strength Index (RSI) paralize, endotrakeal intübasyon, donma tehlikesi yaşayanlardaki titremeler.
Etki Mekanizması: Non-depolarizan nöromüsküler ajan, Kolinerjik reseptörlerde asetilkolin ile kompetisyona girerek paraliz oluşturur.
Önerilen Doz: 0.4 - 0.5 mg/kg IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Benzil alkollere karşı allerjisi olanlar. Gebelik kategorisi C.
Desferoksamin
Acil Endikasyonlar: Akut demir intoksikasyonu, transfüzyon kaynaklı demir yükü.
Etki Mekanizması: Ferrik demiri (Fe3+) bağlayarak böbrekten elimine eder.
Önerilen Doz:
Başlangıç dozu: 1000 mg IM uygulama,
İdame dozu: 4 saatte bir 500 mg IM uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Ciddi böbrek yetmezliği, anüri. Gebelik kategorisi C.
Diazepam
Acil Endikasyonlar: Kas spazmı, nöbeti profilaksisi, alkol yoksunluğu, ajitasyon.
Etki Mekanizması: Gama-aminobütirik asit (GABA)'nın inhibitör etkilerini potansiyalize eder.
Önerilen Doz:
Anksiyete: 2-10 mg PO/IV/IM uygulama gereklilik halinde 6 saatte bir.
Alkol yoksunluğu: İlk 24 saatte 10 mg PO; sonra 5 mg PO’a azaltılır veya 10 mg IV/IM, eğer gerekirse 5-10 mg IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Solunum depresyonu, hipotansiyon. Gebelik kategorisi D.
Diltiazem
Acil Endikasyonlar: Stabil hızlı ventriküler yanıtlı AF, stabil SVT.
Etki Mekanizması: Miyokard kasındaki kalsiyum girişini vasküler düz kasa göre daha çok inhibe eder, AV nodal iletinin gecikmesini sağlar.
Önerilen Doz: 0,25mg/kg IV uygulama, 15 dk yanıt yetersiz ise 0,35mg/kg IV doz tekrarlanabilir. Devam dozu 5-15mg/saat (24 saat).
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: İyatrojenik hipotansiyon, bradikardi, Gebelik kategorisi C.
Dimenhidrinat
Acil Endikasyonlar: Vertigo, bulantı ve kusma.
Etki Mekanizması: Histamin H 1 reseptörünü yarışmalı antagonize eder.
Önerilen Doz: 4-6 saatte bir 50-100 mg PO (maksimum: 400 mg/gün PO) veya 4 saatte bir 50 mg IM/IV (maksimum: 4 saatte bir 100 mg IM/IV).
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Allerji. Gebelik Kategorisi B.
Dobutamin
Acil Endikasyonlar: Refrektar hipotansiyon, dekompanze kalp yetmezliği.
Etki Mekanizması: Beta 2 ve alfa 1 reseptörlerde minör uyarıcı etki.
Önerilen Doz:
Başlangıç dozu: 0.5-1 mcg/kg/dak IV uygulama,
İdame dozu: 2-20 mcg/kg/dak IV uygulama,
Maksimum dozu: 40 mcg/kg/dak IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Taşikardi, övolemik olmayan hipotansiyon, prematür ventriküler kontraksiyonlar. Gebelik kategorisi B.
Dopamin
Acil Endikasyonlar: Kalp yetmezliği, hipotansiyon, septik şok.
Etki Mekanizması: Dopamin, noradrenalin ve adrenalin'in prekürsörü (öncü maddesi) olmasının yanı sıra intrinsik aktiviteye sahip bir nörotransmiterdir.
Sentezlenen dopamin periferdeki sempatik sinir uçlarında noradrenalin'e ve adrenal medullada adrenalin'e dönüştürülür.
Önerilen Doz: Beta reseptörlerine etki için 5-10 mcg/kg/min IV uygulamada, Alfa reseptörlerine etki için 10-20 mcg/kg/min IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Taşidisritmi, damar dışına çıkarsa doku nekrozu (santral yolla verilmeli). Gebelik kategorisi C.
Droperidol
Acil Endikasyonlar: Bulantı/Kusma profilaksisi.
Etki Mekanizması: Dopamin ve alfa adrenarjik reseptör antagonisti.
Önerilen Doz: İhtiyaç halinde 4 saatte bir 1.25 - 2.5 mg IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Nöroleptik maling sendromu, QT uzaması (Torsades), ekstrapramidal yan etki. Gebelik kategorisi C.
Enoksaparin
Acil Endikasyonlar: Pulmoner embolizm (PE), ST yükselmesi olmayan miyokard infarktüs.
Etki Mekanizması: Antitrombin III'e bağlanarak antitrombotik aktivitesini artırır ve Faktör Xa'yı inhibe eder.
Önerilen Doz: 12 saatte bir 1 mg/kg Sc uygulama veya 24 saatte bir 1.5 mg/kg Sc uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Böbrek yetmezliği, Obezitede, spinal aneljezi/anestezi veya spinal ponksiyon kontraendike. Gebelik kategorisi B.
Esmolol
Acil Endikasyonlar: Aort diseksiyonu.
Etki Mekanizması: Selektif beta1 antagonisti.
Önerilen Doz:
Yükleme dozu: 500 mcg/kg IV uygulama,
İdame dozu: 50- 200 mcg/kg/dak IV uygulama 48 saate kadar devam ettirilebilir.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: KKY'yi şiddetlendirebilir, hipotansiyon, bronkospazm yapabilir. Gebelik kategorisi C.
Esomeprazole
Acil Endikasyonlar: Üst gastrointestinal (GIS) tekrar kanama profilaksisi.
Etki Mekanizması: Gastrik (H+, K+)-ATPaz enzim pompasını inhibe eder (PPI).
Önerilen Doz: 80 mg IV uygulama, devamında 8mg/saat IV uygulma.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Akut kullanımda benign.
Fentanil
Acil Endikasyonlar: Sedasyona yardımcı ajan, anestezi premedikasyonu.
Etki Mekanizması: Kappa (OP2) ve Mü (OP3) opiat reseptörlerinin güçlü bir agonist.
Önerilen Doz: 1 mcg/kg IV uygulama (Etki süresi 45-60 dk olduğundan özellikle kısa süreli analjezi ihtiyacında tercih edilebilir).
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Solunum depresyonu, göğüs duvarı rijiditesi, laringospazm, hipotansiyon. Gebelik kategorisi C.
Flumazenil
Acil Endikasyonlar: Benzodiazepin toksisitesi.
Etki Mekanizması: Benzodiazepinlerin merkezi sinir sistemi üzerindeki etkilerini antagonize eder.
Önerilen Doz: İlk doz olarak 0,2 mg IV uygulama, hastanın bilinci açılana kadar dakikada bir 0,2 mg IV uygulama. Maksimum doz 1 mg.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Epileptik hastalar. Gebelik kategorisi C.
Fenobarbital
Acil Endikasyonlar: Status epileptikus, sedasyon idamesi.
Etki Mekanizması: Sedatif-hipnotik etkileri olan seçici olmayan SSS depresan, antikonvülzan etkiler sağlar.
Önerilen Doz: 20 mg/kg IV uygulama. Yeterli yanıt alınamadığında 5-10 mg/kg doz 20 dakika içinde tekrarlanabilir. Maksimum doz 30 mg/kg.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Hipotansiyon, solunum depresyonu. Gebelik kategorisi D.
Fomepizol
Acil Endikasyonlar: Metanol toksikasyonu.
Etki Mekanizması: Alkol dehidrogenaz enzimini kompetitif olarak inhibe eder.
Önerilen Doz: 15 mg/kg IV yükleme dozu, sonra 12 saatte bir 4 kere 10 mg/kg, sonra 12 saatte bir etilen glikol seviyesi < 20 mg/dL olana kadar ve hasta pH da asemtomatik olana kadar 15 mg/kg.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Gebelik kategorisi C.
Furosemid
Acil Endikasyonlar: Akut pulmoner ödem, Konjestif kalp yetmezliği(KKY) alevlenmesi, hiperkalemi (idrar çıkışı varsa).
Etki Mekanizması: Distal renal tübül ve henle kulpunun çıkan kolundaki Na+ /K+ /2Cl- yardımcı taşıyıcısı için klorür ile rekabet ederek sodyum ve klorür geri
emilimini inhibe eder.
Önerilen Doz:
Akut pulmoner ödem: İlk olarak 0.5-1 mg/kg (veya 40 mg) IV uygulama; 1 saat içinde yeterli yanıt yoksa 80 mg’a, 160-200 mg/doz aşmamak kaydıyla arttırılabilir.
Konjestif kalp yetmezliği(KKY): Genellikle 20-40 mg IV, yeniden değerlendirme sonrası dozu arttırılabilir. Tek seferde verilecek maksimum doz 200mg/IV.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Volüm azalması, hipokalemi, metabolik alkoliz, ototoksisite. Gebelik kategorisi C.
Glukagon
Acil Endikasyonlar: Beta-blokör toksititesi, hipoglisemi.
Etki Mekanizması: Siklik adenozin monofosfat(cAMP) üretimini uyararak glukoneogenezi ve glikojenolize artırır.
Önerilen Doz:
Beta-blokör toksititesi: Yükleme dozu: 3-10 mg IV uygulama devamında 1-10 mg/saat IV infüzyon dozu.
Hipoglisemi: 1 mg IV/SQ/IM uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Anaflaktoid reaksiyon, hipotansiyon, kusma. Gebelik kategorisi B
Haloperidol
Acil Endikasyonlar: Psikoz, ajitasyon, şizofreni, tourette sendromu.
Etki Mekanizması: Etki mekanizmaları tam olarak aydınlatılmamıştır. Bununla birlikte, endikasyonlarının tedavisinde D1 ve D2 reseptörlerinin blokajından kaynaklandığı düşünülmektedir.
Önerilen Doz: 2 saatte bir 5-10 mg PO/IM/IV uygulama. Maksimım doz 100 mg/gün.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Demansa bağlı psikoz, QT uzaması, Gebelik kategorisi C
Heparin
Acil Endikasyonlar: Akut koroner sendromu (AKS), Tromboz profilaksisi.
Etki Mekanizması: Antitrombin III(ATIII)’e bağlanarak aktivitesini hızlandırak trombin ve Faktör IX, Xa, XI, XII inaktive ederek fibronejenden fibrin oluşumunu önler.
Önerilen Doz:
Akut koroner sendromu AKS: ilk olarak 60 ünit/kg IV uygulama, devamında 12 ünit/kg/saat.
Venöz tromboembolizm: ilk olarak 80 ünit/kg IV uygulama, devamında 18 ünit/kg/saat.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Kanama (etkilerini geçirmek için protamin verilebilir), Dozlama hatası. Gebelik kategorisi C.
Hidrokortizon
Acil Endikasyonlar: Adisson hastalığı(Akut adrenal yetmezlik), Status astmatikus, vazopressör refrakter septik şok(onaysız endikasyon).
Etki Mekanizması: Bir endojen kortikosteroiddir. Endojen kortikosteroidlerin birden çok glukokortikoid ve minerelokortikoid etkileri mevcuttur.
Önerilen Doz:
Adisson hastalığı(Akut adrenal yetmezlik): İlk olarak 100 mg IV uygulama, devamında 6 saatte bir 50 mg IV uygulama.
Septik şok: 6 saatte bir 50 mg IV uygulama.
Status astımatikus: 6 saatte bir 1-2 mg/kg IV.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: İmmünsüpresyon, hiperglisemi. Gebelik kategorisi C.
Kalsiyum Glukonat
Acil Endikasyonlar: Hiperkalemi, akut hipokalsemi, hipermagnezemi.
Etki Mekanizması: Serum kalsiyumunu arttırır, iyonize kalsiyum fizyolojik olarak aktif formdur. Temel metabolik işlevi kardiyak miyositleri stabilize etmesidir.
Önerilen Doz: %10 luk çözeltide 10 mL de 1 gr (kalsiyum veya klorid) içerir.
Akut Hipokalsemi: 10-20 ml (2,2-4,4 mmol) IV uygulama.
Hipermagnezemi: 1 ila 2 gram (94,7 ila 189 mg kalsiyum iyonu) dakikada 5 ml’yi geçmeyen bir hızda IV uygulama. Yetişkinler için maksimum doz 15 gram (1,42 gram kalsiyum iyonu) dır.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Disritmi, tetani, kalsiyum klorid, kalsiyum glukonata göre 3 kat daha potent. ( kalsiyum klorür periferik damarlada ciddi flebit yapabilir) Gebelik kategorisi C.
Ketamin
Acil Endikasyonlar: Aneljezi, sedasyon (onaysız endikasyon), RSI indüksiyonunda.
Etki Mekanizması: alanjezik ve anestezik etkileri, N-metil-D-aspartat (NMDA) reseptör antagonizması (stimülan nörotransmiter glutamatı bloke eder) ile birlikte opioid ve kolinerjik iletim ile etkileşimin sonucudur.
Önerilen Doz:
Subdissosiyatif: 0.1-0.5 mg / kg IV uygulama.
Prosedürel sedasyon: 0.5-1 mg / kg IV uygulama.
RSI indüksiyon: 1-2 mg / kg IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Hipertansiyon, taşikardi. (Kafa içi basınç artışı yaptığı görüşü son çalışmalarla artık destek görmemektedir. Kafa travmalı hastalarda da uygulanabileceği son derlemelerde belirtilmektedir). Gebelik kategorisi D.
Klopidogrel
Acil Endikasyonlar: Akut miyokart infarktusu, arteriel tromboembolizm profilaksisi.
Etki Mekanizması: ADP reseptörüne irreversible bağlanarak trombosit aktivasyonunu engeller.
Önerilen Doz: Oral 75 ila 600 mg uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Aktif kanama, alerjik reaksiyonlar.
Labetalol
Acil Endikasyonlar: Hipertansif acil durum(onaysız endikasyon).
Etki Mekanizması: Selektif, kompetitif alfa 1 blokaj ve nonselektif, kompetitif beta blokaj oluşturur.
Önerilen Doz: Başlangıç dozu 10 dakikada bir 20-80 mg IV uygulama, Devam dozu 1-8 mg/min etkiye göre titre edilir.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: KKY, bradikardi, bronkospazm. Gebelik kategorisi C.
Lidokain
Acil Endikasyonlar: Lokal anastezi, ventriküler taşikardi, ventriküler fibrilasyon.
Etki Mekanizması: Uyarıların başlatılması ve iletilmesi için miyokard hücre membranında bulunan hızlı kanallardan gerekli olan iyonik akımları inhibe eder.
Önerilen Doz: %2’lik lidokain 1-1,5 mg /kg IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Amid tip lokal anstezikleri allerjisi olanlar.
Lorazepam
Acil Endikasyonlar: Anksiyete, status epileptikus, ajitasyon.
Etki Mekanizması: Gama-aminobütirik asit(GABA) reseptörleri ile allosterik olarak etkileşir. GABA’nın inhibe etkilerini arttırır.
Önerilen Doz:
Yükleme dozu: 1-2 mg IV uygulama.
İdame dozu: 1-10 mg/saat IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Solunum depresyonu, hipotansiyon. Gebelik kategorisi D.
Magnezyum Sülfat
Acil Endikasyonlar: Eklamsi, torsade de pointes( onaysız endikasyon), ventriküler disritmi, status astmatikus.
Etki Mekanizması: 300 den fazla enzimatik reaksiyonda bir kofaktör olarak görev yapmak da dahil olmak üzere insan vücudunda çok sayıda rolü olan bir makromineraldir.
Önerilen Doz:
Eklampsi: 5 dakika boyunca 2-4 gram IV uygulama.
Torsades: 2 gram IV uygulama.
Astım alevlenmesi: 15 dakika boyunca 2 gram IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Solunum depresyonu, hipotansiyon.
Mannitol
Acil Endikasyonlar: Artmış kafa içi basınç, beyin herniasyona gidiş.
Etki Mekanizması: Parenteral osmotik bir diüretiktir ayrıca oral olarak inhale edildiğinde bir bronkokonstriktör görevi görür.
Önerilen Doz: 1 gram/kg IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Dehidratasyona neden olabilir
Metoprolol
Acil Endikasyonlar: Akut miyokart infarktüsü, Ritm bozuklukları.
Etki Mekanizması: Selektif Beta 1 adrenerjik reseptör antagonisti olarak etki gösterir.
Önerilen Doz: Supraventriküler taşikardi (SVT)-HVYAF’de 5mg yavaş IV uygulama, gerekli durumlarda aynı doz 2 defa daha uygulanabilir. Oral kullanım dozu 50-100mg/gün.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Sinus bradikardisi, kardiyojenik şok, hipotansiyon. Gebelik kategorisi C.
Metilprednizolon
Acil Endikasyonlar: Addison hastalığı, Ciddi astım, akut hipersensitivite reaksiyonu, Artmış A-a gradiyentli veya PaO2:<70mmHg’ li Pneumocystis pnömonisi (PCP PNA)
Etki Mekanizması: Moleküler düzeyde bakıldığında, serbest glukokortikoidler hücre membranını hızla geçerek sitoplazmada bulunan kendilerine özgü reseptörlere yüksek afinite ile bağlanırlar. Bu bağlanma transkripsiyon ve protein sentezini steroidlere özgü etkilerin ortaya çıkmasını sağlayacak şekilde modifiye eder. Multiple glukokortikoid ve minerolokortikoid etkilidir.
Önerilen Doz:
Astım: 1 mg / kg IV uygulama.
Hipersensitivite reaksiyonu: 1 mg / kg IV uygulama.
PCP PNA: 5 gün boyunca 30 mg IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: İmmünsüpresyon, hiperglisemi. Gebelik kategorisi C
Metoklopramid
Acil Endikasyonlar: Bulantı tedavisinde, gastroözofageal reflü.
Etki Mekanizması: Etki mekanizması karmaşıktır. Gastrik salgıları uyarmadan gastrik motiliteyi artırır.
Önerilen Doz: 6 saatte bir 10 mg IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Tardif disknezi, ekstraprimidal sendromlar, distoni, methemoglebinemi. Gebelik kategorisi B.
Midazolam
Acil Endikasyonlar: Akut tekrarlayan nöbeti durdurmak, prosedural sedasyon, ventilatör sedasyon, RSI indüksiyonu.
Etki Mekanizması: SSS'nin limbik, talamik ve hipotalamik bölgeleri düzeyinde etki eder ve sedasyon, hipnoz, iskelet kası gevşemesi ve antikonvülzan aktivite dahil olmak üzere gerekli olan herhangi bir SSS depresyonu düzeyi üretebilir. Son kanıtlar, benzodiazepinlerin etkilerini gama-aminobütirik asit (GABA)-benzodiazepin reseptör kompleksinin güçlendirilmesi yoluyla sergilediklerini göstermektedir. GABA, etkilerini GABA-A ve GABA-B olarak adlandırılan spesifik reseptör alt
tiplerinde gösteren inhibitör bir nörotransmiterdir.
Önerilen Doz:
RSI indüksiyon: 0.1 mg / kg IV uygulama,
Sürekli infüzyon: 1-10 mg / saat IV uygulama,
Prosedürel Sedasyon: 0,02-0,04 mg / kg IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Solunum depresyonu, hipotansiyon. Gebelik kategorisi D
Morfin Sülfat
Acil Endikasyonlar: Şiddetli Ağrı kontrolü.
Etki Mekanizması: Analjezi sağlayan mü-tipi opoid(OP1, OP2, OP3) agonist ile sedasyona yardımcı
Önerilen Doz: 2-6 saatte bir 2-10 mg IV uygulama doz ayarlaması önemli olduğu için kilogram başına 0.1 mg IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Solunum depresyonu, hipotansiyon. Gebelik kategorisi C.
Nalokson
Acil Endikasyonlar: Doğal veya sentetik opiodlerin etkilerini geriye döndürmek.
Etki Mekanizması: Opiod reseptörlerini antagonize eder.
Önerilen Doz: 0.4 - 2 mg IV/IM uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Allerji. Gebelik kategorisi C.
Nitrogliserin
Acil Endikasyonlar: Konjestiif kalp yetmezliği, anjina, hipertansif acil durum.
Etki Mekanizması: Diğer nitritler ve organik nitratlar gibi nitrogliserin de reaktif bir serbest radikal olan nitrik okside (NO) dönüşür. Bu sınıftaki tüm ajanlar için
ortak olan aktif ara bileşik olan nitrik oksit, guanilat siklaz enzimini aktive ederek siklik guanozin 3',5'-monofosfat (cGMP) sentezini stimüle eder.
Önerilen Doz: 5-200 mcg/dak, 3-5dk da bir 10 mcg etki edene kadar arttırabilir. Yüksek dozlar genellikle pulmoner ödemde kullanılır. Önerilen başlama dozu >5mcg/dak IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Hipotansiyon, methemoglebinemi. Gebelik kategorisi C
Norepinefrin
Acil Endikasyonlar: Sıvı tedavisine yanıtsız hipotansiyon (Şok tablosu), Septik şok.
Etki Mekanizması: Ağırlıklı olarak alfa-adrenerjik reseptörler üzerinden etki ederek rezistans ve kapasitans damarlarını büzer ve buna bağlı olarak kan basıncını yükseltir ve koroner kan akımını artırır. Kantitatif olarak adrenalin veya izoproterenole göre daha zayıf da olsa beta-1 adrenerjik reseptörleri etkiler.
Önerilen Doz: 1-30 mcg/dak IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Taşidisritmi, doku nekrozu. Gebelik kategorisi C.
Oktreotid
Acil Endikasyonlar: Varis kanaması(onaylanmamış endikasyon), sülfünilüre aşırı dozu(onaylanmamış endikasyon).
Etki Mekanizması: Kesin etki mekanizması bilinmemekle birlikte, damarları vazokonstraksiyona uğratır (özellike GI), portal damar basıncını düşürür.
Önerilen Doz:
Varis kanaması: Yükleme dozu 50 mcg IV uygulama, devamında 50 mcg/saat IV uygulama.
Sülfonilüre tosisitesi: 6 saatte bir 50 mcg SC uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Safra kesesi hastalıklarını arttırır.
Olanzapin
Acil Endikasyonlar: Ajitasyon, pbipolar depresyon, mani, şizofreni.
Etki Mekanizması: Mevcut veriler, olanzapinin şizofreni tedavisindeki etkinliğinin öncelikle dopamin ve serotonin 5-HT 2A antagonizmasının bir kombinasyonuna atfedilebileceğini göstermektedir. Bipolar bozuklukta etki mekanizması bilinmemektedir.
Önerilen Doz: 5-10 mg IM uygulama. Maksimum doz 30 mg/gün.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Demansa bağlı pskioz, QT uzaması, Nöroleptik maling sendromu, ektrapiramidal yan etki, ortostatik hipotansiyon, IV
verilmemesi. Gebelik kategorisi C.
Ondansetron
Acil Endikasyonlar: Bulantı ve kusma, kemoterapi kaynaklı bulantı/kusama profilaksisi.
Etki Mekanizması: 5-HT3 reseptörlerini antagonize eder, Periferik olarak, ondansetron tercihen bağırsaklardaki periferik vagal sinir terminallerindeki serotonin 5-hidroksitriptamin, tip 3 (5-HT3) reseptörlerini bloke ederek merkezi sinir sistemine sinyal iletimini engeller ve serotoninin etkilerini antagonize eder.
Önerilen Doz: 4-6 saatte bir 4-8 mg IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Torsad, QT uzaması.
Propofol
Acil Endikasyonlar: Prosedürel sedasyon, ventilatör sedasyon, RSI.
Etki Mekanizması: Propofol anestezisinin hücresel düzeydeki etki mekanizması belli değildir. Bununla birlikte, intravenöz bir genel anestezik olarak klinik etkileri
net olarak tanımlanmıştır. Ani ve kısa süreli bir anestezi oluşturur. Kardiyorespiratuvar depresyon yapar.
Önerilen Doz:
Prosedürel Sedasyon: Yükleme dozu 1 mg/kg IV uygulama, devamında 3 dakika bir 0.5 mg/kg IV uygulama.
RSI indüksiyonun: 1.5-2.5 mg/kg IV uygulama.
Ventilator Sedasyon: 5-50 mcg/kg/dak IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Hipotansiyon, anaflaksi, Bradikardi, apne.
Protamin sülfat
Acil Endikasyonlar: Heparinin zehirlenmesi, hemoraji.
Etki Mekanizması: Tek başına verildiğinde zayıf antikoagülan etki gösterir, fakat heparin ile temasa ettiğinde bir tuz meydana getirerek hem kendisinin hem de heparinin antikoagülan etkilerini nötralize eder.
Önerilen Doz: 1 mg 100 ü heparini nötratilize eder, 5 mg/dak yapılması önerilir.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Daha önceki kullanımda veya balığa karşı allerjisi olanlarda anaflaksiye, hızlı infüzyonda hipotansiyona sebep olabilir. Gebelik kategorisi C
Regüler İnsülin
Acil Endikasyonlar: Hiperkalemi, DKA/Hiperglisemik hiperosmalar koma, Kalsiyum kanal bloker toksikasyonu
Etki Mekanizması: Periferik glukoz alımını arttırır, potasyumu intraselüler alana çeker,
Önerilen Doz:
Hiperkalemi: 5-10 unite IV uygulama.
Diyabetik ketoasidoz(DKA): 0.05-0.1 ünite/kg/saat infüzyon.
KKB toksikasyonu: Eğer kan şekeri <250 mg/dL ise 25 gram dekstroz ile birlikte 1 unit/kg bolus verilir; Kan şekerini 100- 200 mg/dL arasında tutacak şekilde
0.1 -1 ünite/kg/saatten dekstroz ile titre edilir.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Hipokalemi, hipoglisemi, sadece IV yoldan verilebilir.
Pantoprazol
Acil Endikasyonlar: Gastroözofageal reflü(GÖR), Erozif özefajit, Zollinger- Ellison Sendrom, GİS kanama.
Etki Mekanizması: Gastrik (H+, K+)-ATPaz enzim pompasını inhibe ederek gastrik asit salgılanmasını baskılayan sübstitüe benzimidazol yapılı bir proton pompası inhibitörüdür. Pantoprazol gastrik pariyetal hücrenin asit salgılayan yüzeyinde bulunan (H+, K+)-ATPaz enzim sistemine iki noktada kovalan bağlarla bağlanır.
Önerilen Doz: 40 mg oral uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Allerji.
Petidin Hidroklorür- Meperidine
Acil Endikasyonlar: Şiddetli ağrı.
Etki Mekanizması: Kappa(OP2) opiat reseptörü agonisti.
Önerilen Doz: 25-100 mg IM uygulama veya 25-50 mg IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Solunum depresyonu. Gebelik kategorisi C.
Ranitidin
Acil Endikasyonlar: Gastrik ülser.
Etki Mekanizması: histaminin gastrik paryetal hücreler (H2-reseptörü olarak adlandırılır) üzerindeki reseptörlere bağlanmasını rekabetçi bir şekilde inhibe eder, böylece bazal ve gece mide asidi salgılanmasını azaltır.
Önerilen Doz: 150 -300 mg oral uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Allerji.
Salbutamol (Albuterol)
Acil Endikasyonlar: Akut bronkospazm, hiperkalemi(onaysız endikasyon).
Etki Mekanizması: Beta-adrenerjik reseptörleri stimüle eder. Salbutamol, akciğerde bronş düz kasları üzerinde bol miktarda bulunan beta-2 reseptörlerini
etkileyerek bronkodilatasyon yapar. Beta-2 reseptörlerin uyarılması bronş düz kasının gevşemesine neden olarak bronşlardaki hava akımının artmasını sağlar.
Önerilen Doz: 1 saat içinde 20 dakikada bir 2,5-5 mg. Sonra her 1-4 saatte 2,5-10 mg.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Taşikardi, hiperglisemi, hipokalemi, Gebelik kategorisi: C.
Sodyum Bikarbonat
Acil Endikasyonlar: Hiperkalemi, TCA toksisitesi, salisilat toksititesi, metabolik asidoz.
Etki Mekanizması: Serum bikarbonatını arttırır.
Önerilen Doz:
Hiperkalmi veya metabolik asidoz: 50 mEq IV uygulama.
TCA toksisitesi: pH 7.45-7.55 arasında tutacak şekilde 1-2 mEq/kg IV uygulama.
Salisilat toksisitesi: pH 7.5-8.0 arasında tutacak şekilde 3 amp (150mEq) 1 litre %5 dekstroz içinde ilk başta 10-20 ml/kg IV uygulama, devamında
2-3ml/kg/saat IV uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: KKY, metabolik alkaloza, hipernatremi. Gebelik kategorisi C.
Tikagrelor
Acil Endikasyonlar: Unstabil anjina, STEMI, NSTEMI.
Etki Mekanizması: ADP reseptörüne reversible bağlanarak trombosit aktivasyonunu engeller.
Önerilen Doz: Yükleme dozu 180 mg oral uygulama, devamında günde 2 defa 90mg oral uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Geçirilmiş İntrakraniyal hemeroji, aktif kanama, şiddetli karaciğer yetmezliği. Gebelik kategorisi C.
Tiyopental
Acil Endikasyonlar: RSI
Etki Mekanizması: Nöronal aktiviteyi, nöron membranının başta klorür iyonları olmak üzere iyonlara olan geçirgenliğini artırarak, glutamatın neden olduğu depolarizasyonu azaltarak ve gamma-aminobutik asit (GABA)’nın inhibitör etkilerini potansiyalize ederek deprese eder.
Önerilen Doz: 50-75 mg IV yavaş uygulama.
Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar: Astım, akut intermitan porfiri, .Gebelik kategorisi C.