หน่วยที่ 9 การเขียนโปรแกรมกับฐานข้อมูล

รู้จักกับฐานข้อมูลเบื้องต้น

9.1 รู้จักกับฐานข้อมูลเบื้องต้น

ฐานข้อมูล (Database) เป็นการเก็บข้อมูลที่มีความสัมพันธ์กันให้อยู่เป็นกลุ่มและมีวัตถุประสงค์อย่างใดอย่างหนึ่ง เช่น ชื่อ-นามสกุล ที่อยู่ หมายชื่อ - สกุล ที่อยู่ หมายเลขโทรศัพท์ อีเมล ของนักเรียน สินค้าที่มีอยู่ในร้าน .ต้น ซึ่งเมื่อทําการจัดกลุ่มแล้วจะทําให้สามารถนําเอาข้อมูลเหล่านั้นมาใช้ประโยชน์ได้

9.1.1 ระบบโปรแกรมด้านฐานข้อมูล

ระบบโปรแกรมด้านฐานข้อมูลที่มีอยู่ในท้องตลาดปัจจุบันส่วนใหญ่จะเป็นโปรแกรมคาน สานข้อมูลระบบ Relational Database Management System หรือ RDBMS ซึ่งเป็นฐานข้อมูลเชิงสัมพันธ์กว่าวคือ ฐานข้อมูลในระบบนี้ ข้อมูลต่าง ๆ จะมีความเชื่อมโยงสัมพันธ์ซึ่งกันและกันสําหรับโปรแกรมคาน -ลงข้อมูลที่ได้รับความนิยมปัจจุบัน เช่น MySQL, Microsoft Access, MS SQL, Oracle เป็นต้น

รูปที่ 9.2 โปรเเกรม Microsoft access

สําหรับในหน่วยการเรียนรู้ที่ 9 นี้จะใช้โปรแกรม Microsoft Access ในการใช้เป็นตัวอย่างของ ฐานข้อมูลที่จะใช้เรียนรู้การพัฒนาโปรแกรมด้านฐานข้อมูล

9.1.2 SQL ภาษาที่ใช้กับระบบฐานข้อมูล

ฐานข้อมูลในแบบ RDBMS จะมีภาษาสําหรับใช้ในการจัดการข้อมูลต่าง ๆ ซึ่งภาษาที่ใช้ใน การจัดการข้อมูลต่าง ๆ เรียกว่า Structured Query Language (SQL : เอสคิวแอล) เป็นภาษาที่ใช้ในการ จัดการฐานข้อมูลในแบบ RDBMS ซึ่งนักพัฒนาโปรแกรมต้องศึกษาภาษา SQL นี้ หากต้องการจะพัฒนา โปรแกรมที่มีการทํางานร่วมกับระบบฐานข้อมูล

รูปที่ 9.3 ตัวอย่างภาษา SQL

9.1.3 โครงสร้างของฐานข้อมูล

ในฐานข้อมูลประกอบด้วยส่วนต่าง ๆ ที่มาประกอบกันขึ้นเป็นฐานข้อมูล เพื่อใช้ในการจัดเก็บข้อมูล ดังนี้

1. ฐานข้อมูล (Database)

2. ตาราง (Table)

3. คอลัมน์หรือพิลด์ (ColumnmField)

4 แถวของข้อมูล (Record)

5. Character ตัวอักษรข้อมูล-เครื่องหมาย ในแต่ละตัว

การเขียนโปรแกรมด้านฐานข้อมูล

9.2 การเขียนโปรแกรมด้านฐานข้อมูล

ดังที่ได้เกริ่นนําไปแล้วว่าฐานข้อมูลคืออะไร ผู้ศึกษาคงจะพอเข้าใจแล้วว่าฐานข้อมูลก็คือที่ ๆ ใช้ใน การเก็บข้อมูลต่าง ๆ ซึ่งในการเขียนโปรแกรมด้านฐานข้อมูล คือ การเขียนโปรแกรมเพื่อให้โปรแกรมที่ พัฒนาขึ้นไปทําการเชื่อมต่อกับฐานข้อมูล และกระทําการต่าง ๆ กับข้อมูลตามที่ต้องการ เช่น นําข้อมูลใน ฐานข้อมูลมาแสดงผลในรูปแบบที่เข้าใจง่าย หรือนําข้อมูลจากฐานข้อมูลมาประมวลผลเพื่อให้ได้ข้อมูล อะไรบางอย่างแก่ผู้ใช้งานโปรแกรม เป็นต้น

9.2.1 สร้างฐานข้อมูล

ที่นี่จะใช้งาน Microsoft Access เวอร์ชั่น 2007 เป็นระบบฐานข้อมูลที่ใช้ในหน่วยการเรียนรู้นี้ ดังนั้น เบื้องต้น ให้ผู้เรียนทําการเปิดโปรแกรม Microsoft Access ขึ้นมา โดยโปรแกรมนี้จะอยู่ในชุดติดตั้ง Microsoft Office อยู่แล้ว

ซึ่งในหน่วยการเรียนรู้นี้ ไม่ได้แนะนําการใช้งานโปรแกรม Microsoft Access โดยละเอียด เนื่องจาก Microsoft Access มีรูปแบบการใช้งานโปรแกรมค่อนข้างมาก ดังนั้น ผู้เรียนควรศึกษาเพิ่มเติม ด้วยตนเอง หรือศึกษาได้จากหนังสือคู่มือการใช้งาน Microsoft Access อื่น ๆ

9.2.3 สร้างตารางเก็บข้อมูล

เมื่อทําการสร้างฐานข้อมูลจากขั้นตอนที่ผ่านมาแล้ว จากนั้นจะเป็นขั้นตอนของการสร้าง ตารางเพื่อใช้ในการเก็บข้อมูล โดยในที่นี้จะทําการสร้างตารางข้อมูลที่ชื่อว่า PhoneBook เพื่อเก็บข้อมูล หมายเลขโทรศัพท์ของผู้ที่ต้องการติดต่อด้วย โดยในตารางข้อมูลจะมีข้อมูลที่ถูกจัดเก็บ 4 ข้อมูล ดังนี้ รหัส ข้อมูล ชื่อจริง ชื่อเล่น เบอร์โทร ดังในตารางที่ 9.1

ตารางที่ 9.1 โครงสร้างตาราง PhoneBook

9.2.4 กรอกข้อมูลตัวอย่าง

เมื่อทําการสร้างตาราง PhoneBook แล้ว จากนั้นให้ทําการกรอกข้อมูลในตารางเพื่อใช้เป็น ตัวอย่างในการเรียนรู้เรื่องการเขียนโปรแกรมกับฐานข้อมูล โดยอาจกรอกข้อมูลตัวอย่าง 4-5 ข้อมูล ดังรูปที่ 9.9

รูปที่ 9.9 กรอกตัวอย่างข้อมูลกับตาราง PhoneBook

9.2.5 สร้างโปรแกรม

เมื่อได้ฐานข้อมูลดังที่ผ่านมาแล้ว จากนั้นสร้างโปรเจ็คใหม่ขึ้นมากับ Visual Studio แล้วจึงทํา การพัฒนาโปรแกรมด้านฐานข้อมูลต่อไป

รูปที่ 9.10 สร้างโปรเจ็คใหม่กับ Visual Studio

9.2.6 สร้าง Data Source

เมื่อทําการสร้างโปรเจ็คแล้ว จากนั้นทําการสร้าง Data Source เพื่อทําการเชื่อมต่อกับ ฐานข้อมูลที่สร้างไว้ ดังนี้

1. เลือกที่ Main Menu -> View -> Other Windows -- Data Source

2. โปรแกรมจะทําการเปิด Data Source Panel ขึ้นมา คลิกที่เครื่องหมาย Add New Data Source

3. ที่หน้าต่าง Data Source Configuration เลือกที่ Database จากนั้นคลิกปุ่ม Next รูปที่

4. ขั้นตอนต่อมาเลือกที่ Dataset จากนั้นคลิกปุ่ม Next ดังรูปที่

5. ต่อมาจะถึงขั้นตอนของการสร้างการเชื่อมต่อ หรือ Connection ให้ทําการคลิกที่ปุ่ม

New Connection.

6. ที่หน้าต่าง Add Connection ให้คลิกที่ปุ่ม Browse | เพื่อเลือกฐานข้อมูลที่ได้สร้างไว้จาก ขั้นตอนก่อน

7. เมื่อคลิกที่ปุ่ม Browser แล้วโปรแกรมจะให้ทําการเลือกไฟล์ฐานข้อมูล ในที่นี้ให้เลือกไปที่ ไฟล์ฐานข้อมูลที่สร้างไว้ คือ Memo.accdb

8. จากนั้นทําการคลิกที่ปุ่ม Test Connection หากทําการเชื่อมต่อกับฐานข้อมูลสําเร็จ จะปรากฏแจ้ง

9. คลิกปุ่ม OK ของหน้าต่าง Add Connection

10. จากนั้นคลิกที่ปุ่ม Next เพื่อไปขั้นตอนต่อไป ถ้ามีหน้าจอขึ้นมาเตือนให้ทํา การคลิกที่ปุ่ม Yes เพื่อทําการนําไฟล์ฐานข้อมูลมาไว้ยังโปรเจ็ค

11. ที่หน้าต่างลําดับถัดมาเป็นการกําหนดชื่อการเชื่อมต่อ ในที่นี้ให้ใช้ชื่อที่โปรแกรมสร้างให้ แล้วคลิกที่ปุ่ม Next

12. ขั้นตอนต่อมาให้ทําการเลือกข้อมูลจากตาราง PhoneBook ดังรูป จากนั้นคลิกปุ่ม Finish

13. ที่ Data Source จะพบข้อมูลที่ได้สร้างขึ้นไว้

9.2.7 สร้างการแสดงผลข้อมูลจากฐานข้อมูล

เมื่อทําการสร้างการเชื่อมต่อและสร้าง Data Sources แล้ว จากนั้นจะทําการนําข้อมูลจาก ฐานข้อมูลมาแสดงผลยังฟอร์มของโปรแกรม โดยใช้ DataGridView ในการแสดงผล ซึ่งมีขั้นตอน ดังนี้

1. ที่ ToolBox ให้เลือกคอนโทรลในกลุ่มของ Data จากนั้นเลือกที่ DataGridView

2. นํา DataGridView มาวางไว้บนฟอร์ม โดยใช้วิธี Drag and Drop

3. เมื่อได้ DataGridView บนฟอร์มชิ้นงานแล้ว จากนั้นคลิกเลือกที่ DataGridView นั้นไว้ แล้วเลือก Option จากมุมบนขวาของ DataGridView

4. ที่ Choose Data Source ให้เลือกไปที่ Data Source ที่ได้สร้างขึ้นไว้จากขั้นตอนที่แล้ว ซึ่ง ก็คือชื่อของตารางข้อมูลที่ได้สร้างไว้ คือ PhoneBook

5. จากขั้นตอนที่แล้ว เมื่อเลือก DataSource แล้ว ให้ทาก GridView โดยใช้เมาส์ลากปรับขนาด ให้มีขนาดตามที่ต้องการ

6. กดปุ่ม F5 เพื่อทดสอบการทํางานของโปรแกรม ซึ่งโปรแกรมจะทําการแสดงผลขอ สานข้อมูลแสดงออกมาบนฟอร์ม

สรุปสาระสําคัญ

หน่วยการเรียนรู้นี้ อธิบายเกี่ยวกับการเขียนโปรแกรมด้านฐานข้อมูลกับ Visual Basic โดยการใช้ เครื่องมือ (Tools) ที่โปรแกรม Visual Studio จัดเตรียมไว้ให้ ทําให้ผู้เรียนหรือผู้พัฒนาโปรแกรมไม่ จําเป็นต้องเขียนโปรแกรมขึ้นมาเอง เพื่อเรียกใช้งานฐานมูล ซึ่งในเนื้อหายังขาดความสมบูรณ์ของการ พัฒนาโปรแกรมโดยมีการใช้ฐานข้อมูลอยู่บ้าง ซึ่งผู้เรียนควรทําการเรียนรู้เพิ่มเติมต่อไป